Israël heeft maandag de stad Khan Younis in het zuiden van Gaza gebombardeerd nadat Hamas had gewaarschuwd dat geen enkele Israëlische gijzelaar het gebied levend zou verlaten, tenzij gevangenen werden vrijgelaten.

De luchtaanval vond plaats terwijl strijders van Islamitische Jihad zeiden dat ze een huis hadden opgeblazen waarin Israëlische troepen naar een tunnel zochten, berichtte een correspondent van het Franse persbureau AFP.

Het Israëlische leger maakte melding van het afschieten van raketten vanuit Gaza op Israël op maandag. Het zei ook dat zondag hevige gevechten hadden plaatsgevonden rond Gaza-Stad en Khan Younis.

Israël heeft zondagavond luchtaanvallen uitgevoerd in de buurt van de Syrische hoofdstad Damascus, zo heeft het Syrische staatspersbureau SANA gemeld.

„Rond 23.05 voerde de Israëlische vijand een luchtaanval uit waarbij verschillende doelwitten aan de rand van Damascus onder vuur werden genomen”, vertelde een veiligheidsbron aan het staatspersbureau. „Onze luchtverdediging schoot een aantal raketten neer terwijl anderen beperkte schade veroorzaakten.”

Een correspondent van AFP berichtte over sterke explosies in de buitenwijken van Damascus. Volgens de mensenrechtenorganisatie Syrian Observatory for Human Rights waren de aanvallen gericht op „Hezbollah-locaties” in de wijk Sayeda Zeinab en in de buurt van de luchthaven van Damascus.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft Hamasstrijders opgeroepen hun wapens neer te leggen en de strijd te staken. „Ik zeg tegen de terroristen van Hamas: het is afgelopen”, zei Netanyahu. „Sterf niet voor Sinwar. Geef je nu over.” Met Sinwar verwijst hij naar Yahya Sinwar, de leider van Hamas in de Gazastrook.

Volgens Netanyahu hebben de afgelopen dagen „tientallen terroristen van Hamas” zich overgegeven aan Israëlische troepen. Hij stelt dat hoewel de oorlog nog gaande is, het einde van Hamas nadert.

Sinds de start van de oorlog tussen Israël en Hamas zijn bijna 18.000 Palestijnen omgekomen. Aan Israëlische zijde vielen 1200 doden, de meesten tijdens de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober. De voorbije dagen woedt de strijd vooral rond de stad Khan Younis, in het zuiden van de Gazastrook.

De gewapende vleugel van Hamas heeft gezegd dat Israël geen van zijn gijzelaars zal kunnen terughalen, tenzij het gesprekken aanknoopt over het ruilen van gijzelaars tegen Palestijnse gevangenen in Israël. Anders zal geen van de gegijzelden levend de Gazastrook verlaten, aldus de Al Qassam-brigades.

„Noch de fascistische vijand en zijn arrogante leiderschap, noch zijn aanhangers kunnen hun gevangenen levend meenemen zonder een ruil en onderhandeling en het inwilligen van de eisen van het verzet”, aldus een woordvoerder in een audiotoespraak die werd uitgezonden door de nieuwszender Al Jazeera. Israël zou niet in staat zijn gegijzelden met geweld terug te krijgen. De zegsman van de Al Qassam-brigades verwees naar een „mislukte operatie” om een van hen te bevrijden.

Honderden mensen voerden zondag actie in Den Haag tegen „de onhoudbare situatie in Palestina en de genocide op de Palestijnse bevolking”. Ze eisen onder meer een onmiddellijk staakt-het-vuren en directe toegang voor humanitaire hulp waar die nodig is.

De actie startte tegenover het centraal station, daar stond een podium voor sprekers. Een van hen was Denk-fractievoorzitter Stephan van Baarle. Hij noemde de Israëlische premier Benjamin Netanyahu in zijn toespraak een „kindermoordenaar”. Ook hield hij de Nederlandse overheid medeverantwoordelijk voor oorlogsmisdaden die daarvoor vervolgd moet worden. „Wegkijken is geen optie meer”, zei Van Baarle.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu vindt dat leiders niet de eliminatie van Hamas kunnen steunen en tegelijkertijd oproepen tot een einde aan de oorlog in Gaza. Hij heeft dat tegen „de leiders van Duitsland en Frankrijk en andere landen” gezegd. Het beëindigen van de oorlog zou de eliminatie van Hamas verhinderen, aldus de premier.

