Het VVD-partijbestuur nomineert demissionair justitieminister Dilan Yesilgöz als dé kandidaat om Mark Rutte op te volgen als lijsttrekker. Wie is zij?
Meteen na de val van het kabinet-Rutte IV, vrijdagavond, werd Yesilgöz al getipt als de grote favoriet, maar tot en met dinsdag hield zij de boot nog af. Overige kanshebbers gaven echter niet thuis, de een nog eerder dan de ander. Zo liep het spoor naar Yesilgöz; een kandidaat die het lijsttrekkerschap gegeven haar populariteit in de achterban nauwelijks nog kan ontgaan.
De vraag met welke boodschap zij zich straks in de campagne moet storten, zal de VVD weinig hoofdbrekens kosten: met een stevig Rita Verdonkachtig verhaal. In de kern komt dat erop neer dat de VVD er is om Nederland veiliger te maken en dat daarvoor een strengere immigratiekoers is vereist. Om die te realiseren, was een breuk met D66, CDA en CU onvermijdelijk, is de boodschap die Yesilgöz al sinds vrijdag uitdraagt. Daar valt het nodige op af te dingen, maar het gegeven dat ze al even in de campagnemodus staat, bezorgt haar nu zonder twijfel een vliegende start.
In de talkshows, waar de behendige debater Yesilgöz een graag geziene gast is, komt haar levensverhaal geregeld ter sprake. Haar vader, de Turks-Koerdische advocaat Yücel Yesilgöz, die lid was van een linkse vakbond, moest onderduiken vanwege zijn strijd voor gelijke rechten van Koerdische minderheden in Turkije en ontvluchtte het land in 1981. Zijzelf kwam met haar moeder en een zus in 1984 naar Nederland, nadat haar moeder, Fatma Ozgumus, daartoe was uitgenodigd als politieke vluchteling.
Komeet
Nadat ze in 2014 VVD-raadslid werd in Amsterdam, schoot haar politieke carrière als een komeet omhoog. Drie jaar later was ze Kamerlid, in 2021 interim-staatssecretaris van Economische Zaken en sinds begin 2022 dus justitieminister. De boodschap dat Nederland veiliger moet, droeg ze ook in die hoedanigheid uit. Maar net als voor haar voorgangers, onder wie de VVD’ers Van der Steur en Opstelten, was het aanpakken van de georganiseerde criminaliteit ook voor haar een worsteling. Veel budget was er niet; de grote uitgaven van Rutte IV gingen naar stikstof en klimaat.
Bepalend voor haar verdere carrière is nu vooral of het de VVD blijft lukken de campagne te laten draaien om veiligheid en asiel. Daarna rijst de vraag of het Yesilgöz zal lukken de VVD in een zo rechts mogelijke coalitie te krijgen, mogelijk met (gedoog)steun van de PVV. Is dat niet het geval, dan zal ook zij aan het polderen moeten slaan. De kans dat ook Dilan Yesilgöz tegen heug en meug een politicus van pappen-en-nathouden wordt, is dan zeer reëel.