Tunesië is een belangrijk vertrekpunt voor illegale migranten naar de EU. Vanaf de Tunesische kust liggen er al Italiaanse eilanden op circa 70 kilometer afstand. De drie Europese leiders hebben naar eigen zeggen goede gesprekken gevoerd in Tunis en gaan er de komende weken meer werk van maken.

De commissie gaat volgens Von der Leyen het politiek en economisch wankelende Tunesië met meer geld steunen. Er komt bijvoorbeeld meteen „budgethulp” ter waarde van 150 miljoen euro voor de staatskas van het land. Zoals eerder bekend wil de EU daarnaast, zodra er overeenkomsten over zijn gesloten, de Tunesische economie met 900 miljoen bijstaan.

De president van Tunesië, Kais Saied, was niet bij de gezamenlijke persconferentie van Meloni, Rutte en Von der Leyen. Hij uitte kort voor de topontmoeting kritiek op Europese plannen tegen illegale migratie die volgens hem van zijn land een grenswacht voor de EU zouden maken. „De oplossing zal niet ten koste gaan van Tunesië, we kunnen geen bewaker zijn voor hun landen”, zei Saied tijdens een bezoek aan de havenstad Sfax, een van de belangrijkste vertrekpunten voor migranten die Italië per boot willen bereiken.

Rutte was „voorzichtig hoopvol” dat op korte termijn met Tunesië afspraken kunnen worden gemaakt om de illegale oversteek van asielzoekers vanuit Tunesië zo veel mogelijk tegen te gaan, zei hij vrijdag. Hij verwachtte echter ook niet dat hij zondag meteen dé deal zou kunnen sluiten. Hij heeft het bezoek als een belangrijke stap betiteld.