Gereformeerde gemeente Enschede; klein Elim in een grote stad
Een kleine gemeente, in een grote stad. Met leden in de wijde omtrek, tot in het buitenland toe. De gereformeerde gemeente in Enschede is 75 jaar zelfstandig.
Wie de stad in Twente nadert, rijdt met een grote boog om de voormalige Vliegbasis Twenthe –met een h– heen. Voor het personeel was er aan de noordrand van Enschede een Protestants Militair Tehuis. Er staat nu de naam Elim op: sinds 1983 is dit het onderkomen van de gereformeerde gemeente. Het vorige kerkgebouw, in de binnenstad, had dezelfde naam. Het raakte zwaar beschadigd toen in de bioscoop ernaast brand uitbrak.
De huidige kerk is ruim, laten ouderling J. Arends en de diakenen M.A.J. de Bruine en J.W. Quist zien. Gedrieën vormen ze de kerkenraad, en ze vergaderen elke maand. „Ook in een kleine gemeente is er genoeg te bespreken.” Het kerkgebouw is recent van zonnepanelen voorzien en in het interieur waren vernieuwingen nodig.
Aan het gebouw zit een huis vast. Daar woonden de ‘vader’ en ‘moeder’ van het tehuis. Nu verblijft er een gemeentelid. Diaken Quist heeft er ook gewoond. „In de meterkast lag een oude envelop. Toen ik die opende, zag ik dat er instructies in stonden voor wat je moest doen bij een atoomaanval.”
Ontmoetingspunt
Waar vroeger de leeszaal en de biljartzaal van de militairen waren, komen nu de kerkgangers bijeen, de meesten uit Enschede, maar er zijn ook leden in Glanerbrug, Hengelo, Haaksbergen en Oldenzaal. Eén echtpaar woont in het Duitse Gildehaus, krap 25 kilometer bij de kerk vandaan. „De gemeenteleden wonen niet dicht bij elkaar, dus we koesteren de momenten dat we elkaar ontmoeten.”
„We koesteren de momenten dat we elkaar ontmoeten” - Kerkenraadsleden in Enschede
De kerk telt 154 zitplaatsen. ’s Zondags zijn er 30 à 35 kerkgangers. „Maar we mogen er nog zijn, hier in de grote stad”, zegt ouderling Arends. Er zijn in de wijde omtrek geen andere bevindelijk gereformeerde kerken, en daardoor is er ook geen grensverkeer. „Voor de kerstdagen folderen we in de omgeving. Dat willen we wat gaan uitbreiden.”
De kinderen gaan naar een vrijgemaakt gereformeerde basisschool en daarna naar de Fruytier in Rijssen. Er zijn twee catechisatiegroepen: van acht tot dertien jaar en van dertien totdat de jongeren naar de belijdeniscatechisatie gaan. Diaken De Bruine geeft sinds twee jaar catechisatie aan studenten, uit verschillende kerkverbanden.
Kwetsbaar
Het ledental van de gemeente bereikte in 1966 een hoogtepunt: 218. Nu is het al jaren stabiel: rond de zestig. Het is al negen jaar geleden dat er een sterfgeval was. Voor een trouwdienst moeten de ambtsdragers nog verder terug in de geschiedenis.
Arends leidt vrijwel elke zondag een leesdienst. ’s Middags of ’s avonds komt er meestal een predikant. En anders leest een diaken een preek. Om de twee weken bespelen diaken Quist en een jongen uit de gemeente het orgel. Op de andere zondagen komen er organisten uit Rijssen.
Tijdens een bijeenkomst op 7 juni herdenkt de gemeente dat ze op 21 april 1949 werd geïnstitueerd door ds. P. Honkoop sr. uit Rijssen. In de 75 jaar daarna zijn er perioden met strubbelingen geweest. „Je ervaart als gemeente wel dat je klein en kwetsbaar bent. Als de Heere onze gemeente in stand houdt, dan geldt: „Ik doe het niet om uwentwil, gij huis Israëls, maar om Mijn heilige Naam.” Gods Woord mag hier worden gebracht en het zal niet ledig tot Hem wederkeren.”
beeld RD, Anton Dommerholt
Kerkzaal sinds 1984. beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholt
Kerkzaal sinds 1984. beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholt
Elektronisch orgel, naast psalmborden en collectezakken uit het vorige kerkgebouw.
