De identiteitsgebonden zorg wordt bedreigd door een aantal ontwikkelingen, ziet Boudewijn. Een van die is de tendens om de zorg te concentreren, in de hoop kosten te besparen. Dit kan ertoe leiden dat bijvoorbeeld de wijkverpleging in een dorp bij één organisatie komt te liggen. De kans is groot dat dit een seculiere instelling betreft. Gevolg is dat mensen voor een christelijke zorgaanbieder niet in hun eigen dorp terechtkunnen, maar een beroep moeten doen op een instelling verder weg. Nu is het al zo dat bijvoorbeeld de christelijke kraamzorg niet overal in Nederland beschikbaar is.

Tegelijkertijd kiezen mensen uit de reformatorische gezindte niet meer standaard voor een christelijke zorginstelling, signaleert de bestuurder van RST Zorgverleners. „Het automatisme neemt af.” Hij ziet dat met name bij mensen van middelbare leeftijd. „Over de jongere generatie ben ik niet zo negatief. Ik heb de indruk dat zij zich over het algemeen erg bewust zijn van het belang van identiteitsgebonden zorg.”

Om het belang van identiteitsgebonden zorg onder de aandacht te brengen, start RST Zorgverleners deze vrijdag, op de Dag van de Zorg, een bewustwordingscampagne, samen met de instellingen Cedrah, Sirjon, Adullam, Salem en De Schutse. De campagne loopt tot 10 november, de Dag van de Mantelzorg, en bestaat onder andere uit een reeks verhalen over het belang van reformatorische zorg. De zes organisaties publiceren deze verhalen op een gezamenlijke website, vooronzezorg.nl. Hier kunnen mensen het initiatief ook steunen. Via onder meer advertenties in het RD en in kerkbladen en commercials op de Reformatorische Omroep geven ze hier ruchtbaarheid aan. Bovendien hebben ze diverse kerken via een brief om voorbede gevraagd.

Heupoperatie

Het verschilt per situatie hoeveel waarde mensen hechten aan reformatorische zorg. Boudewijn noemt de kraamzorg als voorbeeld. „Als ouders al meerdere kinderen hebben, vinden ze de identiteit van de kraamverzorgende meestal belangrijker dan wanneer het hun eerste kind is.”

Als het gaat om de verpleeghuiszorg merkt Boudewijn dat mensen in toenemende mate de afstand tot een zorginstelling mee laten wegen. Dat geldt zowel voor hulpbehoevende ouderen zelf als voor de familie die de keuze maakt. De RST-bestuurder heeft korte lijntjes met collega’s van Salem, een reformatorisch verpleeghuis in Ridderkerk. Van hen hoort hij dat bewoners steeds vaker uit de regio komen. „Vroeger kwamen ze uit het hele land.”

De keuze voor een zorginstelling gebeurt niet altijd bewust, zegt Boudewijn. „Als een oudere na een heupoperatie uit het ziekenhuis wordt ontslagen en thuis zorg of ondersteuning nodig heeft, wijst het ziekenhuis soms een thuiszorgorganisatie aan. Meestal is dat een grote, seculiere organisatie. Mensen hebben de vrijheid om te kiezen van wie ze zorg willen ontvangen, maar zijn zich daar niet altijd van bewust.”

Dat identiteitsgebonden zorg belangrijk is, staat voor Boudewijn als een paal boven water. „Verpleeghuisbewoners willen graag gelijkgestemde mensen om zich heen. Ouderen in de thuissituatie vinden het vaak fijn geholpen te worden door christelijke zorgverleners. En voor kinderen met een verstandelijke beperking is het prettig als de dagbesteding overeenkomsten vertoont met de thuissituatie.”

Carrièredrang

Doel van de campagne is ook om mensen –jongeren en zij-instromers– enthousiast te maken voor een baan in de reformatorische zorg. „De carrièredrang gaat onze gezindte helaas niet voorbij”, verzucht Boudewijn. „De zorg, maar ook het onderwijs, staan helaas niet hoog aangeschreven.” Door personeelstekorten moeten christelijke organisaties soms noodgedwongen een beroep doen op seculiere medewerkers – een onwenselijke situatie.

De initiatiefnemers hopen daarnaast dat de campagne meer mensen beweegt zich in te zetten als vrijwilliger of mantelzorger. „Zonder hen redden we het niet”, zegt Boudewijn. „Landelijk neemt het aantal vrijwilligers en mantelzorgers af, terwijl ze steeds harder nodig zijn. Dat zien we ook in onze achterban, al speelt het daar wat minder.” De afname komt volgens hem deels doordat stellen steeds vaker allebei gaan werken en zo minder tijd overhouden voor vrijwilligerswerk. Een andere oorzaak is de vergrijzing. „Mantelzorgers worden op een gegeven moment zelf zorgvrager.”

Hoe toekomstbestendig is de reformatorische zorg? Boudewijn wil niet somberen. „Als er in onze achterban voldoende draagvlak voor onze instellingen blijft, komt het goed. Er zijn zorgvragers genoeg. Maar het gaat niet vanzelf. De keuzevrijheid voor mensen die zorg nodig hebben, komt steeds meer onder druk te staan, mede door de personeelskrapte en de concentratie van de zorg. Het kan zijn dat we in de toekomst identiteitsgebonden zorg deels zelf moeten betalen. Dan wordt het spannend. Heeft onze achterban daar het geld voor over?”