Naar de uitspraak werd met spanning uitgezien. Als de hoogste bestuursrechter de zogeheten afkapgrens van tafel zou vegen, kwam de verlening van nieuwe natuurvergunningen voorlopig stil te liggen. Dat zou op zijn minst tot vertraging hebben geleid bij allerlei projecten, van woningbouw tot de aanleg van nieuwe wegen en van uitbreiding van bedrijventerreinen tot de modernisering van veestallen.

Over welke zaak gaat het precies?

Deze zaak betreft de aansluiting van de snelweg A15 op de A12 bij Arnhem. Over die ontbrekende 12 kilometer wordt al decennialang gesteggeld. De kwestie spitst zich toe op de risico’s van stikstofneerslag voor kwetsbare natuur. Die stikstof komt in de lucht door werkzaamheden tijdens de aanleg van de weg en door het verkeer dat er straks overheen rijdt.

Wat houdt de uitspraak in?

Twee belangrijke elementen. Eerste is dat het model waarmee de overheid de stikstofneerslag berekent, een specifiek onderdeel van de zogeheten Aerius Calculator, gebruikt mag blijven worden. Het model is volgens de Raad van State gebaseerd op de beste wetenschappelijke kennis. De rechter baseert zich daarbij op rapporten van het RIVM en TNO.

Tweede belangrijke element in de uitspraak is dat het voldoende is om de stikstofgevolgen van een project te berekenen tot een afstand van 25 kilometer. Verder weg levert het model volgens de Raad van State geen wetenschappelijk betrouwbare uitkomst op. In gewoon Nederlands: je kunt schade aan de natuur dan niet meer met zekerheid toeschrijven aan dat ene project waarvoor een vergunning is aangevraagd.

Is de weg nu vrij voor de A15?

Nee, want vijf bezwaarmakers hebben nog andere pijlen op hun boog. Zij zijn het onder meer niet eens met externe saldering: het compenseren van stikstofuitstoot door bestaande vergunningen op te kopen. Rijkswaterstaat kocht voor de A15 zes boerderijen (deels) uit. De definitieve uitspraak van de Raad van State volgt later.

Kan stikstof die verder dan 25 kilometer neerkomt geen kwaad?

Dat kun je niet zeggen. Die stikstof maakt volgens de Raad van State deel uit van de totale stikstofneerslag in Nederland. Weliswaar kun je die niet meer toerekenen aan een individueel project, maar de overheid is wel verantwoordelijk om maatregelen te nemen die verslechtering van beschermde natuur tegengaan.