Stel: je werkt veel thuis en wilt een nieuw bureau. Kies je dan voor een gewoon bureau of een zit-stabureau? Verkopers zullen een zit-stabureau aanraden, maar is dat ook gezonder?
Dat veel zitten niet best voor je is, weten de meeste mensen wel. ‘Het nieuwe roken’ verhoogt het risico op onder meer diabetes type 2, hart- en vaatziekten en vroegtijdig overlijden. Uit Australisch onderzoek blijkt dat mensen die minstens elf uur per dag zitten, 40 procent meer kans hebben om te overlijden in de daaropvolgende drie jaar dan mensen die minder dan vier uur per dag zitten.
Staan lijkt intuïtief gezonder dan zitten, maar de vraag is of dat klopt. Te lang staan kan namelijk ook gezondheidsklachten veroorzaken, zoals spataders, etalagebenen en rugpijn. „Staan en zitten hebben beide voor- en nadelen”, stelt Veerle van der Heijden, ergonoom bij ArboNed. „Als je zit, ontspannen bepaalde spieren, wat gunstig kan zijn. Ook is de doorbloeding in de benen tijdens zitten beter dan tijdens staan.”
Anderzijds heeft staan ook bepaalde voordelen, zegt Van der Heijden. „Het zorgt voor een natuurlijkere curve in je wervelkolom, waardoor daar minder druk op komt dan bij het zitten. Ook voelen mensen zich staand vaak alerter. Bewegen geeft dat je scherper en creatiever bent. Bij overleggen en presenteren kan staan daarom prettig zijn.”
„Sta elk uur vijftien tot twintig minuten” - Veerle van der Heijden, ergonoom bij ArboNed
Ommetje
Haar advies aan mensen met een zittend beroep: zorg voor variatie in je houding. „Sta elk uur vijftien tot twintig minuten.” Daarvoor is een makkelijk in hoogte verstelbaar bureau vrijwel onmisbaar, erkent ze. Moeten alle thuiswerkers dan een zit-stabureau aanschaffen? Zover wil ze niet gaan. Van der Heijden kan zich goed vinden in het pleidooi van hoogleraar bewegingswetenschappen Erik Scherder, beroemd van de Ommetje-app, om elk halfuur een paar minuten in beweging te komen. „Als je dat doet, is zo’n bureau geen must.”
Van der Heijden raadt daarnaast aan geregeld rek- en strekoefeningen te doen. „Dat is goed voor de bloedsomloop en het helpt om de spieren te ontspannen. In de schouders ontstaat vaak bewegingsarmoede. Als je even je nek draait, herstelt de bloedtoevoer weer.”
Koffie
Ook dr. Pieter Coenen, bewegingswetenschapper bij Amsterdam UMC, vindt een zit-stabureau geen noodzakelijk meubilair voor in de studeerkamer van een thuiswerker. „Verwacht er geen wonderen van. Kies vooral een bureau dat je zelf prettig vindt.”
Hij benadrukt dat variatie in houding belangrijk is om klachten te voorkomen. Een zit-stabureau kan daarbij helpen, maar er zijn ook andere manieren. „Neem bijvoorbeeld het toilet op een andere verdieping. Of haal je koffie bij een automaat een gang verderop.”
Voorkom dat je een niet-neutrale houding aanneemt, adviseert Coenen. „Kijk recht vooruit naar je scherm, zodat je je nek niet hoeft te buigen. Dat geldt ook voor je polsen, elleboog en schouders.”