Rügen: verrassend eiland in de Oostzee
Wil je Franse heuvels, Veluwse bossen en Engelse krijtrotsen, bezoek dan het Duitse eiland Rügen. Veel te weinig Nederlanders hebben die parel in de Oostzee ontdekt, vinden ze daar.
Het heldere water van de Baltische Zee deint rustig op en neer in de baai van de historische badplaats Binz. Toch worden de strandzitjes deze oktobernamiddag in rap tempo opgeruimd. Shovels rijden op het strand af en aan om niet alleen de strandkorven, maar ook het barretje waar vanmorgen de eerste inwoners van Binz hun kopje koffie haalden, op te ruimen. Het dorp maakt zich op voor een flinke storm.
Ondanks het vrij korte strand en de lage duinpartij kent Binz, de grootste badplaats op het Duitse eiland Rügen, geen overstromingen. Iets waar de eerste inwoners destijds maar al te bang voor waren. Zij bouwden daarom hun nederzettingen veel verder uit de kustlijn.
Het is de rijke prins van Putbus (1783-1854) die hier pas in de negentiende eeuw, vlak aan het strand, een groot zomeronderkomen laat bouwen. Met vrouw, kinderen en een enorme huishouding trekt hij in de zomermaanden naar Binz. Dat voorbeeld volgen velen en zo wordt Binz, als het baden halverwege de 19e eeuw in heel Europa populair wordt, een toeristenoord.
Promenade
Hoewel het dorp niet meer dan 6000 inwoners telt, zijn er nu een kleine 20.000 bedden beschikbaar in de kustplaats. Slechts 5 procent van de toeristen is afkomstig uit het buitenland. Rügen zet zichzelf daarom graag op de kaart om ook reizigers uit Nederland te ontvangen. En op hemelsbreed zo’n 750 kilometer vanaf Utrecht is het eiland –vijf keer de oppervlakte van Texel– prima aan te reizen.
De voor Binz kenmerkende witte huizen langs de promenade staan direct aan de lage duinen en geven deze 4,5 kilometer lange boulevard een heel eigen karakter. Vanaf de pier vertrekt een rondvaartboot richting de krijtrotsen ten westen van het eiland die vanuit de baai nog net te zien zijn. De krijtrotsen zijn nauw verbonden met Binz. Want welke kleur moesten de strandhuizen aan de boulevard krijgen? Het wit van de krijtrotsen, want die grondstof was op het eiland ruim op voorraad.
Anno 2024 haalt niemand het nog in z’n hoofd om het krijt van de hoge kustrotsen te gebruiken voor witte verf; inmiddels behoren ze tot beschermd werelderfgoed.
De Königsstuhl is zowel letterlijk als figuurlijk het hoogtepunt van het eiland. Dit magnifieke uitzichtpunt op de witte krijtrotsen trekt jaarlijks een half miljoen bezoekers die zich hier vergapen aan de blauwe zee, de groene bossen en de witte kliffen. De 118 meter hoge krijtrots ligt in het kleinste nationaal park van Duitsland maar werd wereldberoemd door onder meer het werk van de kunstschilder Caspar David Friedrich, die deze in de fomantiek meerdere keren vastlegde op doek.
Hochuferweg
Een wandeling door dit park, met zijn eeuwenoude beukenbossen die inmiddels ook op de Unesco-Werelderfgoedlijst staan, kan niet ontbreken bij een bezoek aan het eiland. De Hochuferweg, zoals deze wandelroute heet, loopt van Sassnitz naar Lohme, is 14 kilometer lang en bevat hier en daar een pittige klim. Toch is het ook voor een ongeoefende wandelaar goed te doen, mits die stevig schoeisel aantrekt en wat proviand mee heeft. Voor rolstoelen en kinderwagens is dit pad niet geschikt. Hoe lang je over de route doet, is afhankelijk van hoe hoeveel tijd je wilt besteden aan de mooie uitzichten.
Het bezoekerscentrum Königsstuhl is vorig jaar flink uitgebreid en heeft nu vier interactieve tentoonstellingen in huis. Daarmee heeft de organisatie gehoor gegeven aan de kritiek die veel toeristen de afgelopen jaren hebben geuit, namelijk dat de toegangsprijzen voor de krijtrots en het bezoekerscentrum erg hoog waren en de geboden informatie zeer beperkt was. In de uitgebreide exposities kan een bezoeker zich hier prima twee uur vermaken.
Kiezelstranden
De Hochuferweg kan vanaf beide kanten gelopen worden. Ook zonder bezoek aan de Königsstühl kun je hier gelukkig genieten van mooie uitzichten. Want wie het bezoekerscentrum te prijzig vindt, kan dat ook overslaan en enkel de wandelroute nemen.
Tijdens die route is het op twee punten mogelijk om af te dalen naar de kiezelstranden en daar de metershoge witte krijtrotsen van onderaf te bewonderen. In sommige weersomstandigheden ziet het park zich genoodzaakt de toegang naar het water te sluiten, zoals in januari, toen een aantal krijtstukken afbrak. Ook de wandelroute bovenlangs moet op sommige plaatsen meer landinwaarts verlegd worden vanwege de veiligheid. Om die reden moeten wandelaars ook altijd voldoende afstand houden van de steile randen van de krijtrotsen.
Voor een korte trip naar Rügen zijn Binz en het Jasmundpark met de krijtrotsen de hoogtepunten van het eiland. Maar wie hier langer verblijft, kan een bezoek brengen aan kaap Arkona, Hitlers hotel in Prora of Hanzestad Stralsund. Doorreizen naar een ander eiland kan ook, met de drie uur durende overtocht naar het Deense eiland Bornholm. En wie van fietsen houdt, doet er goed aan om op een reis naar Rügen zijn tweewieler mee te nemen, want fietspaden zijn er hier –voor Duitse begrippen– best veel.