„Ons hart is gebroken”, vertelde het familielid –een jonge vrouw– maandagmorgen aldoor huilend. Ze omschreef de vermoorde Nathalie als haar „grote zus en beste vriendin”. „Nathalie zorgde ervoor dat anderen zich niet alleen voelden. Ze kon mijn dag weer goedmaken. Ik kijk somber naar mijn toekomst. Wat als ik ooit ga trouwen? Wat als ik ooit kinderen mag krijgen? Dat zal Nathalie nooit meemaken.” Een ander familielid van Nathalie zei „geen vergiffenis” aan de moordverdachte te willen schenken.

Doorzettingsvermogen

John S. vermoordde op de zorgboerderij ook de 16-jarige Ann-Sofie. Hij schoot toen ook op een destijds 20-jarige vrouw en 12-jarige jongen. Die twee overleefden het drama. Op 4 mei 2022 bracht John S. de 60-jarige Johan Quist in diens schoenmakerij in Vlissingen om het leven. Maandag legden tientallen nabestaanden en slachtoffers een verklaring af.

Nabestaanden van Quist, die relatief bekend was in reformatorische kring, zijn „diep geraakt en geschokt” door de „zinloosheid” van de wandaden van S. Dat zei hun raadsman Frank Lamers.

De nabestaanden zijn „geschokt” door de manier waarop de vermoorde Quist is gevonden. Ze riepen de media op hen met rust te laten, zodat ze de gebeurtenissen „in alle rust kunnen verwerken”.

De moeder van de vermoorde 16-jarige Ann-Sofie vertelde hoe haar kind dol was op paarden. „Ik zie haar nog zo zitten met haar kaplaarsjes aan.” Het meisje is geboren met een zeldzame chromosoomafwijking en had bijvoorbeeld moeite met rekenen, lezen en schrijven. „Bij de paarden was Ann-Sofie in haar element. Dan ging de spanning uit haar lijf.” In de rechtszaal werden foto’s van het meisje getoond, onder meer op het moment dat ze haar armen om een paard slaat. „Ze had een groot gevoel voor humor, ze zong de hele dag, ze had zo’n doorzettingsvermogen”, vertelde de door verdriet overmande moeder. „Ik was zo ontzettend trots op haar. Ik mis haar stem, ons kopje thee, haar arm in de mijne, haar wereld gevuld met paarden. Elke cel in mij schreeuwt om mijn kind.”

De moeder zei zich erover te verbazen hoe achteloos John S. haar dochter en anderen vermoordde. „Ann-Sofie is abrupt uit ons leven weggerukt. Alsof het een computergame was. Zo van: kijk eens wat ik kan.”

Zwaar zuchtend en huilend vertelde de vader van Ann-Sofie maandag: „Angst, pure paniek, de grond zakt onder je weg.” De oma van Ann-Sofie huilde tijdens haar verklaring ook aldoor: „Wij zitten met een enorme leegte. Jij John, jij hebt op kille wijze drie mensen van het leven beroofd.”

Machteloos

„Ik voel me zo ontzettend machteloos”, zei Kirsten, een jonge vrouw die in de periode rond de moorden in Vlissingen en Alblasserdam werd bedreigd door S. Hij stuurde Kirsten kort na de moord op Quist een gruwelijke foto van het slachtoffer. De vrouw dook onder, bang dat S. haar iets wilde aandoen.

Kirsten had in 2017 een relatie met S., die ze kende van zorgboerderij Tro Tardi in Alblasserdam. „Meneer S. heeft mijn leven kapot gemaakt”, zei de jonge vrouw, die een verstandelijke beperking heeft.

De moeder van Kristen vertelde huilend hoe John S. haar dochter in 2017 „compleet heeft gehersenspoeld”. De relatie werd toen beëindigd. „De relatie was niet liefdevol. Kirsten was ontzettend bang voor John S.”

De moeder vindt het „hartverscheurend” dat haar dochter Kirsten na de moorden in Vlissingen en Alblasserdam zei: „Mama, had hij mij maar vermoord, dan hadden de anderen nog geleefd.” Kirsten kampt met een posttraumatische stress-stoornis.

Tegen John S. zei de moeder: „Ik hoop dat je iedere dag in je cel mag nadenken hoe je het leven van anderen hebt ontnomen.” De huilende moeder gaf de rechters het advies „de volslagen krankzinnige idioot John S. voorgoed achter slot en grendel te zetten”.

De rechtbankvoorzitter vroeg John S. maandagmorgen om een eerste reactie op de slachtofferverklaringen. S.: „Het is heel onwerkelijk wat er is gebeurd. Ik kan gewoon niet bevatten hoeveel pijn mensen hebben gehad.”

„Gehad?” vroeg de rechter. „Die pijn is niet voorbij.”

