Mens & samenleving
Denkduwtje tijdens het tandenpoetsen

In de podcast ”Zin van de dag” bespreekt filosoof Stine Jensen elke werkdag een levenswijsheid in niet meer dan twee minuten. Luister tijdens het tandenpoetsen, adviseert ze. Dat levert naast een schoon gebit ook een frisse geest op.

beeld iStock
beeld iStock

De in Denemarken geboren podcastmaker start bij haar favoriet, de negentiende-eeuwse filosoof Søren Kierkegaard, die uit hetzelfde Noord-Europese land komt. Een enorme somberaar, volgens Jensen, maar dat blijkt niet uit de levenswijsheid die ze van hem deelt. ”Durven is even je evenwicht verliezen. Niet durven is jezelf verliezen”.

Opmerkelijk dat juist Kierkegaard die uitspraak deed, meent Jensen. Zelf durfde hij maar weinig, hij had niet eens het lef zijn geliefde ten huwelijk te vragen. Misschien juist daarom dat hij anderen aanmoedigde de sprong te wagen, suggereert ze. Want als je die niet neemt, raak je jezelf kwijt.

Het is een verrassend pakkende eerste aflevering, die smaakt naar meer.

Aanleiding voor de start van de serie, eind januari, is het aanvaarden van het buitengewoon hoogleraarschap publieksfilosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Jensen maakt de podcast in samenwerking met Human, een publieke omroep die programma’s maakt vanuit een humanistische levensbeschouwing.

De eerste afleveringen geven meteen de breedte van haar interessegebied weer. Niet alleen klinkende namen als Desiderius Erasmus en de oosterse wijsgeer Lao Tse passeren de revue. Ook de Drentse zanger Daniël Lohues en de jong overleden presentator Marc de Hond komen aan bod.

Die variatie maakt dat je zomaar van een eeuwenoude uitspraak van Erasmus naar een niet minder diepe gedachte in Drents dialect hopt. ”Niet alle dwalers bennen verdwaald” is de titel van een liedtekst van Lohues.

Met Erasmus kan Jensen overigens nog wel even vooruit, want van hem staan 3000 kernachtige spreuken te boek. De door haar gekozen ”Afstand scheidt enkel de lichamen, niet de geesten” is een hele bekende. Hij staat ook, in iets andere bewoordingen, te lezen boven de trap op Rotterdam Centraal, als je van de trein naar de metro loopt.

Publieksfilosofie is Jensen, die ook schrijft voor kinderen en volwassenen, duidelijk op het lijf geschreven. Haar werk is lichtvoetig van karakter, maar heeft wel een verrassende, diepere laag. Je hoeft niet hooggeleerd te zijn om wat van haar podcasts te begrijpen. Als ze dan toch eens een keer een lastig woord als existentialisme of desolatiedrang gebruikt, legt ze dat helder uit.

Jensen noemt zichzelf atheïst en dat proef je ook in haar podcasts, waarin geloof geen enkele rol speelt. Vrijheid om te doen en te laten wat je wilt en er het beste van maken, lijken haar motieven te zijn. Bij dat alles heeft ze respect hoog in het vaandel en dat is ook te merken aan haar taalgebruik.

Dat wil niet zeggen dat de levenswijsheden die Jensen voor het voetlicht haalt christenen niets te zeggen hebben. Neem de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer, die leefde in de eerste helft van de negentiende eeuw. Van moderne media had hij dus nog nooit gehoord, maar zijn uitspraak ”Andermans hoofd is een waardeloze plek om als zetel voor waar geluk te dienen” doet het tegendeel vermoeden. Schopenhauer raadt aan om niet te gevoelig te worden voor opmerkingen van anderen. Als je leeft van complimenten, dan maak je je afhankelijk van anderen. Dan woon je eigenlijk in het hoofd van anderen, legt Jensen uit. Schopenhauer zou al dat hedendaagse gehengel naar likes vast hebben afgeraden.

”Zin van de dag” is zeker het luisteren waard. Met kennis van zaken en op boeiende wijze weet Jensen in twee minuten tijd haar luisteraars elke keer weer iets nieuws te leren. Het brengt je in aanraking met rijke taal, maakt je blikveld breder en leert je hoe je medemens denkt en de wereld om zich heen ervaart tijdens de reis het leven door.

Tandenpoetsen doe je twee keer per dag. Laat dat een aansporing zijn om tijdens de andere poetsbeurt als tegenwicht de wereld buiten de deur te houden en het leven in eeuwigheidsperspectief te bezien. Dat kan met een podcast, maar ook prima zonder.

> human.nl/zin-van-de-dag

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer