In februari 2021 was het voor velen een verrassing toen Navalny de Bijbel citeerde tijdens zijn laatste woorden in de rechtszaal. „Ik was ooit een militante atheïst”, erkende hij, om er meteen aan toe te voegen dat hij „nu een gelovige is”.

Volgens de oppositieleider maakte zijn geloof de zware omstandigheden gemakkelijker. „Er zijn minder dilemma’s in mijn leven, omdat er een Boek is waarin over het algemeen min of meer duidelijk staat opgeschreven wat je in elke situatie moet doen.”

Tijdens de rechtszaak wees Navalny erop dat de Bijbeltekst ”Zalig zijn zij die hongeren en dorsten naar gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden” hem zeer bemoedigde. Hij noemde het vers „min of meer een instructie tot activiteit”. En die hielp hem om de omstandigheden te doorstaan waarin hij zich bevond toen hij gevangen zat. „Ik voel echte voldoening. Omdat ik op sommige moeilijke momenten deed wat de instructies vroegen en het gebod niet overtrad.”

Na het proces getuigde Navalny ook van zijn geloof op zijn socialemedia-accounts, zoals Instagram. In mei 2021 verwees hij bijvoorbeeld naar Pasen. „Ik feliciteer iedereen met het beste feest volgens de traditie: gelovigen (wat ik nu ben), ongelovigen (wat ik was) en militante atheïsten (wat ik ook was).”

Koran

Het is niet bekend waarom Navalny zijn atheïsme opgaf en het geloof omarmde. Sergey Rakhuba, van Mission Eurasia, een organisatie die kerken in de voormalige Sovjetrepublieken ondersteunt, is ervan overtuigd dat Navalny tot geloof kwam toen hij „voor zijn leven vocht”, waarschijnlijk na zijn vergiftiging in 2020. Rakhuba zei dit in een interview met Missions Box. „Vechtend voor zijn leven zei Navalny dat hij God had gevonden. We begrijpen dat hij contact had met een paar christelijke gemeenschappen en zocht naar eeuwige waarden”, aldus Rakhuba.

Afgelopen januari spande Navalny een rechtszaak aan omdat hij niet meer dan één boek tegelijk in zijn cel mocht hebben en omdat hij en andere gevangenen de Koran niet mochten lezen als ze dat wilden, meldde Mediazona. Tijdens de rechtszaak erkende de oppositieleider dat hij een orthodox christen was en voerde aan dat hij een Nieuw Testament en een Psalter bij zich wilde hebben. „Eén boek is niet genoeg. Dit is een directe schending van mijn religieuze rechten.” Tegelijk beklaagde hij zich erover dat hem ook een Koran werd geweigerd waarmee hij een debat had willen beginnen over de islam – wat in Rusland als bedreiging wordt gezien.

Zijn geloof kan hem hebben geleid in zijn geest en geweten, maar lijkt geen centraal onderdeel te zijn geweest van zijn politieke activiteiten, schrijft Catholic News Agency.

Niet iedereen is overtuigd van de religieuze aard van Navalny’s bekering tot het christendom. De Moscow Times wijst erop dat Navalny zich aansloot bij de traditie van de Russische intelligentsia door de Bijbel te citeren in zijn verdediging. Dit deden vervolgde schrijvers in de Sovjet-Unie, als Alexander Solzjenitsyn en Joseph Brodsky, ook. De krant speculeert dat de oppositieleider de Bijbel gebruikte om de autoriteiten voor een dilemma te plaatsen, zodat ze zouden moeten kiezen voor Navalny als gelovig christen en verdediger van Bijbelse waarden die Rusland beweert te verdedigen, of voor hun overwinning in oorlogstijd, waar Navalny’s rechtszaak over ging omdat hij werd beschuldigd van het belasteren van een veteraan uit de Tweede Wereldoorlog. Ondanks deze „uitdaging” werd Navalny schuldig bevonden.