Affaire woekerpolissen is ook een les voor beleggers
Tot grote vreugde van gedupeerden heeft verzekeraar ASR deze week een schikking getroffen met vijf claimorganisaties in de affaire met woekerpolissen. Daardoor krijgen 90.000 gedupeerden met in totaal 140.000 polissen een compensatie, variërend van driehonderd euro tot enkele tienduizenden euro’s. Met deze deal wordt een punt gezet achter slepende rechtszaken tegen ASR. Niet uitgesloten is dat na deze doorbraak ook andere verzekeringsmaatschappijen zullen volgen.
De naam woekerpolis is een negatief geladen begrip. Woekeren is volgens het woordenboek: „Geld uitlenen tegen een veel te hoge rente of te hoge kosten aan mensen die geld nodig hebben.” Dat is precies wat er gebeurde met de in totaal zeven miljoen polissen die tussen 1993 en 2008 werden verkocht.
Uiteraard gingen de verzekeringsmaatschappijen niet de markt op met de aankondiging een woekerpolis te verkopen. Die naam kreeg het product pas eind 2006 in het televisieprogramma Radar. Verzekeraars verkochten de polis als beleggingsverzekering. De opzet was dat klanten met de belastingaftrek konden sparen voor hun pensioen of tegen lage kosten hun hypotheek konden aflossen.
In 2006 bleek uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten dat deze beleggingsverzekering was gebaseerd op veel te rooskleurige rekenvoorbeelden, die de risico’s en verborgen kosten niet goed weergaven. Critici spraken van misleiding van de klanten.
Een compensatieregeling die in 2008 werd opgezet, kwam de gedupeerden slechts minimaal tegemoet. Daarbij speelde mee dat kabinet en toezichthouders vanwege de kredietcrisis de verzekeraars wilden beschermen. Dat namen de beleggers niet en daarmee was het begin gemarkeerd van slepende processen.
Triest is dat verzekeringsmaatschappijen welbewust de afhandeling van deze affaire traineerden. Claimorganisaties stellen dat ze dit deden omdat door het overlijden van getroffen beleggers de omvang van de claim gaande de jaren steeds kleiner zou worden.
Zowel de rol van de overheid, die de kant koos van de verzekeringsmaatschappijen, als die van de verzekeraars is zeer discutabel. Een ruiterlijk erkennen van de onjuiste handelspraktijken bleef erg lang uit. Terwijl dat juist zou kunnen bijdragen aan herstel van vertrouwen. Vandaar dat de deal die ASR nu heeft gesloten positief beoordeeld moet worden, al komt die op een laat moment.
Er is echter ook een les te trekken door de beleggers: als koeien met gouden horens worden beloofd, moet niemand daarin trappen. Slapend rijk worden willen veel mensen, maar weinigen maken dat in hun leven mee. Reeds in de Bijbel staat de waarschuwing dat niemand zich moet laten leiden door begeerten. Wanneer dat ter harte wordt genomen, zou dat de winst van deze affaire kunnen zijn.
