Een leeftijd van 70 jaar is nog jong genoeg om aan een politieke carrière in de EU te beginnen, zegt Vilis Krištopans in een telefonisch interview vanuit Letland. „Hoe oud is Donald Trump? Hoe oud is Joe Biden? Die zijn allebei tien jaar ouder. Trump heeft nog steeds veel energie. Ik heb vrienden van 80 jaar oud. Allemaal hebben ze genoeg energie.”

Krištopans bereikte de leeftijd van 70 jaar kort na de Europese verkiezingen begin juni. Hij is parlementslid voor Latvija pirmajā vietā (Letland eerst), een rechtse partij die in 2021 is opgericht.

Krištopans was vanaf de jaren 90 jarenlang actief in de Letse politiek. In 1998 en 1999 was hij premier van het land. In 2006 verliet hij de politiek. „Tot 2022 bracht ik mijn tijd door in de bossen en op de golfbaan. Daar ontstond het plan om weer iets voor Letland te betekenen.”

Wat zijn uw plannen?

„Heel eenvoudig. Geen federaal Europa, zoals Commissievoorzitter Ursula von der Leyen wil. Ik ben voor een vrije markt, vrije gezinnen, en tegen klimaatbeleid. Ook in Letland resulteren klimaatplannen vaak in verkeerd beleid.

Immigratie moeten we indammen. Kijk naar Duitsland en Zweden: hoe moslims het oude christelijke Europa van EU-grondleggers Robert Schuman en Konrad Adenauer onder druk zetten. Onze veiligheid loopt gevaar vanwege de immigratie. De Duitse oud-bondskanselier Angela Merkel heeft een grote fout gemaakt door de poorten wijd open te zetten.

Volgens het onlangs gesloten asiel- en migratiepact van de EU moet ook Letland immigranten opnemen of 20.000 euro per asielzoeker betalen. Dat is voor mij een voorbeeld van verkeerd beleid.

Ik geloof veel meer in de opvang in kampen zoals Italië die in Albanië heeft gebouwd. Er zitten in die centra tot wel 40.000 migranten. Sommigen komen naar Europa, de rest gaat terug naar Afrika of waar ze dan ook vandaan mogen komen.”

Wat staat er nog meer in uw verkiezingsprogramma?

„Ik geloof dat Europa, Amerika en China in een competitie zitten. En ik vrees dat de EU die strijd gaat verliezen. We vertegenwoordigen maar 7 procent van de wereldbevolking. En terwijl we proberen onze concurrentiekracht te vergroten, verliezen we alles. Natuurlijk ben ik als Europarlementariër niet in staat om dit allemaal ten goede te veranderen. Maar daarom probeer ik met anderen samen te werken.”

Hebt u die bondgenoten al gevonden?

„Ik maak deel uit van de nieuwe Eurofractie Patriots for Europe. Ik hou van die mensen. Ze zijn pragmatisch,  dromen niet over volledige elektrificatie van het wagenpark of andere utopische dingen. Patriots for Europe krijgt 84 zetels in het nieuwe Europees Parlement en is daarmee de derde grootste fractie.”

U hebt zich ook aangesloten bij ECPM. Wat maakt u enthousiast voor die christelijke Europartij?

„Dat is een lang verhaal. Ik ben afkomstig uit een rooms-katholiek gezin: mijn vader ging elke zondag naar de kerk.

Traditionele mensen met een soortgelijke achtergrond als mijn vader hebben ook op mij gestemd. Omdat ik tegen het Verdrag van Istanbul en kritisch op rechten voor lhbti-personen ben. Ook verdedig ik de vrije economie en vrijheid in gezinnen.

Tot op heden erkent Letland het homohuwelijk niet. Onze grondwet beschermt daarentegen het klassieke huwelijk. Maar we weten niet hoelang dat zo blijft.”

U bent in het verleden lid geweest van de Communistische Partij. Waarom?

„Dat is een niet gemakkelijk te begrijpen verhaal. In de jaren 70 was ik professioneel basketballer. Hoorde je bij het basketbalteam, dan werd je automatisch ingeschreven als lid van de Communistische Partij.

Toen Sovjetleider Michail Gorbatsjov aan de macht kwam, zei ik tegen mijn directeur dat ik uit de partij wilde stappen. Dat was in 1987. Daarna veranderde alles.”

„Ik ben afkomstig uit een rooms-katholiek gezin; mijn vader ging elke zondag naar de kerk” - Vilis Krištopans, Europarlementariër voor de rechtse partij Latvija pirmajā vietā (Letland eerst)