Het Evangelie brengen aan Turkse medelanders is werken op harde grond, zeggen ds. Cees Rentier en Hatice Korstanje. „De islam is onlosmakelijk verbonden met hun leven.” Toch zien ze de twee ook lichtpuntjes.
De kamer van ds. Cees Rentier (60), predikant-directeur van Evangelie & Moslims, ruikt naar verf. Op de kast achter zijn bureau staat een ingelijste poster die nog opgehangen moet worden van de profeet Jona onder de wonderboom.
Evangelie & Moslims, die als missie heeft om het Evangelie te verspreiden in de ontmoeting met moslims, werkt sinds half oktober vanuit een nieuwe standplaats in Voorthuizen. Deze locatie, naast zusterorganisatie Near East Ministry, biedt meer ruimte dan het kantoor in Amersfoort om trainingen en evenementen te organiseren voor grote groepen.
Een van die evenementen is de jaarlijkse inspiratiedag die komende zaterdag plaatsvindt. Op deze ontmoetingsdag voor iedereen die zich verbonden voelt met de missie van Evangelie & Moslims staat het werk onder Turkse Nederlanders centraal. In workshops wordt uitgelegd hoe je als plaatselijke gemeente contact opbouwt met Turkse medelanders of hoe je omgaat met kritische vragen van moslims. Ook stelt het team van Evangelie & Moslims zich voor.
Zwijgen
Hatice Korstanje (32) is een van die teamleden. Ze werkt sinds enkele jaren als missionair werker onder Turkse Nederlanders. De Turkse gemeenschap bestaat uit ongeveer 500.000 mensen en vormt ruim een derde van het aantal moslims in Nederland. De meesten van hen voelen zich sterk verbonden met de islam, zegt ds. Rentier. „Ze hebben er geen negatieve ervaringen mee, zoals asielzoekers dat wel hebben. De islam hoort bij hun identiteit, die geeft hen houvast.”
Het Evangelie delen met Turken is daarom niet eenvoudig. Korstanje: „Het is werken op harde grond.” Ds. Rentier: „Eenheid en eer zijn belangrijk voor Turken. Interesse voor het christelijk geloof wordt al gauw uitgelegd als verraad aan de eigen groep.”
Een individuele benadering werkt daarom het best. Evangelie & Moslims stimuleert daarom gemeenteleden om hun geloof vrijmoedig te delen wanneer zij op hun werk, op school of in de buurt Turkse medelanders ontmoeten.
„Veel christenen zijn daarin terughoudend en zwijgen over God buiten hun eigen kring. Ze vrezen dat spreken over Hem spanning in de relatie veroorzaakt of ruzie oplevert. Maar dat is niet zo. De meeste moslims vinden het heel normaal om het over God te hebben.”
Korstanje: „Ze hebben juist respect voor mensen die over God spreken en voelen zich sneller bij hen op hun gemak. Ex-moslims vragen mij weleens: hoe komt het dat wij het Evangelie niet eerder hebben gehoord, terwijl er zo veel christenen en kerken in Nederland zijn?”
Bijbelstudies
Daarnaast probeert Evangelie & Moslims via websites zoal incil.nl in contact te komen met geïnteresseerde Turken. Op deze site wordt korte uitleg van het Evangelie gegeven en kunnen mensen een Bijbel en lectuur in het Turks aanvragen. Ook via IsaRuhAllah.nl, een website met persoonlijke getuigenissen van ex-moslims, komen Turkse Nederlanders soms met vragen terecht bij Evangelie & Moslims.
Evangelie & Moslims heeft vier medewerkers in dienst met een Turkse achtergrond, onder wie Korstanje, die geïnteresseerden en pasgelovigen begeleiden. Op verschillende plekken organiseren ze Bijbelstudies en conferenties voor Turkssprekenden.
Bij het werk onder Turken hoef je niet snel resultaat te verwachten, stelt ds. Rentier. Dat maakt kerken soms huiverig om een eerste stap te zetten. „Het is gemakkelijker om een Bijbelstudie voor asielzoekers te houden. Dan heb je zo een groep van dertig man bij elkaar. Dat ligt bij Turken anders. Ze zijn terughoudend om hun interesse voor het christendom te laten blijken waar andere Turken bij zijn. Het gaat om individuele zoektochten.”
Angstig
Dat de overgang naar het christendom voor een Turkse moslim niet altijd gemakkelijk is, ervoer Korstanje. Ze groeide op in een Turks-islamitisch gezin en kwam op haar zestiende via haar broer in aanraking met het Evangelie. „In de Koran staat veel negativiteit over niet-moslims en dat afvalligen gedood moeten worden. Dat maakte me angstig om me in de Bijbel te verdiepen. Ik was bang voor de straf van Allah. Maar hoe meer ik Jezus leerde kennen, hoe meer ik erachter kwam dat de Bijbel de waarheid bracht over God.”
Ook ervoer ze sociale druk. „Ik was het jongste meisje thuis. Mijn ouders verboden me om op zondag een kerk te bezoeken en pakten mijn Bijbel af. Later werden ze milder. Ze zagen dat mijn geloof in Jezus me positief veranderde. De meeste Turkse ouders hebben tijd nodig om de bekering van hun zoon of dochter te accepteren.”
Ds. Rentier: „Het gebeurt wel dat Turkse ex-moslims met geweld en bedreiging te maken krijgen. Ouders voelen zich dan door hun gemeenschap onder druk gezet om hun kind terug te brengen op het rechte pad.”
Eenzaam
Pasgelovige Turken kunnen zich dan ook flink eenzaam voelen, zegt de predikant. Korstanje: „In Almelo, Den Haag en Rotterdam, plaatsen met een grote Turkse gemeenschap, worden christelijke bijeenkomsten georganiseerd. Een Turk uit Terneuzen of Groningen die tot geloof komt, moet het echter alleen uitzoeken. Het is belangrijk dat lokale Nederlandse kerken omkijken naar zo iemand.”
Wat is nodig voor het werk onder Turken in Nederland? Ds. Rentier: „Christenen die hun Turkse collega’s, buren of vrienden vrijmoedig over Jezus vertellen. Die hen liefhebben en dat laten merken. Christus is dat waard en deze mensen zijn dat waard.”
Hij ziet meer openheid voor het Evangelie onder deze groep dan 25 jaar geleden. „Er is meer ruimte gekomen om het christelijke geloof te verkennen. Ook hebben Turkse ex-moslims meer vrijmoedigheid om hun geloof te delen met familie en andere Turken. Dat geeft moed om door te gaan met dit werk.”
Ook merkt hij dat steeds meer christenen beseffen dat zij een minderheid zijn in een seculier land en de noodzaak inzien om te getuigen van het Evangelie. „De kerk in Nederland krimpt, maar degenen die staande blijven, hebben meer vrijmoedigheid om het Evangelie te delen. Dat biedt mogelijkheden voor ons werk.”