Schoolbestuurders luiden de noodklok. Het kost hun steeds meer moeite om aan bekwaam onderwijspersoneel te komen. Met kunst- en vliegwerk vullen roostermakers de gaten in.
De vakantie voor leerlingen van regio Midden is achter de rug, dinsdag mogen ze weer naar school. De roosters zijn gevuld, voor zover dat mogelijk is. Tekort aan onderwijspersoneel zorgt er namelijk voor dat veel lessen uitvallen.
Bij het Van Lodenstein College (VLC), met locaties in onder meer Amersfoort, Barneveld en Ede, staan op dit moment ongeveer dertig vacatures open, ongeveer 5 procent van het totaalaantal fte’s. Vooral voor de exacte vakken –wiskunde, scheikunde en natuurkunde– en de talen zijn moeilijk mensen te vinden, zegt woordvoerder Joyce van der Heijden. Het aantal vacatures bij het VLC is min of meer gelijk aan vorig jaar, maar de omvang daarvan –het aantal fte’s– neemt volgens haar toe.
Ook de Gomarus scholengemeenschap in Gorinchem en Zaltbommel zoekt met name mensen voor de exacte vakken en voor Nederlands. Bij de school zijn vacatures voor bij elkaar 4 fte te vervullen. Eén fte in het onderwijs komt neer op zo’n 25 lesuur per week. Noodgedwongen krijgt een aantal klassen een uur per week minder les in Nederlands en wiskunde. Zorgelijk, vindt bestuurder Chris Flikweert. Hij is bang dat de prestaties van leerlingen er op termijn onder gaan lijden.
Schoolbestuurders prijzen zich gelukkig met nieuwe aanwas van docenten. De Gomarus heeft recent bijna dertig nieuwe personeelsleden kunnen verwelkomen. Het Ichthus College Veenendaal heeft onlangs twintig nieuwe collega’s aangetrokken, onder wie vijftien docenten en vijf mensen voor onderwijsondersteunende taken.
Dankbaar
Personeel komt bepaald niet aanwaaien: bestuurders zeggen steeds meer hun best te moeten doen om aan bekwame mensen te komen – die bovendien passen bij de identiteit van de school. „De uitdaging is dit seizoen groter dan in eerdere jaren”, stelt Gomarus-bestuurder Flikweert. „Het vervullen van vacatures kost ons duidelijk meer energie dan voorheen”, zegt ook Jaap van Dam, bestuurder van Ichthus College Veenendaal. Behalve docenten zoekt het Ichthus mensen voor personeelszaken en voor ict en systeembeheer.
Van Dam is dankbaar dat zijn school weinig vacatures heeft. Volgens hem heeft dat te maken met haar identiteit. „Onze school bevindt zich tussen het algemeen christelijk en expliciet reformatorisch onderwijs. Daardoor trekken we sollicitanten van beide kanten aan.”
Flikweert vindt vooral het einde van een schooljaar spannend. „Zwaaien er mensen af of blijft iedereen op zijn post? Sommigen geven hun vertrek pas heel laat door. Daarvan krijg ik stress. Gelukkig blijft ons personeel lang hangen en zijn er het afgelopen seizoen weinig mensen vertrokken.”
Advertenties
Veel scholen hebben hun beleid aangepast om het voor sollicitanten zo makkelijk mogelijk te maken. Terwijl nieuwelingen voorheen alleen aan het begin van een cursusjaar konden instappen, zijn ze tegenwoordig vaak het hele jaar door welkom. „Beschouw het als een indirecte oproep dat mensen altijd kunnen solliciteren”, licht VLC-woordvoerder Van der Heijden toe.
Scholen proberen op allerlei manieren personeel te werven. Meest effectief zijn advertenties via sociale media en mond-tot-mondreclame, stelt Gomarus-bestuurder Flikweert. „We plaatsen ook advertenties in kranten zoals het RD. Die zijn belangrijk voor onze zichtbaarheid, maar vormen zeker niet de beste methode om aan nieuwe collega’s te komen.”
De onderwijsinstellingen gaan creatief om met de schaarste aan personeel. Onder meer het VLC hanteert de zogenaamde kaasschaafmethode, waarbij klassen een bepaald vak een uur per week minder krijgen dan de bedoeling was. Ook maken veel scholen gebruik van onderwijsassistenten. Zij begeleiden een klas en beantwoorden vragen van leerlingen, al hebben ze niet de kwalificaties van een docent. Een derde optie is dat leerlingen onder begeleiding huiswerk maken.
In het slechtste geval kunnen klassen een bepaald vak langdurig niet krijgen. Bij het VLC geldt dat voor een paar klassen, weet woordvoerster Van der Heijden. „Dat is een probleem voor onze leerlingen. Je wilt dat hun diploma hetzelfde waard blijft.”
