„Kapot apparaat laten repareren moet vanzelfsprekend worden”
Techniek Nederland roept een nieuw kabinet op de btw op de reparatie van elektrische apparaten af te schaffen. De brancheorganisatie staat daarin niet alleen. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur deed die oproep in november ook al.
Het voorstel moet de levenscyclus van elektrische apparaten verlengen. „De wegwerpmaatschappij is niet langer vol te houden”, stelt Dick Reijman, woordvoerder van Techniek Nederland. „We putten op deze manier schaarse grondstoffen uit. Als een apparaat stuk is, bedenken veel mensen niet dat reparatie een optie is. Het moet vanzelfsprekend worden om elektronica te laten repareren. Schaffen we de btw op reparaties af, dan wordt dat veel aantrekkelijker.”
Elektronische apparatuur gaat daardoor langer mee. En dat heeft tal van voordelen, legt Reijman uit. Behalve minder gebruik van grondstoffen, noemt hij het besparen van energie, het verminderen van afval en het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen.
Waarom kopen consumenten liever een nieuw apparaat in plaats van een reparatie te overwegen?
„Mensen kunnen met een klik op hun smartphone of tablet een nieuw apparaat bestellen en hebben dat morgen al in huis. Consumenten kiezen daardoor te snel voor een nieuw apparaat. Bovendien is repareren nu relatief duur. Dat heeft te maken met dure onderdelen en de 21 procent btw op reparatie.”
Welke producten zouden door reparatie een langer leven kunnen krijgen?
„Het gaat onder meer om elektronica en witgoed. Denk aan wasmachines, wasdrogers en tv’s, maar ook smartphones, tablets, computers en koffiezetapparaten. Alle elektronica leent zich voor reparatie; naarmate de aanschafprijs hoger is, wordt repareren vanzelfsprekend interessanter. We zijn te veel gewend geraakt aan het gemak om producten snel te vervangen. Dat geldt niet alleen voor consumentenelektronica, maar ook voor kleding en meubels.”
Is het afschaffen van btw voldoende om het tij te keren?
„Het is een van de stappen die we kunnen en moeten zetten. Daarnaast moeten fabrikanten circulair gaan denken. Dat betekent apparaten maken die langer meegaan en eenvoudiger te repareren zijn. Het verdienmodel van fabrikanten is nog te vaak gericht op vervanging van apparatuur. Onderdelen moeten bovendien makkelijk beschikbaar worden voor erkende reparateurs en de prijs van die materialen moet omlaag. Ook dat is nu een schakel van het verdienmodel.”
Waar kunnen mensen hun apparaten het best laten repareren?
„Erkende reparateurs staan sinds afgelopen voorjaar in het Nationaal Reparateursregister. Daarin staan alle erkende reparatiebedrijven waar consumenten terecht kunnen voor een vakkundige reparatie van hun elektronische apparatuur. Nederland is het eerste land in Europa met zo’n door de overheid erkend reparateursregister. Ook repaircafés kunnen een rol spelen, zolang het reparatiewerk maar gedaan wordt door een erkende reparateur. Het herstellen van elektronica is specialistisch vakwerk.
Het aantal erkende reparateurs is nu nog relatief beperkt, maar groeit snel. Wanneer de overheid de btw afschaft zal het aantal reparaties naar verwachting flink toenemen. Dat maakt het extra aantrekkelijk om erkend reparateur te worden. Het afschaffen van de btw levert dus naar verwachting ook duurzame werkgelegenheid op.”
In hoeverre kunnen consumenten zelf meer hun best doen om apparaten te repareren?
„Een simpele reparatie, zoals het vervangen van een snoertje, kan iemand misschien zelf doen. Maar vaak is het herstellen van elektronica specialistisch vakwerk. Dat moet je overlaten aan een erkende reparateur. Als consument heb je bovendien vaak geen toegang tot onderdelen.”