Vorige week maakten meerdere gebeurtenissen ondubbelzinnig duidelijk dat de noodzaak om te blijven werken aan natuurherstel ook voor het nieuwe kabinet een belangrijk agendapunt zal zijn.

Het kabinet Rutte IV bedacht daarvoor een plan waarin het reduceren van de stikstofdepositie een belangrijke rol speelde. In 74 procent van de kwetsbare natuurgebieden met de status beschermwaardig mocht geen stikstofoverschot meer zijn. Veel tijd ging op aan geruzie over de vraag of het vervroegen van dat doel van 2035 naar 2030 –een van voornemens uit het coalitieakkoord– wel haalbaar was, maar maatregelen kwamen tergend langzaam van de grond, of bleven uit. In de murw geslagen agrarische sector sijpelt de energie om de schouders te zetten onder de broodnodige verduurzaming intussen langzaam maar zeker weg. Hoe zorgen PVV, VVD, NSC en BBB voor nieuw handelingsperspectief, zodat de boer alsnog in beweging komt? Inmiddels heeft het er alle schijn van dat na het Europarlement ook de Europese landbouwministers komend voorjaar instemmen met de in 2022 door toenmalig Eurocommissaris Timmermans aanhangig gemaakte Natuurherstelverordening. Die verplicht de EU-lidstaten tot het opstellen van nationale natuurherstelplannen buiten de Natura 2000-gebieden. In een debat over die verordening, donderdag, wasten vooral NSC en BBB minister Van der Wal stevig de oren. Zij zou een rapport waarin de impact ervan op Nederland gedetailleerd uit de doeken werd gedaan te laat met de Kamer hebben gedeeld.

Het debat was aangevraagd om de informatieplicht van het kabinet aan de orde te stellen én de procedures die Van der Wal had moeten volgen. Maar al snel bleek niet het overbrengen van een procedurele, maar van een inhoudelijke boodschap het belangrijkste doel van BBB en NSC: ze zijn tegen de verordening en eisen dat Nederland zich daar tegen keert. Daarmee torpederen de twee de ‘meestribbelkoers’ die Nederland in EU-verband doorgaans graag vaart: onder protest instemmen en in ruil daarvoor proberen de opgave te verzachten door het bedingen van uitzonderingen.

Afhankelijk van het standpunt van de Kamer zou nee-zeggen voor Van der Wal een optie kunnen zijn. Maar wat als de verordening toch van kracht wordt? In dat geval moeten partijen moed tonen en de natuurherstelprogramma’s inpassen in een beleid dat ook ruimte biedt voor woningbouw en agrarische bedrijvigheid. Is die bereidheid er bij NSC en BBB, ja of nee? Duidelijkheid daarover moet er zo zoetjesaan wel komen. Niet alleen inzake het natuurbeleid, maar ten aanzien van alle dossiers waar pijnlijke keuzes onvermijdelijk lijken te zijn.

Het is tijd voor een formatie die over de inhoud gaat.