Israëlische minister Gantz stapt uit oorlogskabinet Netanyahu, kort na bevrijding gijzelaars
Het nieuws over de succesvolle bevrijding van vier gijzelaars is in Israël uiterst vreugdevol ontvangen. Het heeft minister Benny Gantz er echter niet van weerhouden zich terug te trekken uit het oorlogskabinet.
De complexe operatie om de gijzelaars te bevrijden vond zaterdag plaats op klaarlichte dag in het dichtbevolkte vluchtelingenkamp Nuseirat. Een team van Israëlische commando’s drong undercover het kamp binnen, op afstand geleid door de Israëlische veiligheidsdiensten, en zowel vanuit de lucht als door grondtroepen ondersteund.
Aan de gedurfde en risicovolle missie gingen weken van voorbereiding vooraf. Tijdens de bevrijdingsoperatie bevonden de gijzelaars zich onder bewaking in twee verschillende bewoonde appartementen. Een van de gijzelnemers was Abdallah Jamal, Hamaslid en volgens het Israëlische leger ook journalist voor Al Jazeera. Iets wat de nieuwszender ontkent.
Schok
De bevrijdingsoperatie stuitte op hevig verzet wat leidde tot de fatale verwonding van één Israëlisch commando, Arnon Zamora (36), die vrouw en twee kinderen achterlaat. Ook aan Palestijnse zijde vielen slachtoffers.
Na afronding van de operatie werden de gijzelaars per helikopter naar het Sheba Medical Center in Tel Hashomer gevlogen voor medische evaluatie. Om wie gaat het?
Noa Argamani (26) uit Be’er Sheva werd samen met haar vriend Avinatan Or –die nog steeds gegijzeld is– ontvoerd vanaf het Novafestival. Noa werd internationaal bekend toen Hamas een filmpje van haar ontvoering publiceerde, waarop Noa –ingeklemd tussen twee terroristen op een brommer– schreeuwend smeekte om vrijlating.
Ook Almog Meir Jan (21) uit Or Yehuda werd ontvoerd vanaf het Novafestival. Bij het emotionele weerzien met zijn familie ontbrak Almogs vader Yossi Jan (57) echter. Die overleed de avond voor Almogs bevrijding aan „een gebroken hart”, aldus Yossi’s zus. Sinds 7 oktober verloor Yossi 20 kilo aan lichaamsgewicht en had hij vrijwel geen contact meer met de buitenwereld.
Andrey Kozlov **(**27) uit Rishon LeZion emigreerde anderhalf jaar geleden vanuit Rusland naar Israël. Hij werkte als beveiliger op het Novafestival, waar hij ontvoerd werd. Kozlov’s moeder Yevgenia, die in Rusland woont, en zijn Israëlische vriendin Jennifer bezochten Nederland recent om een zaak tegen Hamas aan te spannen bij het Internationaal Gerechtshof.
Shlomi Ziv **(**41) uit Elkosh werkte eveneens als beveiliger op het Novafestival. Elkosh ligt zo’n twee kilometer van de Libanese grens. Sinds het uitbreken van de oorlog is Elkosh onbewoonbaar. Terwijl ze nog herstellende was van de eerste schok van zijn gijzeling, moest Shlomi’s vrouw Miran direct haar tassen pakken en geëvacueerd worden. Shlomi zal voorlopig niet naar huis terug kunnen keren.
Kritiek
De succesvolle reddingsoperatie bracht minister Benny Gantz ertoe de persconferentie die hij had belegd voor diezelfde dag uit te stellen. Eerder had Gantz Netanyahu een ultimatum gesteld.
Nadat Netanyahu het ultimatum publiekelijk had verworpen, kondigde Gantz zondag alsnog zijn vertrek uit het oorlogskabinet aan. „Netanyahu weerhoudt ons ervan een echte overwinning te behalen”, beargumenteerde Gantz. „Lang bleven we om strategische redenen, maar niet langer.” Gantz benadrukte dat de oorlog waarschijnlijk nog vele jaren gaat duren, verzocht een datum voor verkiezingen te prikken en riep anderen op zijn voorbeeld te volgen.
„Lang bleven we om strategische redenen, maar niet langer” - Benny Gantz, minister oorlogskabinet
De terugtreding van Gantz brengt Netanyahu’s meerderheid in de Knesset, het Israëlische parlement, niet in gevaar. De facto brengt het de politieke situatie in Israël terug naar 6 oktober 2023. Naar verwachting zullen ministers Ben Gvir en Smotrich toegang tot het oorlogskabinet verzoeken, waar zij tot op heden geen onderdeel van uitmaakten. Mede hierom leverde de mededeling van Gantz naast bijval ook direct kritiek op.
Het eerstvolgende struikelblok voor de regering-Netanyahu is de wetgeving over de algemene dienstplicht, die ook zal gelden voor ultraorthodoxe jongvolwassenen. Inspelend op dit mogelijke breekpunt en de hypothetische val van het kabinet, komen de Israëlische oppositieleiders –onder wie Gantz– de komende dagen bijeen voor strategische besprekingen.