„Wil je daar even stoppen, bij dat groepje bomen?” vraagt collega Wessel Blokzijl. „Daar zijn vijf mensen omgekomen.” We rijden op snelweg 232, die in het zuiden van Israël langs bijna alle plaatsen voert waar Hamasterroristen op 7 oktober 2023 op een gruwelijke manier huishielden.

In de chaos van de aanslagen kwam de informatie over wat er precies was gebeurd slechts stukje bij beetje naar buiten. Terwijl familieleden wanhopig op zoek waren naar een teken van leven van hun geliefden van wie ze wisten dat ze zich in het rampgebied bevonden.

Vrijwilligers in Israël en daarbuiten zetten zich na de aanslagen in om zo nauwkeurig mogelijk in kaart te brengen wat zich precies op die zwarte sjabbat heeft afgespeeld. Zo ook RD-informatiespecialist Wessel Blokzijl. Enkele dagen na 7 oktober stortte hij zich op de enorme stroom informatie die over de gebeurtenissen op gang was gekomen. „Inmiddels ken ik iedere boom en elk verkeersbord langs snelweg 232”, vertelt hij op het terrein van het Novafestival, waar honderden jongeren de dood vonden. Moeiteloos herkent hij de gezichten op de tientallen foto’s van slachtoffers, die als stille getuigen zachtjes wapperen in de wind.

Waarom begon je hieraan?

„Het is natuurlijk een verlengstuk van mijn vak als informatiespecialist, hoewel ik vrijwel alles in privétijd heb gedaan, op zaterdagen en in pauzes. Ik kwam op 7 oktober in een regelrecht horrorverhaal terecht. Dat heeft me niet meer losgelaten. Het heeft me er ook bij bepaald dat Israël geen gewoon land is. Ik moet eerlijk zeggen dat het me de nodige slapeloze nachten heeft gekost.”

Hoe ga je met zoiets te werk?

„Dit onderzoek is op basis van zogenoemde Open Source Intelligence (Osint), informatie op basis van openbaar toegankelijke bronnen. Die variëren van videobeelden die slachtoffers én terroristen maakten tot kentekenregistratie van de Israëlische autoriteiten. Ik zat zelfs in een Telegramgroep van Hamas, die later werd afgesloten.

Je hebt een aantal mooie technische hulpmiddelen tot je beschikking, maar je moet wel weten waar je moet zoeken. Er is veel nepinformatie. Zoals foto’s van dode soldaten die na de aanslagen werden gedeeld. Die bleken van twee jaar geleden te zijn. Je moet jezelf dus voortdurend de vraag stellen: Is dit wel echt?”

Wat heeft je onderzoek opgeleverd?

„Stukje bij beetje konden we met alle vrijwilligers de puzzelstukjes bij elkaar leggen. Daarmee hebben we niet alleen gedetailleerd in kaart gebracht wat er op 7 oktober is gebeurd, maar hebben we ook de slachtoffers een gezicht kunnen geven en hun persoonlijke verhaal kunnen vertellen. We hebben bijvoorbeeld aan de hand van beelden en kentekens kunnen achterhalen dat mensen het Novaterrein al waren ontvlucht en toch weer zijn teruggekeerd. Om alsnog te worden vermoord.”

„Ik weet precies wie waar heeft gelegen” - Wessel Blokzijl, documentalist Reformatorisch Dagblad

Wat heeft Israël aan jouw bijdrage gehad?

„Ik heb denk ik een heel klein beetje kunnen bijdragen aan het reconstrueren van het verhaal van 7 oktober. Ik heb nog steeds contact met Israëliërs die zich hiermee bezighouden. Want nog altijd weten we niet tot in detail waar en wanneer zich alles heeft afgespeeld. Tijdens de zomervakantie kreeg ik in mijn tent bedankjes uit Israël binnen. Ze vonden het zo bijzonder dat iemand uit Nederland hiervoor de tijd had genomen. Dat doet je wel heel goed.”

Je hebt maandenlang alles vanaf het scherm uitgezocht. Hoe is het om hier in het echt te zijn?

„Dat doet wel wat met me. Als je over deze weg rijdt en alle beladen namen ziet –Sderot, Alumim, Be’eri– dan besef je weer wat een bloedbad het geweest is. Ik weet precies hoe het hier was en wie waar heeft gelegen. Op zo’n moment voel ik dat aangrijpende gevoel van 7 oktober weer volop terugkomen.”