Wie is wie in de wereld van christelijke klimaatactivisten?
Christelijke klimaatactivisten laten steeds vaker van zich horen. Zo protesteerden ze vorige week zaterdag op en langs de A12 in Den Haag tegen fossiele brandstoffen. Wie is wie in deze wereld van beijveraars voor een duurzame aarde?
Christian Climate Action (CCA) Nederland
Christian Climate Action (CCA) Nederland is het christelijke zusje van de klimaatorganisatie Extinction Rebellion. In protestants Nederland is CCA de rebelste club die zich inzet voor een betere aarde. Zo deed CCA vorige week zaterdag in Den Haag mee aan de blokkade van de A12. De wegversperring was bedoeld als protest tegen het subsidiëren van fossiele brandstoffen.
CCA omschrijft zichzelf als „een gemeenschap van christenen die geweldloos actie voeren voor klimaatrechtvaardigheid”. CCA is een internationale beweging, met onder meer in Groot-Brittannië diverse afdelingen.
In mei hingen actievoerders van CCA, samen met activisten van Extinction Rebellion, een spandoek op bij het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht met daarop de tekst: ”Voedsel- en watervoorziening komen in het nauw. Stop investeren in intensieve landbouw”.
Aanhangers van CCA Nederland protesteerden recent ook op Schiphol. „We hebben groen en gebed gebracht op een plek waar juist veel schade wordt aangebracht aan onze aarde.”
Boegbeeld van CCA Nederland is theoloog Rozemarijn van ’t Einde. De christelijke klimaatactivist omschrijft zichzelf tegenover haar 3500 volgers op Twitter als „een dominee in actie voor klimaatrechtvaardigheid”.
De vrouw doet mee aan blokkades op de A12. Op een foto bij een verslag van een wegversperring in maart blokkeert Van ’t Einde een waterkanon van de politie. Ze rept van een „glorieuze” dag. „De overheid blokkeert de weg naar een leefbare toekomst. Wij blokkeren dus deze weg uit gewetensnood. Wij kunnen niet anders dan in opstand komen.”
Betogers van CCA verwijzen meer dan eens naar het geloof op een wijze die niet elke christen zal waarderen. Op het Twitteraccount van de christelijke organisatie staat prominent een foto met een spandoek met daarop de tekst ”Jesus würde die Kohle in der Erde lassen” (Jezus zou de kolen in de grond laten). Het doek vormt een protest tegen de recente sloop van het Duitse gehucht Lützerath, voor de winning van bruinkool.
Er ontstond deze week commotie over het feit dat een jongeman zich afgelopen zondag in de protestantse Noorderlicht-gemeente in Rotterdam liet dopen met water uit een waterkanon van de politie dat daags daarvoor bij de blokkade van de A12 was ingezet.
Theoloog dr. Hans Schaeffer (Theologische Universiteit Kampen en Utrecht) toonde zich in het Nederlands Dagblad kritisch. „Zo wordt een politiek statement de kerk ingebracht en dat wordt dan net zo heilig gemaakt als de doop zelf.”
CCA Nederland, waar de dopeling aan verbonden is, kan leven met het gebruik van water uit een politiewaterkanon bij een doopplechtigheid. „Meestal wordt kraanwater gebruikt voor de doop. Soms water van een relevante plek. De Jordaan of een bepaalde bron. De A12 is een zeer relevante plek.”
GroeneKerken
GroeneKerken, een initiatief van Kerk in Actie en Maatschappij van Welstand, is gematigder dan CCA Nederland. Tekenend is dat voormalig CU-Kamerlid Carla Dik-Faber, boegbeeld van GroeneKerken, vorige week zaterdag niet op, maar langs de A12 in Den Haag protesteerde tegen fossiele brandstoffen. Ze verzuchtte maandag op Radio 1 dat actievoeren kennelijk meer zoden aan de dijk zet dan debatteren in politiek Den Haag.
GroeneKerken omschrijft haar missie als: „Onze droom is dat steeds meer christenen erkennen dat de zorg voor Gods schepping een plek heeft in het hart van hun geloof en daarmee ook in hun dagelijkse leven.” De organisatie wil „een aanjager van een duurzame levensstijl zijn, een manier van leven die heilzaam is voor alles wat leeft en past binnen de ecologische grenzen van de aarde.” GroeneKerken biedt kerken tips voor verduurzaming. Zo krijgen kerken het advies om een „insectenhotel” te installeren. Dat is een plek waar insecten kunnen gedijen, profijtelijk voor een goede beplanting. Verder zijn er tips voor bijvoorbeeld gebruik van duurzame verlichting en het installeren van zonnepanelen.
