De lokale sheriff van West Palm Beach was zondagavond duidelijk: Als Trump president was geweest, dan zou de wijde omgeving van de golfbaan waar hij zondag speelde zijn afgezet. Nu niet. Want Trump is geen president maar kandidaat voor het hoogste seculiere ambt in de VS.

Die simpele opmerking was de lont in het kruitvat. Partijgenoten van Trump zijn ziedend. Voor hen is dit het bewijs dat de Democraten het toelaten dat het leven van hun man gevaar loopt. Congresleden vroegen zich maandag hardop af waarom Trump niet beter wordt beveiligd na de aanslag, twee maanden geleden, in Butler (Pennsylvania).

Republikeins senator Tommy Tuberville brieste: “Uiteindelijk gaan ze hem vermoorden.” Woedend voegde hij er aan toe: “Je zegt zoiets niet graag, maar dit lijkt op een opzettelijke [daad] om niet te financieren wat ze zouden moeten financieren om hem te beschermen.” Met klem riep hij de autoriteiten op: “Word wakker!”

Toch is de mededeling van de politiechef uit West Palm Beach op zichzelf niet opzienbarend. De Presidential Protection Act uit 1976 maakt inderdaad onderscheid tussen de beveiliging van een president en iemand die kandidaat is voor het presidentschap. De president krijgt 24 uur per dag waar hij ook is de meest strenge beveiliging. Kandidaten worden eveneens door agenten van de Secret Sevrice beschermd, maar de mate waarin wordt bepaald door een dreigingsanalyse. Als de sheriff dus zegt dat het gebied rond de golfbaan in West Palm Beach geheel zou zijn afgezet als Biden daar was gaan golfen, is dat op zichzelf niet bijzonder.

De pijn van de Republikeinen zit echter in het feit dat na de aanslag in Butler zonneklaar was dat Trump bovenmatig gevaar loopt. Daarom had de beveiliging volgens ook moeten worden opgeschroefd. En daar voorziet de wet ook in. De mate van beveiliging van de kandidaten dient immers te worden bepaald door de dreiging die er is.

De waarnemend directeur van de Secret Service, Ronald Rowe, werpt dit verwijt echter verre van zich. Hij zei maandag dat Trump de hoogste mate van bescherming krijgt en dat het beveiligingssysteem rondom hem werkt. “Het beschermingsapparaat van de voormalige president zorgde voor een vroege identificatie van de dreiging en leidde tot een veilige evacuatie.” Feitelijk gaf hij zijn dienst daarmee een schouderklopje.

Toch zei president Biden in een reactie op de verijdelde aanslag dat er meer middelen nodig zijn. Dat wordt nu aangegrepen als bewijs dat de Secret Service heeft gefaald. Een overweging voor Biden om dit statement te maken is dat de Republikeinen het optreden van de Democraten aanwijzen als oorzaak van de dreiging. Doordat zij Trump demoniseren en een gevaar voor de democratie noemen, zouden zij “onverlaten” aansporen een aanslag te plegen.

“Waarom heeft Kamala haar aanhangers nog niet verteld dat Trump géén bedreiging is voor de democratie, géén dictator is, en heeft ze de meedogenloze demonisering van Republikeinen door haar partij als ‘nazi’s die gestopt moeten worden’ niet veroordeeld,” postte Stephen Miller, adviseur van Trump op het sociale platform X. “Wanneer neemt ze haar verantwoordelijkheid voor de ophitsende retoriek door haar partij?”

Zowel president Biden als Democratisch presidentskandidaat Harris veroordeelden zondag onmiddellijk de aanslag. Beiden zeiden dat er voor geweld geen plaats is in de Amerikaanse samenleving en toonden ze zich opgelucht dat Trump ongedeerd is. Maandag had Biden een telefoongesprek met Trump en laatstgenoemde zei dat het een goed en vriendelijk gesprek was.

Daarmee is echter niet alle kou uit de lucht. De bedreiging van Trump en überhaupt de dreiging van geweld kan komende weken wel degelijk een rol gaan spelen in de campagne. Verontrustend daarbij is dat uit een enquête van de Universiteit van Chicago blijkt dat 10 procent van de Amerikanen het gebruik van geweld in verkiezingstijd aanvaardbaar vindt. Biden wil ten alle tijde voorkomen dat dit hem en zijn partij aangewreven wordt. Vandaar dat hij bij zijn pleidooi om meer middelen verwees naar het Congres. Dat moet meer geld vrijmaken voor beveiliging door de Secret Service. En ja, daar hebben de Republikeinen het voor het zeggen.