Gevluchte Syriërs in Emmaus bijeen in „warme christelijke sfeer”
De een vluchtte lang geleden uit Syrië, de ander vroeg een jaar geleden in Nederland asiel aan. In het Brabantse Helvoirt ontmoeten Syrische christenen uit het hele land elkaar deze week tijdens een christelijke conferentie.
Even buiten het Brabantse dorp Helvoirt ligt Emmaus, een voormalig klooster dat dienstdoet als bezinningscentrum. Sinds maandag verblijven hier honderd Syriërs. Dagelijks komen ze samen in een kapel voor een ochtendgebed. Voorin springen twee grote iconen in het oog. Na het ontbijt volgen kinderen, tieners en volwassenen tot en met vrijdag elk hun eigen programma.
Oprichter Shadi Haddad (39) van de stichting Syrische Christelijke gemeenschap in Nederland (SCN) is een van de organisatoren van de conferentie, die dit jaar voor de tweede keer plaatsheeft in de meivakantie. Hij vluchtte negen jaar geleden uit de Syrische stad Latakia, waar anderhalve maand geleden nog talloze inwoners, vooral alawieten, door jihadisten werden gedood. Het tekent de blijvende onrust in het land, ook na de val van het regime van president Assad in 2024.
Als Haddad vertelt dat hij uit Syrië komt, gaan veel Nederlanders ervan uit dat hij moslim is. „Dat vind ik pijnlijk. Ik kom uit een christelijke familie en groeide op in een grote christelijke gemeenschap in Latakia. We hoorden bij de Antiocheens-Orthodoxe Kerk.”
Appartement
Toen hij in 2017 vanuit het asielzoekerscentrum in Alkmaar woonruimte in Delft kreeg –zijn vrouw en kinderen waren nog niet in Nederland–, voelde hij zich eenzaam. „Ik kreeg een appartementje, maar had nog geen spullen en geen internet, en sliep op een dunne matras op de grond.”
De eerste zondag in Delft ging Haddad op zoek naar een kerk. Hij kwam terecht in het Boek, het gebouw van de christelijke gereformeerde kerk. „Ik miste een kruis en wierook, maar ging naar binnen. Aan het eind van de dienst mocht je zeggen waar je gebed voor wilde. Ik stak trillend mijn vinger op en zei in het Engels: „Ik ben Shadi en kom uit Syrië. Bid alstublieft voor mij en m’n gezin.””
Na de dienst nodigden gemeenteleden hem uit om bij hen te komen eten en kreeg hij van alle kanten hulp aangeboden, waarna zijn appartement binnen een maand helemaal was ingericht. „Maar ik kreeg vooral rust en vrede in mijn hart. De broeders en zusters uit die kerk zijn mijn vrienden geworden.”
Inmiddels werkt Haddad vier jaar als verbindend specialist internationale kerken bij Kerk in Actie, de diaconale organisatie van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), waarvan hij gastlid werd. „Ik bouw bruggen tussen Nederlandse christenen en migrantenchristenen.”
Kinderkoor
In 2021 richtte hij de SCN op. Elke zaterdagmiddag houdt de stichting een bijeenkomst in de Vierhovenkerk in Delft voor Syriërs met uiteenlopende achtergronden, zoals orthodox, protestants en rooms-katholiek. „De protestantse gemeente in Delft, waar het kerkgebouw van is, ziet ons als broeders en zusters en zegt: „Jullie zijn geen huurders, maar gebruikers van het gebouw.” We betalen ervoor wat we kunnen missen.”
De SCN wil christelijke gezinnen met elkaar in contact brengen. „Veel kinderen groeien op zonder dat ze Syrische leeftijdgenoten ontmoeten. We vinden het heel belangrijk dat ze Nederlands leren en integreren in de samenleving, maar willen ook dat ze iets weten over hun achtergrond en dat ze Arabisch kunnen spreken met hun opa en oma.”
Het programma begint elke zaterdag met een Arabisch-Nederlandse christelijke samenkomst, gevolgd door een Bijbelstudie voor verschillende leeftijdsgroepen. Daarna zijn er taallessen en sociale en culturele activiteiten. „We hebben bijvoorbeeld een kinderkoor”, zegt Haddad, zelf vader van drie kinderen in de leeftijd van elf, negen en zeven jaar. „We willen het geestelijk leven versterken, maar doen ook leuke dingen en helpen kinderen hun talenten te ontwikkelen.”
Kinderprogramma tijdens de Syrische christelijke conferentie in Helvoirt. beeld RD, Anton Dommerholt
Bijbelstudie voor tieners tijdens de Syrische christelijke conferentie in Helvoirt. beeld RD, Anton Dommerholt
Vaandel van de Syrische Christelijke gemeenschap. beeld RD, Anton DommerholtOase
Tijdens de conferentie in Helvoirt staat er naast ontspanning dagelijks een Bijbelstudie op het programma. „Het thema is dit jaar Lukas 11:34: „De lamp van het lichaam is het oog.” Via sociale media komt er heel veel binnen, maar niet alles wat je ziet is goed voor je geest. Het vraagt wijsheid om te onderscheiden wat goed of niet goed is om naar te kijken. Dat is een van de uitdagingen waar christelijke gezinnen voor staan.”
De deelnemers ervaren het samenzijn met andere christelijke Syriërs als een oase, merkt Haddad. „Bij sommigen zie ik de spanning op de gezichten, bijvoorbeeld omdat ze niet weten of ze in Nederland mogen blijven. Maar ze vinden het fijn om hier een paar dagen samen te zijn in een warme, christelijke sfeer. Dat geeft hun positieve energie.”
