Recensie: Psalmmuziek van Händel is theatraal zonder effectbejag, en steengoed
Händel was nog maar 22 jaar oud toen hij de psalmzettingen op deze cd componeerde.
Vier jaar eerder was hij uit zijn geboorteplaats Halle naar Hamburg getrokken, waar hij voor zover bekend geen gewijde muziek componeerde. Toen hij in 1706 in Rome arriveerde, werkte hij aanvankelijk als huiscomponist voor een markies, maar kreeg al snel de opdracht passende muziek te componeren voor het Feest van Onze Lieve Vrouw van de Berg Karmel. Dat resulteerde in de drie geniale psalmzettingen op deze cd.
Geheel in overeenstemming met de idealen van de barok start Händel iedere psalm met een openingskoor, waarin solisten en koor elkaar virtuoos afwisselen. Daarna volgen, zoals in een cantate, diverse aria’s en koorgedeelten, die (vergelijk Bachs Magnificat) kort en bondig, maar ook heel treffend de tekst uitbeelden met allerlei ingenieuze muzikale middelen.
Zo klinkt het zesde deel van ”Dixit Dominus” (Psalm 110) uiterst krachtig bij de tekst „De Heere is aan Uw rechterhand; Hij zal koningen verslaan ten dage Zijns toorns”. Overigens luidt de tekst daar (in vertaling) „heeft verslagen”. Het Latijn volgt namelijk de Griekse vertaling van het Oude Testament, de Septuaginta. Deel 8 van dezelfde psalm, ”Hij zal op de weg uit de beek drinken”, klinkt daarentegen juist heel lieflijk en bijna breekbaar.
Hetzelfde gebeurt in het derde deel van ”Nisi Dominus” (Psalm 127), zeer passend bij de tekst „het is alzo, dat Hij het Zijn beminden als in de slaap geeft.” Händels muziek is theatraal zonder effectbejag. En steengoed.
Georg Frideric Handel – Psalms; RIAS Kammerchor Berlin, Akademie für Alte Musik Berlin o.l.v. Justin Doyle; Harmonia Mundi (HMM 902723); € 16,99; bestellen: www.harmoniamundi.com