De Edese hogeschool, die al een post-hbo basisopleiding mediation heeft, voegt daar nu twee specialismen aan toe: Mediation in de kerk en Church mediation.

Mediation in de kerk is een een- of tweedaagse opleiding, gericht op kerkelijke leiders. Het beoogt inzicht te geven in onder meer conflicttheorie. Daarnaast wil de opleiding de deelnemers vaardiger maken in de omgang met conflicten en tonen wat mediation biedt. Church mediation is een vierdaagse specialisatieopleiding voor (ervaren) mediators die mediations in de context van de kerk willen gaan begeleiden.

Vijf vragen aan Cor Schaap, voorzitter Platform Christen Mediators en Fred Schonewille, legal mediator en docent mediationopleidingen aan onder meer de CHE.

Mediation in de kerk lijkt de afgelopen jaren meer nodig te zijn; hoe is dat te verklaren?

Schonewille: „Je ziet steeds vaker dat er onrust in kerken ontstaat. Dat kan zijn omdat er sprake is van krimp, een fusie, het sluiten van gebouwen of het al dan niet aanpassen van de liturgie. Veel dingen die eerder vanzelfsprekend waren, staan dan ter discussie. Een gesprek daarover loopt helaas nogal eens uit de hand.” Schaap: „Het is ook een kwestie van mondigheid. Kerkgangers hebben een mening die ze duidelijk ventileren. Daarbij leven we in een complexe maatschappij, dat dringt ook de kerk binnen. Dan is er soms niet veel nodig om groepen tegenover elkaar te laten staan. Het mooie van de toename is dat die tegelijk ook de betrokkenheid van de partijen laat zien. Je deelt samen een zoektocht.”

Schonewille: „Ik zie het daarom juist als positief dat mensen er met elkaar nog over willen praten en elkaar willen zien. Kerkleden zijn zeer betrokken.” Schaap: „Wie zich terugtrekt in de bubbel van het eigen gelijk, mist de verbinding. ”

Komt mediation in veel gevallen niet te laat?

Schonewille: „Hoe eerder gemeenten aankloppen, hoe beter. Zelfs bij lichte onvrede is dat al verstandig. Het begint er vaak mee dat een paar mensen zich ergeren of gefrustreerd zijn, maar dat niet uiten. Dan kun je er op wachten dat het een keer misgaat. Ergernis en frustratie zijn indicaties om er iemand bij te halen.”

Schaap: „Mediation is niet alleen zinvol bij conflicten of oplopende ruzie in de kerk, maar ook om verbinding te leggen. Vaak is mediation tegenwoordig verworden tot proberen om goed uit elkaar te gaan. Terwijl het toch in de kerk niet gaat om uit elkaar gaan, maar om aan elkaar verbonden blijven. Mediation staat in de schaduw van het recht. Als kerkmediator zeg ik liever: in het licht van zingeving. In kerken wordt veel gediscussieerd, maar weinig met elkaar gesproken.”

Is meditation in een kerk anders van inhoud?

Schonewille: „Een kerkelijke omgeving is een heel eigensoortige omgeving. In kerken gaat het om grotere groepen mensen die ergens met hart en ziel iets van vinden.”

Schaap: „Elke kerk heeft zijn eigen kerkorde, bevoegdheden en verwachtingen. Het is goed dat een mediator daar oog voor leert hebben. Daarbij kunnen kerkenraden en voorgangers met een bepaald gezag vrij dominant een koers bepalen.”

Schonewille: „Vroeger werd er meer besloten op basis van het gezag dat iemand had. Nu is dat vaak niet meer zo. Gemeenteleden zien een uitspraak van een kerkenraad of predikant als een mening. Op basis van dergelijk gezag wordt een conflict niet opgelost. Het is dan net een veenbrand die steeds weer bovenkomt.”

Schaap: „Vaak denkt men dat een conflict met een goed gesprek wordt opgelost. Dan zoekt men binnen de kerk iemand die het bestuurlijk gaat oplossen. Dat is als een slager die zijn eigen vlees keurt. Een mediator is een betrokken buitenstaander. Die neemt zijn deskundigheid mee.”

Het Platform Christenmediators gaat een samenwerking aan met de CHE. Wat is daar de meerwaarde van?

Schaap: „Het is goed om hierin bondgenoten te zoeken. De band met de CHE hadden we al en we zijn blij met de samenwerking.”

Schonewille: „Mediation is een christelijk principe. Je bent als mediator in de kern een vredestichter. Dat zou voor een christelijke hogeschool die veel opleidingen aanbiedt een speerpunt moeten zijn.”

De post-hbo opleiding start vrijdag met een symposium, hoe gaat het verder?

Schonewille: „Het symposium zien we als de aftrap van deze twee opleidingen. Het is verheugend dat we met zoveel verschillende sprekers een mooi symposium kunnen vormgeven.” Schaap: „In het voorjaar start de pilot van de specialisatieopleiding church mediation. Deze specialisatie duurt vier dagen en wordt gegeven in Klooster Nieuw Sion in Diepenveen. Door daar vier dagen met elkaar te zijn, kunnen we veel aandacht geven aan teamvorming. De opleiding Mediation in de kerk start ook in het voorjaar.”