Artsencollectief bezorgd over genderrichtlijn Wereldgezondheidsorganisatie
Het internationale artsencollectief Society for Evidence Based Gender Medicine (SEGM) maakt zich „grote zorgen” over de richtlijnen voor genderzorg die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in december heeft aangekondigd.
De richtlijnen moeten toegang tot „genderinclusieve zorg” stimuleren, bedoeld om het gender met hormonen en operaties te bevestigen. Ook moeten ze juridische zelfidentificatie bevorderen, wat betekent dat in documenten niet het biologische geslacht, maar het gender te lezen is.
De WHO maakte tegelijk de samenstelling van het panel bekend dat met het ontwikkelen van de richtlijnen is belast. De groep bestaat uit een internationaal gezelschap van 21 personen, van wie de meesten zich als lhbti-activist presenteren of zich als transgender of non-binair identificeren.Een aantal van hen is verbonden aan wereldwijde organisaties die geslachtstransities voorstaan.
Het panel zal van 19 tot 21 februari in het hoofdkantoor van de WHO in Genève samenkomen. Op de agenda staan het evalueren en interpreteren van bewijsmateriaal, het formuleren van aanbevelingen voor richtlijnen en het voorstellen van implementatiestrategieën. Het doel: de bevordering van genderbevestigende behandelingen, de opleiding van artsen, gezondheidsbeleid en zelfidentificatiewetgeving.
Kerst
De WHO gebruikte de kerstperiode om het nieuws naar buiten te brengen. Een week voor Kerst kondigde de gezondheidsorganisatie de komst van nieuwe richtlijnen voor „de gezondheid van trans- en genderdiverse mensen” aan en stelde de deadline voor openbaar commentaar op 8 januari 2024.
Het artsen- en onderzoekerscollectief SEGM maakt zich grote zorgen over de aankondiging van de WHO. De internationale groep die zich inzet voor „veilige en wetenschappelijk onderbouwde” zorg voor minderjarigen en jongvolwassenen met genderdysforie, vraagt de WHO een stap terug te doen en het proces te pauzeren. Een woordvoerder zegt daarbij te vermoeden dat „de WHO publieke controle wil vermijden aangezien niemand in de kerstvakantie zijn laptop opent”.
SEGM maakt zich zorgen over de „bevooroordeelde samenstelling” van het panel dat de richtlijnen moet opstellen. De organisatie wijst erop dat de meerderheid van hen geslachtstransities promoot en psychologische begeleiding of psychotherapie voor mensen met genderdysforie stigmatiseert. „Er is afwezigheid van personen die geloven dat de balans tussen de voor- en nadelen van een gendertransitie voor veel jongeren ongunstig is.”
Het artsencollectief wijst verder op de „extreem hoge en ongekende snelheid” waarmee de richtlijnen tot stand moeten komen. Voor een belangrijke richtlijn is dat volgens SEGM „ongewoon gehaast”, en met de brede reikwijdte ervan –met medische, beleidsmatige en juridische overwegingen– niet mogelijk. „Het ontwikkelen van richtlijnen is in elke organisatie een langdurig proces, en zeker bij de WHO.”
Daarbij is volgens het artsencollectief de beperkte periode voor commentaar en de timing ervan tijdens het kerstreces voor belanghebbenden veel te kort om kennis te nemen van de aankondiging.
SEGM wijst ook op het vooringenomen taalgebruik. Het suggereert volgens de organisatie dat „de beslissing om de geslachtstransitie in de maatschappelijke arena te bevorderen al is genomen voordat de groep zelfs maar is bijeengekomen om het bewijsmateriaal te beoordelen en te interpreteren”. Volgens SEGM doorloopt de WHO het proces in omgekeerde volgorde.
Omdat tieners en jongvolwassenen de grootste en snelst groeiende groep vormen die zich als transgender identificeert, is het waarschijnlijk dat de WHO-richtlijnen op deze groep van toepassing zullen zijn. Maar het is de vraag wat de WHO-richtlijn concreet in de diverse landen zal betekenen. Het Verenigd Koninkrijk, Finland en Zweden hebben geslachtstransities al voor minderjarigen beperkt, omdat ze hiervoor onvoldoende wetenschappelijke basis zien.
