De vreselijke nacht in Oude Tonge waarin het water kwam
Elke avond liet moeder Pollemans een bord voor haar zoon Reinier op tafel zetten. Dan keek ze uit het raam, de Zuiddijk af, en zei: „Ja hoor, ik zie hem komen.” Totdat haar oudste dochter er een eind aan maakte: „Wij zijn er ook nog.”
Moeder Pollemans wist wel dat haar zoon niet meer zou komen. Maar het was een harde werkelijkheid om te accepteren. Het is het verhaal van een van de slachtoffers die de watersnood in 1953 eiste: Reinier Pollemans, 14 jaar jong. Op pad gegaan naar een oom om te vragen of de koeien daar mochten worden ondergebracht, vanwege het dreigende water. Maar nooit meer teruggekomen.
Een van Reiniers zusjes, Ria van der Linde-Pollemans, heeft haar herinneringen aan de rampnacht en de daaropvolgende evacuatieperiode beschreven in het boekje ”In de nacht kwam het water.” In museumbrasserie Het Vijfde Caisson, onderdeel van het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk, overhandigde ze het op 11 augustus aan wethouder Eijkenduijn van Goeree-Overflakkee.
De auteur vertelt hoe ze de watersnood als negenjarig meisje beleefde, net buiten Oude-Tonge. Het is het verhaal van een rooms-katholiek gezin waarin nogal eens geslagen en gecommandeerd werd, maar waarvan de leden hecht aan elkaar verbonden waren. De ouders konden er van hun tien kinderen niet één missen. Maar ze raakten er wel één kwijt. Omgekomen in het woedende water.
Het is een vlotgeschreven verhaal, niet zonder bastaardvloeken. In de rampnacht werden enkele kinderen Pollemans richting het dorp gestuurd, wadend door het ijskoude water. Gelukkig haalde een buurman hen naar binnen.
De ontheemde vluchtelingen vonden gastvrij onderdak in een Brabants klooster. Daar kreeg moeder een miskraam. Het zal vast een gevolg van alle spanning en ontberingen zijn geweest. Het jongetje is een van de watersnoodslachtoffers die nooit zijn meegeteld. Het aantal slachtoffers –ruim 1800– kan ook onmogelijk exact worden vastgesteld.
Het lichaam van Ria’s broer werd na weken pas gevonden. Er werd een bidprentje gemaakt, waarop onder zijn foto werd geschreven: ”Wel verloren – Niet vergeten.”
Ria Pollemans verloor niet alleen haar broer, maar ook haar opoe, haar vriendinnetje –uit een gezin waar vijf van de zeven kinderen verdronken– en andere klasgenoten en kennissen.
Hoe dat een plaats in haar leven kreeg? Het duurde tot februari dit jaar voordat ze voor het eerst naar het Watersnoodmuseum ging. De films liep ze er snel voorbij, want daar begon ze te zweten en te trillen. „Ik heb mijzelf beloofd om een keer terug te gaan om er dan wat langzamer doorheen te wandelen. Nu was het net of ik snel naar buiten wilde. Het schijnt toch nog impact te hebben, van dat gevoel wil ik graag af.”
Boekgegevens
”In de nacht kwam het water”, Ria van der Linde-Pollemans, uitg. Boekscout; 125 blz.; € 19,50.
