Keer op keer toonden onderzoeken in de afgelopen jaren aan dat veel jongeren het moeilijk hebben. Ook uit nieuwe CBS-cijfers van donderdag bleek dit weer. Het aantal jongeren dat zich in het dagelijks leven belemmerd voelt door slaapproblemen, verdubbelde van 5 procent in 2017 naar bijna 11 procent in 2022. Het aantal jongeren dat aangeeft psychische klachten te hebben, verdubbelde in dezelfde periode van zo’n 8 procent naar ruim 16 procent.

Ook christelijke gastenhuizen, waar mensen op adem kunnen kopen, zien jonge mensen van soms nog maar 18 jaar, die vastlopen in het leven.

Ongeveer een kwart van de gasten die naar Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg in Oosterbeek komen, is onder de 40. Dit is niet meer dan een jaar of tien geleden, blijkt uit de cijfers. Cijfers over het aantal gasten onder de 25 worden niet bijgehouden. Bea Sonneveld, hoofd gastenbegeleiding bij de Herberg, herkent de CBS-cijfers wel. Ze werkt sinds ruim tien jaar bij de Herberg, en zag vooral de laatste jaren steeds meer jongeren tussen de 18 en 30 jaar aankloppen bij het centrum.

Speeltuin

Die trend verbaast Sonneveld niet, als ze kijkt naar hoe deze generatie is opgegroeid. „Mensen tot veertig jaar zijn over het algemeen opgegroeid in een omgeving waar hun ouders problemen zoveel mogelijk uit de weg ruimden. Er is veel rekening met hen gehouden, de mogelijkheden waren ongekend. De wereld was een soort speeltuin, helemaal gericht op het kind.” Gevolg is, denkt Sonneveld, dat veel mensen uit deze generaties niet zo gewend zijn aan lijden. Toen de coronacrisis haar intrede deed, ervoer deze groep vaak voor het eerst dat de wereld niet zo maakbaar is als ze altijd dachten.

Daarnaast hebben 30-minners veel op hun bordje, weet Sonneveld. „De eisen die worden gesteld, bijvoorbeeld op het werk en aan het sociaal leven, zijn hoog. Alles moet snel, jongeren moeten presteren.” Gevolg: mensen raken jonger opgebrand. „Je ziet steeds vaker de zogeheten quarterlifecrisis, als mensen rond de 25 zijn.”

Jongeren die aankloppen bij de Herberg kampen onder meer met vermoeidheid, onzekerheid en angstklachten, vertelt Sonneveld. „Ook vragen ze zich af wat de zin is van het leven.”

Aart van Wolfswinkel, coördinator bij de Oase, een gastenhuis in Ouddorp, ziet ook regelmatig jonge mensen aankloppen met een hulpvraag. „Veelal in verband met overbelasting. Die kan ontstaan door een onverwerkt trauma uit het verleden, of door het stapelen van verantwoordelijkheden en taken.” Jongeren die een aantal weken of maanden in de Oase verblijven, zijn vaak helemaal vastgelopen in het leven. „Ze redden het niet op hun studie of raken hun baan kwijt, verliezen structuur en raken geïsoleerd.”

Begrip

Voor deze jongeren kan het lastig zijn te erkennen dat ze hulp nodig hebben, stelt Van Wolfswinkel. „Het voelt vaak als falen. Ze vinden eigenlijk dat ze niet op een plek als de Oase horen. Wat hebben zij meegemaakt ten opzichte van een vrouw van 55, vragen ze zich af.”

Belangrijk voor omstanders, stelt de coördinator, is begrip tonen voor deze jongeren. „Hun situatie is niet makkelijk. Juist jongeren, is vaak de gedachte, moeten het leven aankunnen. Als het jou niet lukt om te werken, studeren, of actief te zijn in een kerkelijke vereniging, is het contrast tussen jouw leven en dat van leeftijdsgenoten groot. Je raakt makkelijk uit beeld. Tijdens het verblijf besteden we hier aandacht aan. We moedigen ze aan contact met anderen te blijven zoeken.”