De Rus Dmitry Sidorov (32), afkomstig uit de stad Kamyshin, raakte in het voorjaar ernstig gewond in Oekraïne. Zijn vrouw Irina vertelde zijn verhaal recent aan The Insider, een Russisch onafhankelijk nieuwsplatform.

„Hij had een slecht hart en psychische problemen en had daarom nooit opgeroepen mogen worden. Maar zijn commandant zei: „Het kan me niet schelen wie wat in je medische papieren heeft geschreven. Of je meldt je vrijwillig aan, of we komen achter je aan, binden je vast en brengen je er toch heen”.”

Tijdens de zware gevechten liep Sidorov hersenschuddingen op en kwamen granaatscherven in zijn handen en kaak terecht. Sindsdien kampte hij ook met verhoogde angstniveaus. „Toch stuurden ze hem in juli weer op missie. Hij keerde nooit meer terug.”

Sidorov is slechts een van de vele gesneuvelden. Hoe groot de verliezen precies zijn, blijft gissen: het Russische ministerie van Defensie houdt zijn kaken op elkaar. Desondanks gaan Westerse inlichtingendiensten ervan uit dat Rusland zo’n 200.000 doden en 400.000 gewonden heeft te betreuren.

Beloningen

De gevolgen voor het land zijn groot. Een anonieme bron van het Kremlin zei recent tegen The Wall Street Journal dat Rusland „momenteel onvoldoende strijdkrachten heeft om de oorlogsdoelen te behalen”. Veel Russen zijn dan ook bang dat president Vladimir Poetin een nieuwe mobilisatie zal aankondigen, mede doordat de president maandag meedeelde dat de halfjaarlijkse rekrutering weer van start gaat.

Het besluit volgt op een decreet dat twee weken geleden werd uitgevaardigd. Daarin staat dat er 180.000 extra manschappen aan de krijgsmacht toegevoegd moeten worden. Op papier zou het leger dan bijna 2,4 miljoen personeelsleden tellen.

Het Kremlin ontkent dat er plannen voor een tweede mobilisatieronde zijn; het ministerie van Defensie zegt er vertrouwen in te hebben dat zich er genoeg vrijwilligers aanmelden. Tot dusver lijkt dat redelijk succesvol. De Russische onderzoekswebsite iStories stelt dat in de eerste helft van 2024 ruim 150.000 Russen een contract tekenden.

Koersk

Wat beweegt deze Russen naar het front? Enerzijds spelen idealistische overwegingen een rol. Maar belangrijker lijken de hoge beloningen die in het vooruitzicht worden gesteld. In augustus dit jaar sprak de Duitse zender Deutsche Welle met een aantal vrijwilligers. Toen een van hen zich in februari aanmeldde, ontving hij onmiddellijk een betaling van omgerekend 1800 euro en werd hem een salaris van 2100 euro per maand beloofd, plus mogelijke bonusbetalingen. Dat is veel meer dan het gemiddelde loon in Rusland.

Desondanks lijken de vele vrijwilligers niet afdoende om de verliezen op te vangen en vooruitgang te boeken op het slagveld. Kleine successen zijn er wel. Zo dreigt de belangrijke plaats Pokrovsk in Russische handen te komen. Daarnaast meldde een regionale Oekraïense functionaris dinsdag dat Russische troepen het centrum van de stad Voehledar, een strategisch bastion in de industriële Donbas-regio, bereikt hebben.

Toch klagen pro-Russische oorlogsbloggers nog altijd op Telegram over de tekorten aan het front. Dat is geen positief signaal. Bovendien slaagt Rusland er –na bijna twee maanden– nog altijd niet in de Oekraïense troepen uit de Russische grensregio Koersk te verdrijven.

Krukken

Dat er behalve Sidorov vele anderen zijn die met verwondingen teruggestuurd worden naar het front, bevestigt de kritieke situatie. Grigori Sverdlin, oprichter van een hulporganisatie voor dienstweigeraars, vertelde in september tegen The Insider dat er „veel gevallen van mensen met hiv of kanker, evenals soldaten zonder handen en troepen met psychische problemen zijn die de categorie ”fit” of ”fit met kleine beperkingen” toegewezen kregen”.

Een Russische soldaat, die niet met naam genoemd wil worden, bevestigde dit vorige maand op Telegram. „Ik ben geopereerd aan mijn kniegewricht. Mijn traumatologen zeiden dat het herstel zes maanden zou duren, maar de militaire medische raad gaf me er maar twee. Ik moet nu terug naar het front. Toen ik vroeg wat ik daar op krukken moest doen, haalden mijn commandanten alleen hun schouders op.”

Waarom kiest Poetin dan niet voor mobilisatie? Militaire experts zijn van mening dat Rusland er wel toe in staat is nog eens 300.000 troepen te mobiliseren. „De afgelopen twee jaar zijn de duimschroeven aangedraaid. De regering heeft hard opgetreden tegen protesten van families en gemobiliseerde soldaten”, zei Yan Matveev vorige maand tegen The Insider.

Huisvesting

Maar een verdere rekrutering zal „niet pijnloos” zijn, stelt Matveev. „Mocht de Russische leiding besluiten toch een mobilisatie uit te roepen, dan loopt ze namelijk aan tegen verouderde administratieve gegevens en een gebrek aan middelen voor huisvesting, uitrusting en training van rekruten.

Daarnaast is de binnenlandse weerstand mogelijk nog groter dan bij de eerste ronde en zou een nieuwe mobilisatie het Kremlin nog meer geld kosten, omdat de Russen die bereid waren vrijwillig onder de wapenen te gaan, zich al grotendeels hebben aangemeld.

Bovendien worden bij mobilisatie honderdduizenden werkende mannen uit de beroepsbevolking weggehaald. Dat zou een zware klap voor de Russische economie betekenen. Het is daarom niet verwonderlijk dat Poetin deze impopulaire beslissing graag nog even uitstelt.