Geld voor de vakantie, een dure aankoop of je spaarrekening spekken, voor veel mensen is het vakantiegeld een welkome bonus. De politie en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) waarschuwen juist nu voor oplichters. In de maanden mei en juni verwachten zij meer aangiftes van internetfraude. „Dit is allang geen kleine criminaliteit meer, het gaat om tonnen aan opbrengsten voor fraudeurs.”

Dat komt doordat mensen wat losser worden als zij meer geld te besteden hebben, legt NVB-woordvoerder Roland Kroes uit. „Het is eigenlijk een soort onlineversie van zakkenrollen, want zakkenrollers zijn ook actiever op momenten dat het druk is in de stad of bij een evenement.”

„Het is eigenlijk een soort onlineversie van zakkenrollen” - Roland Kroes, woordvoerder NVB

Vorig jaar waarschuwden verschillende partijen, waaronder de NVB en de politie, al voor oplichters. „Maar er is nog steeds werk aan de winkel”, licht Kroes toe. „Mensen moeten blijven opletten.”

Ook de politie benadrukt dat het probleem nog verre van opgelost is. Jaarlijks komen er rond de 45.000 aangiftes binnen, maar dat is slechts een derde van het totaal aantal slachtoffers, schat Gijs van der Linden, teamleider van het Landelijk Meldpunt Internetoplichting in.

Sinds de coronacrisis ziet de politie het aantal zaken van internetoplichting, via webwinkels, toenemen. „Toen ontdekte de consument onlineaankopen. Dat is eigenlijk blijven hangen, want het wordt je enorm makkelijk gemaakt. Je hoeft je stoel er niet voor uit te komen.”

Fraudeurs spelen daar handig op in, weet Van der Linden. De politie gaat de oplichters op drie manieren tegen: preventie, verstoren en opsporen. „We grijpen elke kans om mensen te waarschuwen en tegelijkertijd proberen we het de criminelen zo moeilijk mogelijk te maken.” Maar dat is nog best ingewikkeld, merkt Van der Linden, want criminelen zijn innovatief. „Het is net een kat- en muisspel.”

Eigen verantwoordelijkheid

De politie vraagt consumenten dan ook om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Hoe je dat doet? „Het belangrijkste is dat je weet wie de verkoper is”, vertelt Van der Linden. En ook hier geldt het principe: als iets te mooi om waar lijkt te zijn, dan is het dat vaak ook. „Als je bijvoorbeeld een paar Nikes ziet voor de helft van de prijs, moet je je afvragen of dat wel reëel is.”

„Als je een paar Nikes ziet voor de helft van de prijs, moet je je afvragen of dat wel reëel is” - Gijs van der Linden, teamleider Landelijk Meldpunt Internetoplichting

Hoewel veel malafide websites er tegenwoordig professioneel uitzien, zijn er toch een paar dingen waar je als consument op kunt letten, stelt Van der Linden. „Soms zijn websites bijvoorbeeld niet zo goed vertaald. Het knopje ”home” heet dan bijvoorbeeld “thuis”.”

Verder adviseert hij om te kijken of er een KVK-nummer, een BTW-nummer en een vestigingsadres op de site staan. Dat zijn namelijk wettelijk verplichte onderdelen. „Maar als ze er wel zijn, biedt dat alsnog geen garantie dat het allemaal klopt”, verduidelijkt hij.

Betaalmethoden

Op de site van de politie kun je checken of er al aangifte is gedaan tegen een bankrekeningnummer, e-mailadres, telefoonnummer of tegen de domeinnaam van een webwinkel. Als dat het geval is krijg je een waarschuwing en kun je beter niet in zee gaan met de wederpartij.

Van der Linden raadt ook aan om te kijken wat de aangeboden betaalmethoden zijn. „Kan je bijvoorbeeld met creditcard betalen?” Dan kun je namelijk je je geld terugkrijgen als er niet geleverd wordt, legt hij uit. „Echte fraudeurs bieden die mogelijkheid niet.”

Ook kan het helpen om te kijken hoelang de webwinkel al online staat. „Het maakt nogal uit of de website net een paar weken bestaat of er al langer is.” Dit vergt wel meer kennis van het internet, licht Van der Linden toe.

Buitenlandse rekening

Iets wat de politie de laatste tijd vaker ziet, is dat mensen via buitenlandse rekeningen worden opgelicht. Dat baart hen zorgen. „Het maakt de opsporing lastiger, want met buitenlandse banken is er op dit moment geen samenwerking”, legt Van der Linden uit. „We raden dan ook aan om te checken of je niet met een buitenlandse rekening of website te maken hebt.”

Stel je wordt toch opgelicht, wat kan je dan doen? Er zijn manieren om je geld terug te krijgen, bijvoorbeeld via een consumentenverzekering. „Maar doe in ieder geval altijd aangifte”, antwoordt Van der Linden resoluut. „Je hoeft je niet te schamen, want je bent op een listige manier verleid om een aankoop te doen.”

Zo’n aangifte is belangrijk om verdere slachtoffers te voorkomen, benadrukt Van der Linden. Bij meerdere aangiftes kan de politie actie ondernemen. „Dan melden we het bij de bank. Die kan heel snel zien met wat voor iemand we te maken hebben en eventueel de bankrekening blokkeren.”