De premier van Qatar vreest dat een hele generatie in het Midden-Oosten radicaliseert door de bloedige oorlog in de Gazastrook. Premier Mohammed bin Abdulrahman al-Thani zei dit op het Doha Forum dat sinds 2003 jaarlijks wordt gehouden in de stad waar het forum naar is genoemd. Het voornaamste thema is dialoog en diplomatie.

De premier kreeg bijval van de Jordaanse minister van Buitenlandse Zaken Ayman Safadi die zei dat Israël met de aanvallen „een haat schept die de regio generaties lang zal tergen”. Jordanië grenst aan Israël en de Palestijnse gebieden. Safadi meent dat Israël met de verwoestende aanvallen op Gaza „systematisch probeert de bevolking uit de kuststrook te verdrijven”. Jordanië vreest dat het oplaaien van het geweld in de bezette Palestijnse gebieden die aan Jordanië grenzen, ook verdrijving van Palestijnen tot doel heeft.

Het Israëlische leger en de Palestijnse militante groepering Hamas waren zondag verwikkeld in hevige gevechten in het zuiden van de Gazastrook, waar honderdduizenden mensen hun toevlucht hebben gezocht.

Zondagochtend voerden Israëlische vliegtuigen „zeer gewelddadige luchtaanvallen” uit nabij Khan Younis en op de weg tussen deze zuidelijke stad en Rafah, vlakbij de grens met Egypte, zegt de door Hamas geleide regering van de Gazastrook. Een journalist van persbureau AFP meldt de aanvallen in het zuiden van Gaza.

Het Israëlische leger zegt dat het zijn operaties in de zuidelijke Gazastrook heeft „geïntensiveerd”. „We moeten de druk opvoeren”, zei legerchef Herzl Halevi, die eraan toevoegde dat een groeiend aantal Hamas-strijders is „gedood”. Zaterdag kwamen in het gebied vier Israëlische soldaten om het leven.

Grote zorgen zijn er bij Esther van der Most, directeur van de stichting Plant een Olijfboom, nu de situatie in Gaza met de dag verslechtert. De stichting plant bomen in de Palestijnse gebieden en „werkt voor rechtvaardige vrede met gelijkwaardigheid voor alle burgers, inclusief recht op terugkeer voor Palestijnse vluchtelingen”, aldus de website. De schoonfamilie van Van der Most komt uit Gaza en een deel van hen is nog in het noorden. Vrijdag heeft ze familieleden, onder wie haar zwager in Gaza-Stad, gesproken die vertelden wat ze meemaken. Het telefoongesprek voelde voor haar als afscheid nemen, zegt ze.

„Mijn zwager vertelde dat de Israëlische tanks in zijn straat reden”, vertelt Van der Most. Haar zwager zei ook dat hij veel vrouwen op straat zag die huilden omdat hun mannen werden meegenomen door het leger. Het waren mensen die gevlucht waren naar een school, zegt Van der Most. „Hij zei dat Israëlische militairen de mannen dwongen hun kleding uit te doen. Ze zaten in hun onderbroek met hun handen vastgebonden. Een deel is meegenomen, een ander deel is gedood en een aantal mannen werd niet meegenomen.” Volgens haar zwager werden ze achtergelaten zodat ze andere Palestijnen zouden vertellen wat er is gebeurd, in de hoop dat meer mensen zouden vluchten. „Aan een van hen heeft mijn zwager een jas gegeven.”

VN-topman António Guterres heeft de emir van Qatar, sjeik Tamim bin Hamad al-Thani, in Doha bedankt voor de onderhandelingen die zijn land heeft geleid bij het bereiken van de tot vorige week geldende gevechtspauze van de oorlog tussen Israël en Hamas. Dat deed Guterres tijdens de openingsdag van het Doha Forum zondag, melden media uit het land.