Het overvolle vissersschip kapseisde en zonk in de nacht van dinsdag op woensdag. Bij de ramp kwamen honderden migranten om het leven. Hoewel de zoektocht naar overlevenden ook dit weekeinde nog doorging, lieten de Griekse autoriteiten vrijdag al weten dat er vrijwel geen hoop op het vinden van levende drenkelingen meer was.

Na de scheepsramp heeft de Griekse kustwacht steeds volgehouden dat het gevaar voor de opvarenden op het moment dat de autoriteiten het schip in beeld kregen, niet groot genoeg was om in te grijpen. Het officiële protocol van de Griekse instantie schrijft voor dat pas tot actie hoeft te worden overgegaan als er acuut risico op het verlies van mensenlevens is. Bovendien zegt Athene dat de bemanning van de boot met illegalen de aangeboden hulp afsloeg.

Gegevens van MarineTraffic, een platform dat wereldwijd bewegingen van vaartuigen op zee in kaart brengt, laten echter zien dat er in het gebied waar het migrantenschip zonk urenlang activiteit van andere schepen was. Uit een combinatie van deze data en verklaringen van de bemanning van de betrokken vaartuigen blijkt dat de boot met illegalen wel degelijk in nood was en niet meer behoorlijk kon navigeren. Van het rampschip zelf zijn geen trackingdata terug te vinden omdat het geen signaal uitzond dat zijn positie markeerde.

Moeilijheden

Aan de hand van de gegevens stelde de Britse omroep BBC een tijdlijn samen van de gebeurtenissen die aan het zinken van het schip voorafgingen. Daaruit is op te maken dat de EU-grensbewakingsmacht Frontex het vaartuig dinsdag al om 8 uur ’s morgens had opgemerkt en vervolgens de Griekse autoriteiten informeerde. Rond het middaguur kwam bij Alarm Phone, een hulplijn voor migranten in nood, een telefoontje binnen dat de boot in moeilijkheden verkeerde.

Om 3 uur zette het schip Lucky Sailor plotseling koers naar het noorden. De eigenaar verklaarde later dat de Griekse kustwacht had gevraagd om de migrantenboot van voedsel en water te voorzien. Kort daarop vloog een helikopter van de kustwacht over het vaartuig. De autoriteiten in Athene claimen dat er toen nog steeds niets aan de hand was.

Rond 6 uur ging echter een tweede schip, de Faithful Warrior, op de vissersboot af om voorraden over te brengen. Dat is op videobeelden vastgelegd. Het vaartuig met migranten bevond zich toen nog altijd in hetzelfde gebied. De bewering van de autoriteiten dat het stevig op koers richting Italië lag, wordt daarmee opnieuw gelogenstraft.

Die bewering hielden Griekse functionarissen vol tot 22.40 uur dinsdagavond. Twintig minuten later zonk de migrantenboot. De trackingdata van MarineTraffic laten vanaf dat moment een stroom aan vaartuigen zien die zich naar de plek des onheils begeven.

Uit de data is op te maken dat het migrantenschip zeker zeven uur min of meer stil heeft gelegen en in die tijd alles bij elkaar een afstand van iets meer dan 2 kilometer heeft afgelegd. Dat is volledig in tegenspraak met de lezing van Athene dat de boot met een normale snelheid richting Italië voer en dat de opvarenden geen hulp nodig hadden.

De Griekse regering heeft overigens nog niet op de analyse van de gegevens van MarineTraffic gereageerd.