De meest logische optie voor schepen om de vaarroute via de Rode Zee te ontwijken is omvaren. Dat zegt haveneconoom Bart Kuipers van de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
De keerzijde daarvan is dat de reis langer duurt en dus moeten bedrijven rekening houden met miljoenen dollars aan extra kosten. Grote rederijen varen tijdelijk niet door de Rode Zee vanwege aanvallen door de Houthi-rebellen.
De omvaarroute via Kaap de Goede Hoop, het meest zuidelijke punt van Afrika, leidt volgens Kuipers tot een vertraging van gemiddeld tien dagen. „Het waardeverlies van de lading van een groot containerschip dat tien dagen moet omvaren is 10 tot 15 miljoen dollar”, legt de econoom uit. „Het zorgt voor hogere brandstofkosten en het bedrijf moet de voorraden tien dagen langer financieren. Een container op een schip is drijvende voorraad.”
Laptop
Maar volgens hem merkt de consument daar weinig van. „Op een laptop van 600 euro gaat het dan om zo’n 50 cent tot 1 euro extra. Dat is voor de consument nihil, maar voor de producent tikt het aan. Dat is de wet van de grote getallen.”
Kuipers noemt de situatie op de Rode Zee „vrij uniek” door de onzekerheid die gepaard gaat met de aanvallen en dat onbekend is hoe lang de situatie voortduurt. Maar vertragingen komen in de ketens van de internationale zeevaart vaker voor. „Tijdens de coronacrisis zijn de ketentijden verdubbeld. Sindsdien houden bedrijven wel rekening met grotere voorraden, omdat de ketens in de zeevaart zo kwetsbaar zijn.”
Een andere optie is dat schepen met militaire bescherming in een konvooi door de Rode Zee varen. Of ze moeten vanuit Azië door het Panamakanaal en van daar via de Caraïbische Zee naar de Atlantische Oceaan varen. Maar het Panamakanaal kampt met droogte en laag water, waardoor het niet veel meer schepen kan hebben, legt Kuipers uit.
Dirk Mulder, retailspecialist van ING, legt in De Telegraaf van dinsdag de vinger bij de kwetsbaarheid van de wereldhandel. „Veel komt uit het Verre Oosten en in coronatijd kwam al het besef dat het verstandiger kan zijn producten dichterbij te bestellen. Daarbij is duurzaamheid voor velen eveneens een argument om het minder ver te zoeken”, zegt hij in de krant.
Olieconcern
Olieconcern BP laat zijn tankers voorlopig niet meer over de Rode Zee varen. Daarmee voegde het bedrijf zich maandag bij een reeks rederijen die daartoe eerder besloten vanwege aanvallen op schepen in het gebied.
„In het licht van de verslechterende veiligheidssituatie voor de scheepvaart over de Rode Zee, heeft BP besloten om tijdelijk alle doorvoer over de Rode Zee te onderbreken”, meldt BP in een verklaring.
De aanvallen zijn afkomstig van Houthi’s uit Jemen die Hamas steunen in de oorlog met Israël. Zij bestoken de schepen met raketten. Grote rederijen als Maersk, MSC en CMA CGM besloten eerder al voorlopig niet via de Rode Zee te varen.