Vluchten

Aangrijpend was maandag ook het relaas van Fleur, de jonge vrouw die het bloedbad op de zorgboerderij overleefde. Ze was er getuige van dat haar „beste vriendin” Nathalie werd vermoord. „Ik dacht dat eerst dat het een stomme grap was toen de moordenaar het pistool op haar hoofd zette.” Fleur zelf werd in haar nek geschoten, de kogel zat er vijf weken in.

Fleur was „verschrikkelijk bang” toen ze onder het bloed vlakbij de doodgeschoten Nathalie op de grond lag. „Ik wist dat ik moest vluchten”, vertelde de tengere vrouw huilend. De gewonde vrouw kon amper de kracht vinden om weg te komen. „Ik hoopte dat je (John S., JV) niet terug zou komen.”

Fleur vond het „verschrikkelijk” dat zij de ambulance in werd getild, terwijl haar vriendin Nathalie niet meer kon worden geholpen. „Dat maakte me zo verdrietig. Die beelden en angsten draag ik dagelijks met me mee. Iedere ochtend moet ik de kracht vinden om de dag door te komen.”

Tegen John S. zei Fleur: „Je hebt mijn leven in een totale nachtmerrie veranderd. Ik heb een blijvende piep in mijn oren. Het is nooit meer stil in mijn hoofd. Nergens voel ik me meer veilig. Ik vertrouw niemand meer. Ik ben zo bang dat ik weer uit het niks word neergeschoten.”

Kogelwerend vest

De destijds 12-jarige Roan, die op 6 mei 2022 ook op de zorgboerderij werd beschoten, vertelde maandag dat hij „heel erg bang en verdrietig” was vanwege het bloedbad. „Toen ik was beschoten, deed ik net alsof ik dood was, zodat je niet meer zou schieten”, zei de jongen via een vooraf ingesproken video. „Je hebt mijn leven verpest.” Het liefst draagt de jongen voortaan een kogelwerend vest.

De moeder van Roan vertelde dat ze hun zoon van de zorgboerderij in Alblasserdam hebben afgehaald. „Die plek roept voor hem te veel trauma’s op.”

De moeder zei dat haar hart breekt als Roan zegt hij wel alleen naar een nieuwe opvangplek durft. „Hij zegt dan: „Daar kan ik makkelijk schuilen.” Zulke dingen zou een jongen van 13 jaar niet moeten zeggen.”

Maandagmiddag vroeg de rechtbankvoorzitter John S. andermaal hoe hij reageert op de slachtofferverklaringen. John S., met gebroken stem: „Het is niet te bevatten. Maar ik kan het allemaal niet terugdraaien.“

Geen kracht

Maandagmiddag vertelden diverse getuigen over hun doodsangst ten tijde van de schietpartij op de zorgboerderij in Alblasserdam. „Ik stond in de kantine en zag mijn groepsgenootje Ann-Sofie door haar benen zakken. Ik dacht: Iemand is mensen aan het doodschieten”, vertelde een jonge vrouw tegenover de rechtbank. „Ik was totaal in shock, probeerde weg te rennen, maar had geen kracht in mijn benen. Ik wist niet of er een of meer mensen aan het schieten waren.”

De vrouw maakte zich uit de voeten, zo goed en kwaad als dat ging. „Ik deed een schietgebedje tot God. Jezus, Jezus, bescherm me.”

Een bewoner van een nabijgelegen woning, waar de vrouw naar toe vluchtte, kon haar verhaal over een schietpartij aanvankelijk nauwelijks geloven.

Toen de van de zorgboerderij gevluchte vrouw het huis in kon, bleef ze angst voelen. „Ik bibberde van angst. Stel je voor dat de moordenaar alsnog mij zou doodschieten, of mijn moeder. Ik had mijn moeder gevraagd of ze mij zou komen ophalen. En als mijn moeder het niet zou halen, zou ik mezelf dat nooit vergeven.”

Net als andere betrokkenen vertelde de vrouw dat ze na de schietpartij in Alblasserdam last had van angstgevoelens. „De moordenaar heeft zo veel kapot gemaakt. Zelf thuis is voor mij geen veilige plek meer. Ik ben bang dat de moordenaar naar mij op zoek gaat. Ik zit te denken aan vluchtroutes zoals het raam of een schuilplek als de kruipruimte. Als ik mijn hond uitlaat, ben ik bang dat iemand die ergens verstopt zit uit het niets op mij gaat schieten.”

Hulphondje

Indringend was ook dat een meisje maandag, met haar witte hulphondje op haar arm, vertelde hoe ze „zo in paniek” was door de schietpartij op de bewuste vrijdag van 6 mei. Ook dat meisje sprak tegenover de rechters over angst na het bloedbad. „Ik had soms plezier in dingen, maar dat is weg. Je hebt de leuke vrijdagen van mij afgepakt. Ik leef niet, ik overleef.”

Het openbaar ministerie zal dinsdag rond half één een strafeis formuleren tegen John S.