Het trouwalbum van Christiaan en Diwina Baan ligt nog in Nes Ammim, de christelijke gemeenschap waar ze woonden. Na de aanval van Hamas op Israël moesten ze plotseling vluchten. „De eerste weken voelden als een rouwproces.”
Op vrijdagavond 6 oktober rijden Christiaan (36) en Diwina (39) Baan ontspannen naar huis, hun kinderen Joël (9), Levi (8) en Lisa (5) op de achterbank. Ze hebben een heerlijke vakantie achter de rug aan het strand van de Sinaïwoestijn in Egypte en blikken terug op het jaar dat achter hen ligt. In de herfst van 2022 is het gezin verhuisd naar Nes Ammim, een christelijke kibboets in het noordwesten van Israël. In het dorp wonen vrijwilligers van over de hele wereld die Palestijnen en Joden dichter bij elkaar proberen te brengen. Christiaan had zijn eerste baan als gemeentepredikant van de hervormde gemeente in Nieuwpoort neergelegd, om in Nes Ammim predikant en studieleider te worden.
„We zeiden tegen elkaar dat het een uitdagend jaar was geweest”, vertelt Christiaan. „We moesten wennen aan de nieuwe plek, de taal en het klimaat, en de kinderen aan een nieuwe school. Maar we kwamen er nu wel een beetje in, concludeerden we.”
Bloedbad
De volgende ochtend krijgt Christiaan een verontrustend berichtje via WhatsApp over „ontwikkelingen in het zuiden. Toen we het nieuws hoorden dat Hamas een bloedbad had aangericht op een festival, schrokken we. Maar dat er echt een grondaanval was, drong niet tot ons door. Die zaterdag liep iedereen wat verdwaasd rond. Mensen uit Nederland vroegen ons of we nu teruggingen naar Nederland. Daar dachten we helemaal niet aan.”
Ze slapen nog een nacht in hun huis op het terrein van de kibboets. „De volgende dag vroegen vrienden of we bij hen wilden logeren. Omdat zij een veiligheidskamer hebben –een kamer die bestand is tegen raketten– besloten we uit voorzorg daarheen te gaan.”
Als Christiaan en Diwina in de nacht van maandag op dinsdag ’s nachts wakker schrikken van een explosie en straaljagers horen overvliegen, besluiten ze te vertrekken.
Vlucht
Snel pakt het gezin wat koffers in. Dan stappen ze in een taxi naar de Jordaanse grens. „Toen we bij de grens aankwamen, stond daar een Duitse groep christenen met een bus. Zij gingen ook naar het vliegveld en hadden nog vijf plekken over. Een godsgeschenk.”
Na een tussenstop in Saoedi-Arabië komt het gezin Baan op donderdag 12 oktober in Nederland aan. Als blijkt dat de kinderen weer welkom zijn op de basisschool in Nieuwpoort, zoeken Christiaan en Diwina daar naar woonruimte. „De christelijke gereformeerde kerk van Nieuwpoort bood ons haar leegstaande pastorie aan. Daar wonen we nu nog.”
„De christelijke gereformeerde kerk van Nieuwpoort bood ons haar leegstaande pastorie aan; daar wonen we nu nog” - Ds. C.M. Baan, predikant Protestantse Kerk in Nederland
De eerste weken in Nederland voelden als een „rouwproces”, legt Christiaan uit. „Het kost tijd om te verwerken wat er is gebeurd en ik was verdrietig om de situatie in Israël en Gaza. Maar na een tijd pakte ik hier de draad weer op. Ik ben weer gaan preken en werk op afstand voor Nes Ammim.” Dat doet Baan vooral door onlineontmoetingen te organiseren waarin Joden en Palestijnen met elkaar in gesprek gaan en de verbinding zoeken.
Beroepbaar
Gaan we terug? Wanneer? En wat doen we in de tussentijd? Het zijn vragen die de afgelopen maanden steeds door het hoofd van Christiaan zijn gegaan. „We zijn heel dankbaar voor hoe het hier in Nederland met ons gaat. Maar het is dubbel: we wonen hier, maar zijn in gedachten steeds in Israël.”
Christiaan heeft zich nu weer beroepbaar gesteld in Nederland. „Dat betekent niet dat de deur naar Israël dicht is. We willen graag terug. Bij Nes Ammim zetten we ons in voor het gesprek tussen Palestijnen en Joden, en voor meer begrip voor wat er gaande is in Israël. Dat is nu relevanter dan ooit.”
„Dit betekent niet dat de deur naar Israël dicht is; we willen graag terug” - Ds. C.M. Baan
Voorlopig zit een terugreis er niet in, hoe graag hij zijn persoonlijke spullen ook zou willen ophalen. „Ons trouwalbum ligt nog in ons huis in Nes Ammim. Maar het is te gevaarlijk. Onlangs was er weer een serieus dronealarm. Dan moet iedereen binnen dertig seconden in de schuilkelder zitten. Die spanning willen we de kinderen niet aandoen.”
Of Christiaan zijn werk in Israël of Nederland gaat oppakken, is dus nog de vraag. „We kunnen zelf plussen en minnen, maar we geloven dat God ons de weg zal wijzen. Als ik hier in Nederland predikant mag zijn, is dat ook zinvol en mooi werk. God gaf ons de afgelopen maanden de kracht en moed om door te gaan. Dat geeft vertrouwen voor de weg die voor ons ligt.”
