De rechtbank Gelderland heeft donderdag twee mensen veroordeeld in de strafzaak rond zelfdodingsmiddel X. Vier verdachten werden vrijgesproken.
De 74-jarige Tiny B. uit Amersfoort kreeg een voorwaardelijke celstraf van één jaar en een taakstraf van tachtig uur. De rechter acht haar schuldig aan hulp bij zelfdoding en deelname aan een criminele organisatie. Tiny B. heeft „zeker duizend doses” van het zelfdodingsmiddel X verspreid. De rechter wijst erop dat de vrouw in 2020 tijdens een zogeheten stopgesprek de kans is geboden te stoppen met het verstrekken van het middel. Ze ging daar toch mee door. De vrouw „handelde vanuit een overtuiging, maar had onvoldoende oog voor de bescherming van en eerbied voor het menselijke leven”.
Tiny B. bood ook samen met iemand anders hulp bij de zelfdoding van een vrouw. Als gevolg van hun bemiddeling en het daardoor ontstane contact kreeg deze vrouw middel X en een antibraakmiddel, waarmee ze haar leven beëindigde. De rechtbank rekent Tiny B. haar rol in deze zaak „zwaar” aan. „Nabestaanden is veel verdriet aangedaan. De dochter van de (overleden, red.) vrouw schreef in haar slachtofferverklaring dat er een verwijdering optrad tussen haar en haar moeder, waardoor zij haar moeder in haar laatste levensfase niet heeft kunnen bijstaan op de manier die zij graag wilde.”
De rechtbank veroordeelde ook Jos van Wijk (76), voormalig voorzitter van de Coöperatie Laatste Wil. Dat is een organisatie die wil dat mensen „zelf voor een menswaardig levenseinde kunnen kiezen”. Van Wijk kreeg een voorwaardelijke straf van vier maanden. De rechters achten ook hem schuldig aan deelname aan een criminele organisatie die tot doel had hulp te bieden bij zelfdoding.
De rechtbank neemt het Van Wijk kwalijk dat hij „als voorzitter niet duidelijker, sneller en strenger optrad tegen het informele circuit. Hij liet een cultuur voortbestaan waarbinnen middel X door de groep leveranciers verstrekt kon worden.”
De rechtbank oordeelt beduidend milder over de verdachten dan het OM. Zo spraken de rechters donderdag vier zeventigers, afkomstig uit Deventer, Gouda, Woerden en Heerhugowaard, vrij. De zevende verdachte overleed recent. Het openbaar ministerie had in april tegen zes van de zeven verdachten straffen geëist. Zo eiste het OM tegen Tiny B. uit Amersfoort 2,5 jaar cel, waarvan een jaar voorwaardelijk. Tegen Van Wijk was achttien maanden geëist, waarvan acht maanden voorwaardelijk. Alle verdachten zijn of waren lid van de Coöperatie Laatste Wil, die overigens zelf niet werd vervolgd.
De 31-jarige Alex S. uit Eindhoven, leverancier van middel X, werd vorig jaar veroordeeld tot 3,5 jaar cel, waarvan 1,5 jaar voorwaardelijk. Zijn zaak loopt nog in hoger beroep.
De 77-jarige Tom de M. uit Castricum, die verdacht werd van de verkoop van middel X aan honderden mensen, maakte recent een eind aan zijn leven. Vorige week had het OM tegen de man 2,5 jaar cel geëist, waarvan zes maanden voorwaardelijk.
