Daarmee geeft het kabinet gehoor aan de groeiende zorg over smartphonegebruik op school. Nog niet zo lang geleden pleitten diverse deskundigen in de Tweede Kamer voor een landelijk verbod op mobieltjes in de klas. Ze noemden het gebruik van smartphones „zwaar verslavend” voor jongeren. Die zijn vanwege hun leeftijd simpelweg nog niet in staat om weerstand te bieden tegen de overvloed aan prikkels van zo’n apparaat.

Intensief gebruik van het mobieltje heeft gevolgen voor de concentratie en de leerprestaties van jongeren, stelden de experts. Leerlingen scoren zomaar 1 tot 1,5 punt lager bij toetsen. Om nog maar te zwijgen van de negatieve invloed die smartphones kunnen hebben op hun sociaal-emotionele toestand en ontwikkeling.

Het is daarom toe te juichen dat het kabinet deze signalen serieus neemt en een landelijke richtlijn voorschrijft. Afgesproken is dat onderwijsinstellingen actief beleid gaan maken volgens het ”nee, tenzij-principe”. Dat houdt in dat een telefoon in de klas na 1 januari in principe alleen nog is toegestaan als daarvoor een medische of educatieve noodzaak is.

Scholen gaan nu nog zeer verschillend om met de smartphone. Op sommige plekken geldt al een totaalverbod, terwijl andere instellingen een veel soepeler beleid hanteren. Het is goed dat er straks één lijn wordt getrokken.

Als de bezwaren tegen de smartphone in de klas zo duidelijk zijn, zou de vraag gesteld kunnen worden waarom het kabinet niet direct een wettelijk verbod voorschrijft, maar zich vooralsnog beperkt tot een dringend advies. Voor velen, onder wie docenten en ouders, kan zo’n verbod niet snel genoeg worden ingevoerd. Op diverse scholen, ook reformatorische, functioneert dat immers tot volle tevredenheid.

Het kabinet geeft aan dat handhaving nog niet zo eenvoudig is. Bovendien wil het scholen de tijd geven om na te denken hoe ze de richtlijn praktisch handen en voeten kunnen geven. Daar valt wat voor te zeggen. Toch is te wensen dat het advies een ferme stap is richting een daadwerkelijk wettelijk geregeld verbod. Dat is voor iedereen het duidelijkst.

Eén punt blijft nog wat onderbelicht. Of het mobieltje op school nu deels of helemaal taboe wordt, doet niets af aan de enorme impact die smartphones hebben op de levens van jongeren. Steeds meer onderzoeken wijzen erop dat de combinatie van smartphone en sociale media bij veel van hen op zijn minst bijdraagt aan allerlei problemen en een verminderd welbevinden. De worsteling van jongeren –én opvoeders en docenten– zal niet per se minder worden als de telefoon de klas niet meer in mag. Laat scholen daarom serieus werk (blijven) maken van media-educatie.