Israël moet van het Internationaal Gerechtshof doen wat het kan om slachtoffers in Gaza te voorkomen. Ook moet het land doen wat het kan om genocide tegen te gaan, oordeelden de rechters. Het VN-hof riep de Palestijnse terreurbeweging Hamas op zo snel mogelijk alle gijzelaars in de Gazastrook vrij te laten. Het hof deed een bindende tussenuitspraak in een zaak die Zuid-Afrika had aangespannen.

Voorzitter Joan Donoghue zei dat het hof bezorgd is over de „menselijke tragedie” in Gaza, en over de vele doden en het lijden van de mensen aldaar. In haar uitspraak verwees ze onder meer naar de noodhulpcoördinator van de VN Martin Griffiths die zei dat Gaza onbewoonbaar dreigt te worden.

Meerdere VN-functionarissen hebben gewaarschuwd voor de benarde situatie waarin de Gazanen zich bevinden, merkte het hof op.

Het hof stelde aan het begin van de zitting vast dat het jurisdictie in deze zaak heeft. Daartegen was bezwaar gerezen omdat Zuid-Afrika niet als belanghebbende voor de Palestijnen zou kunnen optreden. Het Genocideverdrag, dat de basis voor de Zuid-Afrikaanse beschuldigingen aan het adres van Israël vormt, geeft echter voldoende grond om de zaak in behandeling te nemen, oordeelden de rechters.

Donoghue benadrukte dat het hof nog geen oordeel kan vellen of er daadwerkelijk genocide in de Gazastrook heeft plaatsgevonden. Daarvoor zal een inhoudelijke behandeling van de kwestie nodig zijn, die nog jaren kan duren.

Het 17-koppige hof was verdeeld over het tussenvonnis: twee rechters weigerden erin mee te gaan, onder wie de rechter die door Israël is aangesteld.

Israël hield er ernstig rekening mee dat het Internationaal Gerechtshof het land zou opdragen per direct de wapens in Gaza neer te leggen. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu had om die reden eerder deze week al verklaard dat Israël zo’n uitspraak naast zich neer zou leggen. Door te stoppen met de oorlog zouden alle inspanningen om een einde aan de terreur van Hamas te maken voor niets zijn geweest, aldus Netanyahu.

Hoewel het hof Israël niet heeft opgedragen de oorlog te stoppen, is het oordeel wel een forse diplomatieke klap voor de Joodse staat. Het land wordt door de uitspraak rechtstreeks in verband gebracht met daden die aan genocide raken.