„Pak je spullen en ga direct naar huis. Het is op de campus niet veilig”, adviseerde rabbijn Elie Buechler zondag de Joodse studenten van Colombia University in New York.
Honderden jonge Joden verlieten daarop hun kamers op de campus uit angst voor de gespannen sfeer op de universiteit. Demonstraties vanwege de Israëlische acties in Gaza hebben daar een grimmig karakter gekregen.
„Het antisemitisme ligt er duimendik bovenop”, zegt Buechler, zelf docent aan Columbia University. „De universiteit en de politie kunnen de veiligheid van Joodse studenten niet garanderen.”
Buechler is niet de enige die bezorgd is. De universiteit heeft maandag besloten dat colleges voorlopig digitaal gevolgd kunnen worden en –als de onrust langer aanhoudt– kunnen zelfs tentamens „op afstand” worden gemaakt.
Directe aanleiding is dat de protesten op de campus en daarbuiten sinds vorige week donderdag in hevigheid zijn toegenomen. Toen ontruimde de politie van New York het tentenkamp dat pro-Palestijnse studenten op de campus hadden ingericht. De president van Columbia, Minouche Shafik, had daarvoor opdracht gegeven nadat ze door politici en sponsoren van de universiteit onder zware kritiek was komen te staan. Zij verwijten haar slap optreden tegen pro-Palestijnse actievoerders, die al sinds vorig najaar hun ongenoegen uiten over de steun van Amerika aan Israël.
Met inzet van een grote politiemacht –drones en heli’s in de lucht en groot materieel op de grond– werd het tentenkamp op de universiteitscampus ontruimd. De politie arresteerde in totaal 112 studenten. Hun is de toegang tot het terrein ontzegd; zij mogen zelfs hun kamer op de campus niet meer in. Hun bezittingen zijn in een zak buiten het terrein aan hen overhandigd. Onduidelijk is of zij hun studie aan Columbia kunnen afronden.
Zware kritiek
De protesten op Columbia staan niet op zichzelf. Ook op andere universiteiten zijn er acties. Het is onrustig op Boston University. Maandag zijn er enkele tientallen studenten van Yale, een andere topuniversiteit, opgepakt omdat ze deelnamen aan een pro-Palestijnse demonstratie waarbij antisemitische leuzen werden gescandeerd. Eerder waren er protesten aan Harvard University. De toenmalige voorzitter Claudine Gay moest daardoor het veld ruimen, omdat ze de hatelijke protesten bagatelliseerde en niet daartegen optrad. De president van de Universiteit van Pennsylvania moest eveneens vanwege de gebrekkige aanpak van de onrust aftreden.
„Dit flagrante antisemitisme is verwerpelijk en gevaarlijk – en het hoort absoluut niet thuis op universiteitscampussen, of waar dan ook in ons land” - Joe Biden, president VS
Ook Shafik staat onder zware kritiek. Vanwege de onrust moest de president van Columbia zich vorige week verantwoorden tijdens een hoorzitting van het Congres. Daarin erkende ze dat het antisemitisme onder studenten is toegenomen. Shafik sprak van een „onderstroom” die sinds de gebeurtenissen van 7 oktober, toen de Palestijnse terreurbeweging Hamas een bloedbad in Israël aanrichtte, naar boven is gekomen. Congresleden, met name van de Republikeinse partij, eisten het aftreden van Shafik, die daarop snel besloot het tentenkamp op de campus te laten ontruimen.
Verwerpelijk
Overigens spreken ook Democratische politici zich tegen de antisemitische acties uit. De Democratische burgemeester van New York, Eric Adams, zei dat hij „erdoor geschokt is en ervan walgt”. President Joe Biden sloot zich bij de kritiek aan. Hij zei zondag: „De afgelopen dagen hebben we intimidatie en oproepen tot geweld tegen Joden gezien. Dit flagrante antisemitisme is verwerpelijk en gevaarlijk – en het hoort absoluut niet thuis op universiteitscampussen, of waar dan ook in ons land.”
De actievoerders op Columbia werpen het verwijt antisemitisch te zijn verre van zich. Zij leggen de schuld daarvoor bij de demonstranten buiten het universiteitsterrein, die na de ontruiming van het tentenkamp in aantal fors zijn gegroeid en feller zijn geworden.
De ontruiming van het tentenkamp heeft echter geen einde gemaakt aan de acties op Columbia. Studenten hebben de campus alweer bezet. Ze hebben spandoeken, megafoons en slaapzakken bij zich. Honderden studenten zitten op het grasveld van de campus met keffiyehsjaaltjes om. Zij scanderen weer: „Palestine will free us all.”
Pleitbezorgers van de protesten verwijten de universiteitsleiding het demonstratierecht te schenden. Daarnaast wijzen ze naar de historische betekenis van de Vietnamprotesten in 1968. „Die hebben Amerika aan het denken gezet.”