Jarenlang stak de ChristenUnie met kop en schouders boven de SGP uit. Dat de ChristenUnie bij Tweede Kamerverkiezingen ruim 130.000 stemmen meer haalde dan haar kleinere broertje, was geen uitzondering. Die tijden zijn echter voorbij.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van november haalde de SGP voor het eerst meer stemmen dan de ChristenUnie. Waar het verschil toen een kleine 5000 stemmen was, kreeg de SGP bij de Europese verkiezingen van vorige week zo’n 48.000 kiezers meer achter zich dan de ChristenUnie. De SGP vestigde een stemmenrecord en behield haar zetel, de CU verloor haar plaats in Brussel.

Voor een zetel in het Europees Parlement waren ruim 199.000 stemmen nodig. Zowel ChristenUnie als SGP moesten meer dan 90 procent van het aantal stemmen in november behalen, om deze grens te passeren. De ChristenUnie bleef echter steken op 85 procent, de SGP slaagde erin 105 procent van het stemmenaantal te halen.

In het verleden hadden ChristenUnie en SGP een gecombineerde lijst bij Europese verkiezingen. In die tijd slaagden de partijen er nooit in om opgeteld meer dan 80 procent van het kiezersaantal van de voorgaande Tweede Kamerverkiezingen achter zich te krijgen; nu lukte dat beide partijen afzonderlijk dus wel.

In 294 van de 342 geanalyseerde gemeenten leed de ChristenUnie stemmenverlies ten opzichte van november. In 114 gemeenten ging het om een nettoverlies van meer dan honderd kiezers; in vijftien gemeenten ging het om meer dan vijfhonderd stemmers.

De grootste stemmenverliezen leed de partij in de grote steden. Het stemmenaantal in Amsterdam daalde met 1829 en lag daarmee niet minder dan 44 procent lager dan in 2023. In Rotterdam verloor de partij 1091 stemmen; in Den Haag ging het om 810 stemmers.

Andere gemeenten waar de CU veel stemmen inleverde, zijn Ede (-926), Hardenberg (-893), Veenendaal (-722), Groningen (-631), Kampen (-601), Zwolle (-594) en Molenlanden (-593). Verder leverde de partij relatief veel in in de gemeenten Aalten, Goeree-Overflakkee, Krimpen aan den IJssel, Almere, Zwijndrecht, Rijssen-Holten, Hoeksche Waard en Sliedrecht. In deze gemeenten lag het percentage stemmers op minder dan 75 procent ten opzichte van november.

Stemmenwínst was er echter ook, in 46 gemeenten. In de gemeente Noardeast-Fryslân −de thuisbasis van de Dokkumse lijsttrekker Anja Haga− stemden bijna dubbel zo veel mensen op de CU. Dezelfde tendens doet zich in andere Friese gemeenten voor. Stemmenwinst voor de CU was er ook in de gemeenten Súdwest-Fryslân (+760), De Fryske Marren (+443), Waadhoeke (+417), Tytsjerksteradiel (+363), Leeuwarden (+297), Dantumadiel (+249), Smallingerland (+182) en Achtkarspelen (+148). Urk (+135) sluit de top tien af.

De SGP haalde in 289 van de 342 geanalyseerde gemeenten méér stemmen dan bij de Kamerverkiezingen van november. In negen gemeenten werd exact hetzelfde aantal stemmen behaald en in 44 was de score slechter dan in november.

Een plus van meer dan 300 stemmen was er in Bunschoten (+355), Molenlanden (+341), Krimpenerwaard (+327), Staphorst (+314) en Krimpen aan den IJssel (+303). Aanzienlijke verliezen ten opzichte van november waren er in Urk (-995), Rijssen-Holten (-490) en Neder-Betuwe (-355).

Ten opzichte van de EP-verkiezingen van 2019, toen CU en SGP nog een gezamenlijke lijst hadden, boekten de partijen opgeteld een winst van ruim 30.000 stemmen (+8 procent). De CU haalde 48 procent van het stemmenaantal uit 2019, de SGP 60 procent. Opgeteld haalden CU en SGP dit jaar 108 procent van de stemmen vergeleken met 2019.

Het CDA boekte forse stemmenwinst ten opzichte van november. De partij die nederlaag na nederlaag te verwerken kreeg, boekte een plus van meer dan 240.000 stemmen. In niet meer dan twee gemeenten werden minder stemmen behaald: Achtkarspelen (-178) en Urk (-66).

Deze analyse is gebaseerd op 342 van de 346 uitslagen. Alleen die van briefstemmers en de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba ontbraken maandag nog.