Na veertien jaar van deels zelfverkozen opsluiting is Wikileaksoprichter Julian Assange (52) murw gebeukt. In ruil voor de bekentenis dat hij schuldig is aan samenzwering kreeg hij woensdag zijn vrijheid terug.
De rode draad in Julian Assanges bewogen leven is een diep wantrouwen tegen de overheid. Zeker nu die, dankzij digitale technieken, heel eenvoudig haar eigen burgers in de gaten kan houden en er niet voor terugschrikt hun privacy te schenden.
Assange zon op verzet en in 2006 richtte de Australiër Wikileaks op. Op dat onlineplatform kunnen burgers anoniem overheidsgeheimen lekken. Hoofdredacteur Assange verwierf faam toen Wikileaks in 2010 honderdduizenden geheime stukken van het Amerikaanse leger publiceerde over de oorlogen in Irak en Afghanistan, en daarnaast vele berichten die Amerikaanse ambassades van over de hele wereld naar Washington stuurden.
Skateboarden
Het leverde Assange een heldenstatus op. Deze David nam het op tegen Goliath, koos voor compromisloze openheid en bracht zo genadeloos de lelijke kanten van de Amerikaanse oorlogsvoering en de soms pijnlijke Amerikaanse gedachten over andere landen naar buiten. Dat de VS hem beschouwden als een roekeloze crimineel die hun staatsveiligheid in gevaar bracht, vergrootte de bewondering alleen maar.
„Prioriteit is nu dat Julian weer gezond wordt” - Stella Assange, vrouw van Julian Assange
De publicatie betekende wel het einde van Assanges vrijheid, zij het via een bochtje. Assange was in die tijd in het Verenigd Koninkrijk en werd daar beschuldigd van twee gevallen van aanranding in Zweden. Toen een Britse rechter oordeelde dat hij daarvoor naar Zweden kon worden uitgeleverd, vluchtte Assange de ambassade van Ecuador in Londen binnen. Hij vreesde dat Zweden hem weer aan de VS zou uitleveren.
Assange verbleef zeven jaar in de Ecuadoraanse ambassade, tot hij het ambassadepersoneel volledig op de kast had gejaagd. Lompheid, skateboarden in de gangen van het ambassadegebouw, bedreiging van medewerkers – voor de minister van Buitenlandse Zaken van het Zuid-Amerikaanse land waren het in 2019 redenen om het asiel dat Assange eerder was verleend in te trekken.
Gezondheid
De Britse politie arresteerde hem in de ambassade en de VS dienden een uitleveringsverzoek in. Voor de achttien aanklachten die de Amerikaanse justitie tegen hem inbracht, kon hij opgeteld 175 jaar celstraf krijgen. Terwijl de juridische strijd over zijn uitlevering woedde, zat Assange in de zwaarbeveiligde Belmarshgevangenis in Zuid-Londen. Vanwege zijn Ecuadoraanse avontuur gold hij als vluchtgevaarlijk.
Aan die opsluiting kwam dinsdag een einde. Assange werd op borgtocht vrijgelaten, zodat hij naar het eiland Saipan in de Grote Oceaan kon vliegen. Het eiland hoort bij de VS, maar ligt ver van het Amerikaanse vasteland, waar Assange geen voet aan de grond wil zetten.
Woensdag werd hij er voorgeleid en bekende hij schuld: ja, hij is schuldig aan samenzwering met de bedoeling geheime defensiedocumenten te verkrijgen en openbaar te maken. Daarvoor krijgt hij 62 maanden opsluiting, maar die heeft hij al uitgezeten in zijn Britse cel.
Dus is hij vanaf woensdag een vrij man. Zijn vrouw Stella, met wie Assange twee kinderen heeft van vijf en zeven jaar oud, vertelde aan de BBC dat ze in totale verrukking is. Maar, voegde ze eraan toe, Assange is bepaald niet in goeden doen. Al die jaren in een Britse cel hebben hem geen goed gedaan, meldden vrienden en familie eerder al en zijn vrouw bevestigt dat. Zijn echtgenote: „Prioriteit is nu dat Julian weer gezond wordt.”
