Von der Leyen is Europees ‘lijsttrekker’ christendemocraten
De Duitse voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen is op een partijcongres in Boekarest van de Europese christendemocratische middenpartijen tot de ‘lijsttrekker’ gekozen voor de aanstaande Europese verkiezingen. De centrumrechtse Europese Volkspartij, waarin partijen als het CDA en Von der Leyens eigen CDU een plaats hebben, heeft haar zoals verwacht tot boegbeeld benoemd.
Van de aanwezige afgevaardigden van de Europese Volkspartij stemden 400 voor en 89 tegen haar kandidatuur.
De EVP krijgt volgens opiniepeilers hoogstwaarschijnlijk opnieuw de grootste fractie in het nieuwe Europees Parlement, waardoor Von der Leyen grote kans maakt om commissievoorzitter te kunnen blijven. Ruim twee weken geleden maakte Von der Leyen zelf al bekend dat ze een tweede termijn van vijf jaar ambieert als voorzitter van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie.
Om die post opnieuw te krijgen moeten de EU-lidstaten en het nieuwe Europees Parlement haar na de Europese verkiezingen wel nog selecteren. Dan wordt die rol van ‘lijsttrekker’ (of Spitzenkandidaat, naar het Duitse woord) belangrijk. Die rol heeft het Europees Parlement in 2014 ingesteld om de Europese benoemingen transparanter te maken. Het idee is dat na afloop van de Europese verkiezingen de overtuigendste ‘Spitzenkandidat’ wat het Europees Parlement betreft de nieuwe voorzitter moet worden van de Europese Commissie.
Dat leverde in 2019 de Nederlandse Frans Timmermans bijna het voorzitterschap van de nieuwe Europese Commissie op. Maar hij werd, net als zijn EVP-tegenhanger Manfred Weber, gepasseerd door de EU-lidstaten. Te veel EU-landen wilden geen sociaaldemocraat als Timmermans als commissievoorzitter, maar iemand uit de kring van de Europese Volkspartij. Omdat ook Weber niet in de smaak viel, werd de christendemocrate Ursula von der Leyen toen via consultaties tussen de EU-landen gelanceerd als Europese Commissievoorzitter. Ze was destijds minister van Defensie in Duitsland en had zich niet kandidaat gesteld. Dat doet ze nu nadrukkelijk wel.