In winkelcentrum De Schoof in Hendrik-Ido-Ambacht loopt het winkelend publiek af en aan. De Jumbo is populair, de Lidl en kledingwinkels eveneens. De Europese verkiezingen leven een stuk minder. Wie de lijsttrekkers van de SGP en de ChristenUnie zijn? „Geen idee.”
Op een bankje zit Dikky de Wit, in spijkerrok, met grijs gekruld haar tot op haar schouders, samen met twee hondjes. In Hendrik-Ido-Ambacht werken de ChristenUnie en de SGP al jaren samen in één raadsfractie. Maar daar is De Wit „niet blij mee”. „De ChristenUnie heeft echt andere denkbeelden”, vindt ze. „Ik vind het goed dat ze in het Europees Parlement gescheiden optrekken. De SGP is meer mijn partij; daarop heb ik mijn hele leven al gestemd.”
Weet ze ook wie de Europese lijsttrekker voor de SGP is? „O, heet hij Bert-Jan Ruissen? Geen idee wie dat is. U zou het ook zomaar kunnen zijn.” Chris Stoffer, fractievoorzitter voor de SGP in de Tweede Kamer, kent ze wel. „Die doet het goed. Die heb ik pas nog gehoord tijdens het debat over het nieuwe kabinet.” Een klein wit keffertje kruipt op haar schoot en vraagt de aandacht.
„Bert-Jan Ruissen? Geen idee wie dat is; u zou het ook zomaar kunnen zijn” - Dikky de Wit, SGP-stemmer uit Hendrik-Ido-Ambacht
Op 6 juni hebben de verkiezingen plaats voor het Europees Parlement. De meeste Nederlandse partijen hebben hun lijsttrekkers gepresenteerd. Afgelopen jaren hadden ChristenUnie en SGP een gezamenlijke lijst, dit jaar niet meer. Beide partijen proberen nu op eigen kracht zetels te bemachtigen.
Vrouwenstandpunt
Het gescheiden optrekken van de SGP en de ChristenUnie in het Europees Parlement zal wel komen door het vrouwenstandpunt van de SGP, vermoedt Marian Schaap, die in de schaduw van de Kruidvat haar zegje wel wil doen. „Hier in Ambacht hebben ze al jaren een goede samenwerking.”
Ze vindt het vrouwenstandpunt achterhaald. „Vrouwen mochten vroeger geen arts, rechter of notaris worden. Nu wel. Wat over vrouwen in de Bijbel staat, geldt voor die tijd. Wij leven in een andere tijd; wij hebben nu toch ook geen slaven meer?”
Ze overweegt haar stem aan de ChristenUnie te geven. Ze beaamt dat lijsttrekker Anja Haga nog niet zo zichtbaar is in aanloop naar de verkiezingen. „Maar dat komt nog wel. Hoop ik.”
Vers brood
Rond de winkel van bakker Voordijk hangt de geur van versgebakken brood. Het echtpaar Roest uit Ridderkerk stapt net naar buiten. „Wij stemmen ChristenUnie. Naar onze beleving is de SGP wat zwaarder. De partijen hebben op verschillende punten andere ideeën”, laat Esther Roest weten. Haar man, met bril en grijs gekruld haar, knikt instemmend.
De gezamenlijke lijst bestaat niet meer. Maar dat is voor het echtpaar geen probleem. Esther Roest: „Het zijn allebei christelijke partijen. Ik had het ook geen probleem gevonden als we op een gezamenlijke lijst hadden moeten stemmen.” Beide zestigers vervolgen hun weg.
„Wij stemmen ChristenUnie; naar onze beleving is de SGP zwaarder” - Esther Roest, inwoner Ridderkerk
Een man met twee kinderen loopt het winkelcentrum in. Hij houdt de boot af. „Nee, geen gesprek. Ik heb niks met de SGP of de ChristenUnie.”
Een mevrouw, gepensioneerde verpleegkundige, lange broek, geverfd haar, toont zich wat toeschietelijker. Met een stroeve glimlach: „Ik ben te licht om op de ChristenUnie of de SGP te stemmen. Maar ik ga wel naar de kerk. En stemmen vind ik heel belangrijk.” Maar welke partij haar stem krijgt, daar is ze nog niet uit. Haar zorgen zijn groot. „De maatschappij verhardt, weet u. Maar God is liefde. Dat heb ik van mijn moeder geleerd.” Ze stapt de bakkerswinkel binnen.
Bontenbal
Sinds de SGP niet meer in de Rotterdamse deelgemeenteraad zit, stemmen Ger en Adri Kamp plaatselijk ChristenUnie. Adri is lerares geweest op een reformatorische basisschool. „Ik heb Henri Bontenbal, CDA-fractievoorzitter in de Tweede Kamer, nog in de klas gehad.” Ze had geen moeite met de samenwerking van SGP en ChristenUnie in het Europees Parlement. „Doordat ze nu apart de verkiezingen ingaan, lopen ze straks zetels mis of krijgen ze helemaal niks.”
Voor de ingang van de Jumbo rijdt ze de kinderwagen met kleinkind even uit de looproute. Ze vindt dat de SGP haar grondslag moet vasthouden. „Ik ben best vooruitstrevend. Maar ik vind het niet goed dat de SGP fundamentele dingen loslaat, zoals het vrouwenstandpunt. Als je daarvoor staat, moet je je niet laten dwingen door de tijdgeest. Zeg dan gewoon: jongens, zo staat het nu eenmaal in de Bijbel.”
Het goedlachse, spraakzame echtpaar heeft geen idee wie de SGP-lijsttrekker voor de Europese verkiezingen is. Ger: „Anja Haga ken ik van gezicht. Maar hoe de lijst van de ChristenUnie er verder uitziet? Ik zou het niet weten. Maar wij gaan wel stemmen. Anders gaat onze stem verloren.” Waarop ze gaan stemmen? Dat weten ze nog niet. Adri: „Wellicht op de SGP. Maar of dat wat toevoegt? Eigenlijk hoor ik nooit iets over wat de SGP in het grotere geheel klaarspeelt. Dat mogen ze best breder bekendmaken.”
Rollator
Op een bankje bij het winkelcentrum strijkt de heer Dijksman neer. Hij is wel in voor een gesprek over politiek. „Jammer dat de SGP en de ChristenUnie in Europees verband geen gezamenlijke lijst meer hebben. Hier in Hendrik-Ido-Ambacht verloopt de samenwerking prima. Beide partijen staan immers voor christelijke waarden. Nu lopen ze het risico geen van beide meer mee te doen in Europa.”
„Je hebt al gauw het gevoel: laat maar, Brussel beslist het toch wel” - De heer Dijksman, inwoner Hendrik-Ido-Ambacht
Dijksman bekent dat hij zich niet zo bezighoudt met de Europese verkiezingen. Nadenkend: „Misschien is dat niet goed. Je hebt al gauw het gevoel: laat maar, Brussel beslist het toch wel. We hebben de afgelopen jaren onze oren veel te veel naar Europa laten hangen, vooral rond stikstof, landbouw en visserij. Een stevig tegengeluid zou welkom zijn.”
Hoewel hij het betreurt dat er geen gezamenlijke lijst komt, gaat zijn stem niet verloren. „Ik stem zeker SGP. Ook voor mijn vrouw.”