Voor de militaire kamer van de rechtbank in Arnhem heeft het Openbaar Ministerie maandag werkstraffen tot 140 uur geëist tegen drie militairen die op 16 januari 2021 waren betrokken bij een dramatisch incident tijdens een oefening in Afghanistan. Een nu 28-jarige militair werd daarbij door een van de verdachten met scherpe munitie beschoten. Als gevolg daarvan verloor hij zijn rechteronderarm.
Terwijl scherpe munitie op dat moment op het oefenterrein verboden was, schoot de betrokken militair (26) met echte kogels. Hij zou in de waan hebben verkeerd dat het ‘blanks’ (losse flodders) waren.
De scherpe patronen waren door een van de andere verdachten (31) - een groepscommandant - naar het oefenterrein meegenomen. Hij hoorde de hoogste straf tegen zich eisen. De derde verdachte (32) - eveneens een groepscommandant - zag de zes patroonhouders in een auto liggen en verzuimde vervolgens enige actie te ondernemen, tegen de veiligheidsvoorschriften in. Tegen hem eiste het OM 90 uur werkstraf, tegen de schutter 70 uur.
Tijdens de oefening vervulde het slachtoffer de rol van ‘oefenvijand’. Hij bevond zich achterop een militair voertuig op het moment dat hij werd beschoten. Hij is door één kogel geraakt; er zijn acht patronen verschoten. In mei 2022 is besloten tot amputatie van zijn arm.
Aan het drama ging een aaneenschakeling van strafrechtelijk verwijtbare, ernstige fouten vooraf, die de drie verdachten opeenvolgend zouden hebben gemaakt. Van enige opzet is geen sprake geweest. „Geen van de betrokkenen heeft dit gewild”, aldus de officier van justitie.
Ook het slachtoffer beseft dat, zei hij tegen de rechtbank. In een uitvoerige en zeer emotionele verklaring zette hij uiteen wat de gebeurtenissen voor zijn leven hebben betekend. De gevolgen zijn niet alleen fysiek maar ook mentaal groot. Voor hem hebben zijn collega’s „de kernwaarden van kameraadschap geschonden”. Dat de schutter niet doorhad dat hij met scherp schoot, vindt hij onbegrijpelijk.
De slachtofferverklaring leidde tot hevige emoties bij een van de betrokken groepscommandanten, die in tranen zijn excuses aanbood. De drie verdachten worstelen naar eigen zeggen nog steeds volop met het dramatische incident en de gevolgen ervan. De schutter was niet bij het proces aanwezig; hij maakt momenteel een verre reis, aldus zijn advocaat.
Defensie heeft aansprakelijkheid erkend. De hoogte van de schade voor het slachtoffer moet nog worden vastgesteld. In het strafproces eist het slachtoffer smartengeld van de verdachten.
De militaire kamer verwacht op 18 december uitspraak te doen.