Eerder deze maand schoot het Israëlische leger drie gijzelaars dood. Het tragische incident werd uitvoerig besproken en geanalyseerd, maar twee kernelementen bleven onderbelicht.
Allereerst, naast frustratie over het ernstige falen, proef ik in de breedte van de samenleving ook juist erg veel medeleven met de betrokken soldaten. We weten hoe het voelt om als jonge soldaat het gewicht van de natie te torsen. Hoe het voelt om lange aaneengeregen dagen en nachten in levensgevaar te verkeren. Hoe ingewikkeld stedelijke oorlogsvoering is. Hoe frustrerend het is als de vijand alle denkbare trucjes gebruikt om je schild te laten zakken. Dat nu juist dit de uitkomst van hun inzet was, is een psychische mokerslag voor de troepen in Gaza.
Iris Haim, moeder van Yotam Haim –één van de drie omgekomen gijzelaars–, is zich daarvan volledig bewust. Zij stuurde daarom een audioboodschap naar de soldaten van de brigade die betrokken was bij de dood van haar zoon, waarin ze benadrukte dat haar familie hen absoluut niet de schuld geeft van wat er is gebeurd. „Een knuffel op afstand. Blijf jezelf er aan herinneren dat je missie zeer belangrijk is. Heel het volk Israël heeft je nodig. Dit is Hamas’ schuld, moge hun naam van de aardbodem gewist worden. Aarzel niet als je een terrorist ziet”, drong ze aan.
Haar boodschap krikte het moreel op onder de soldaten en vond veel weerklank in de Israëlische samenleving. Na Iris’ bericht vond een emotionele ontmoeting plaats tussen de rouwende moeder en de soldaat die verantwoordelijk was voor de dood van haar zoon.
Het tweede onderbelicht element is de open en kwetsbare leiderschapsstijl van het leger rond deze kwestie die extra gewaardeerd werd. Niets werd onder het tapijt gemoffeld. Het nieuws over het tragische incident werd in zijn rauwheid gecommuniceerd en de hoogste legerleiding nam de verantwoordelijkheid volledig op zich. Brené Brown, auteur en hoogleraar maatschappelijk werk, zei over moedig leiderschap ooit dat kracht en kwetsbaarheid twee kanten van dezelfde medaille zijn. Zelden hebben we dat zo ervaren als nu.
Hoe verwerk je een ingrijpende gebeurtenis zowel persoonlijk als collectief? Zo dus; ervaringen delen, een knuffel van een rouwende moeder. Erkenning van fouten en de daaruit voortvloeiende consequenties, grondig onderzoek en aanscherping van beleid op grond van de uitkomsten. Zo wordt de weg voor morgen gebaand.
Onze correspondente in Israël schrijft twee keer per week vanuit haar woonplaats Afik, in Noord- Israël, over de oorlog. Deel 39.