Micha Nederland
De christelijke organisatie Micha Nederland „komt op voor gerechtigheid” en organiseert onder meer de zogeheten Micha Zondag. Op 16 oktober 2022 stond het thema schuld centraal, ook met het oog op de klimaatcrisis. „Het huidige neoliberale systeem waarin we ons als Nederlandse christenen bewegen, zorgt voor een gigantische impact op de wereld om ons heen. De manier waarop wij omgaan met de mens en de schepping is niet barmhartig, maar gericht op ons eigen gewin.”
Micha Nederland, dat bijvoorbeeld ook strijdt tegen slavernij, steunt klimaatactivisten. „Als christenen zijn we geroepen om rechtvaardig te leven”, vertelde Harmen Niemeijer, directeur van Micha Nederland, eerder dit jaar in een toelichting op het besluit van zijn organisatie om een klimaatprotest in januari in Den Haag te steunen.
Niemeijer, buitengewoon raadslid voor GroenLinks in Amersfoort en voorheen betrokken bij de ChristenUnie, nam vorig jaar oktober het initiatief tot een zogeheten klimaatbrief aan politici. Daarin dringen 23 christelijke organisaties en 278 christelijke leiders erop aan dat politici zich inzetten voor een klimaatneutraal Nederland in 2030. Een van de ondertekenaars is Stefan Paas, voormalig Theoloog des Vaderlands, die zijn 14.000 volgers op Twitter geregeld betrekt bij klimaatkwesties.
A Rocha
De christelijke natuurorganisatie A Rocha maakt deel uit van een internationale beweging van christenen „die vanuit hun geloof zorgen voor Gods schepping”. De Nederlandse tak van A Rocha telt veertien lokale afdelingen. Via het klimaatprogramma ”Climate Stewards” levert A Rocha „een bijdrage aan duurzame bosplantprojecten. Met deze projecten vervangen we fossiele brandstoffen door duurzame energie.”
Tearfund
De christelijke ontwikkelingshulporganisatie Tearfund richt zich, net zoals bijvoorbeeld ZOA, nadrukkelijk ook op klimaatproblematiek. Zo organiseert Tearfund op 21 oktober in Veenendaal het evenement GroenGelovig. Die bijeenkomst moet christenen „inspireren, motiveren en uitdagen tot een duurzame levensstijl”. Een van de sprekers in Veenendaal is de christelijke klimaatactivist Rozemarijn van ’t Einde. Tearfund was in januari present bij een klimaatdemonstratie in Den Haag. „Volledig legaal en vreedzaam. We zullen nooit een actie ondersteunen die anderen in gevaar brengt”, meldt de site van de organisatie.
Laudato Si’ Alliantie
De Laudato Si’ Alliantie is een rooms-katholieke organisatie gericht op duurzaamheid. De naam verwijst naar de encycliek ”Laudato Si’” (Wees geprezen) van paus Franciscus in 2015. Het pauselijk document stond in het teken van zorg voor het milieu. Voorman Daan Savert van de alliantie wijst erop dat de paus tot „ecologische bekering” oproept. „Ook zegt de paus keer op keer dat alles met elkaar verbonden is. Je kunt de klimaatcrisis niet isoleren van armoede.” De rooms-katholieke alliantie wil middels onder meer bijeenkomsten gelovigen bewegen tot een eenvoudige levensstijl. Savert: „Mijn hart gaat sneller kloppen bij ecospiritualiteit.”
GroenGeloven
„We kunnen ervoor zorgen dat onze aarde niet een grote woestijn wordt”, zei Marjolein Tiemens van de rooms-katholieke organisatie GroenGeloven in het verleden bij Radio Maria. Ze probeert duurzaamheid op de agenda te krijgen. „Je moet je voorbereiden op een leven zonder olie en gas.” De vrouw heeft „heel bewust” geen auto en pakt in winkels naar eigen zeggen geen plastic zak aan. Ze lanceert op haar site groengeloven.com de „tien geboden voor het milieu”. Het eerste gebod: ”Gebruiken, niet misbruiken.” Tiemens: „De mens is geneigd om maar alles te doen wat nuttig en veelbelovend lijkt. Vaak leidt dit tot ontbossing, overbevissing, vervuiling van bodem, lucht en water, verlies van biodiversiteit of samengevat tot het vernietigen van ecosystemen.”
