Agractie stapt uit overleg Landbouwakkoord
Agractie stapt „voor dit moment” uit de onderhandelingen over het Landbouwakkoord dat minister Piet Adema (LNV) met de sector wil sluiten. Breekpunt zijn de beperkingen die het kabinet aan grote oppervlaktes landbouwgrond wil opleggen, zegt Agractie-voorman Bart Kemp.
Agractie, in 2019 opgericht als actiegroep en bekend van diverse grote boerenprotesten, is een van de vier boerenorganisaties aan de zogeheten hoofdtafel van het overleg. De andere drie blijven zitten, laat voorman Sjaak van der Tak van land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland desgevraagd weten. Naast LTO betreft dit het NAJK (jonge boeren) en Biohuis (biologische boeren).
Kemp stapte donderdagmiddag op, nadat er in een tweedaagse gespreksronde volgens hem „geen enkele tegemoetkoming” van de kant van het kabinet kwam. „De overheid wil ons beperkingen opleggen zonder dat duidelijk is hoe boeren dan nog geld kunnen verdienen”, zegt hij.
Volgens Kemp dreigen strengere regels op „honderdduizenden hectares” land, waaronder kilometersbrede bufferzones rond Natura 2000-gebieden, brede zones langs beekdalen en de veenweidegebieden. Ook daarbuiten moeten boeren zich extra inzetten voor natuur. „Allemaal zaken die in het regeerakkoord en in het Nationaal Plan Landelijk Gebied zijn vastgelegd.”
Dit laatste plan werd vorig jaar juni door stikstofminister Christianne van der Wal gepresenteerd. De provincies moeten daar de komende periode invulling aan geven.
Volgens Kemp wil zijn achterban zich wel degelijk inspannen voor beperking van de stikstofuitstoot, verbetering van de waterkwaliteit en versterking van natuur, maar dan wel op vrijwillige basis. Bovendien moet door middel van bemonstering en metingen bepaald worden wat de vorderingen zijn, dus niet op basis van modelberekeningen.
Kemp had voorafgaand aan de gespreksronde deze week al aangegeven dat deze cruciaal zou zijn. Hij verwijst naar de enquête, die Agractie eerder onder de eigen achterban hield. „Wij willen realistische oplossingen, zonder dat boeren in de knel komen.”
LTO-Nederland, de traditionele belangenbehartiger van de Nederlandse land- en tuinbouw, drong deze week aan op een koerswijziging bij de onderhandelingen over het akkoord. LTO wil geen gedwongen onteigening, geen van bovenaf opgelegde beperkingen in het gebruik van boerengrond en meer steun voor boeren die willen stoppen, verplaatsen of innoveren.
In een reactie op het opstappen van Agractie zegt LTO-voorziter Sjaak van der Tak dat er in het overleg nog geen besluit is gevallen. „De discussie is in volle gang. We zijn het bijvoorbeeld eens dat vrijwilligheid de norm wordt voor boeren naast natuurgebieden. Maar over andere punten zijn we nog in gesprek. Dan stappen wij niet op, maar blijven we knokken voor perspectief voor onze boeren.”
Van der Tak zegt dat hij „heel graag” met Agractie zou doorgaan. Of er een akkoord komt, is volgens hem afwachten. „Er is al besloten dat we meer tijd nemen, in het belang van een stevig akkoord. We hopen er nu eind april of begin mei uit te zijn.”
Het kabinet heeft eerder aangegeven met eigen maatregelen te komen als het niet lukt om een Landbouwakkoord te sluiten. Agractievoorman Kemp is daarvan niet onder de indruk. „Dat zij dan maar zo. Beter geen akkoord dan een slecht akkoord. En er is ook altijd nog de politiek, die het kabinet kan bijsturen. In de Eerste Kamer komen de kaarten na de verkiezingen van vorige week heel anders te liggen.”
Agractie bereidt een „grote bijeenkomst” met de achterban voor, waarin Kemp „tekst en uitleg” zal geven over de ontstane situatie. Die vergadering zal komende week plaatsvinden. Precieze datum en locatie zijn nog niet bekend.
Begin deze week stapte al een kleine partij op van de melkveehouderijtafel, een van de zes zogeheten sectortafels die input geven aan de hoofdtafel van de onderhandelingen over het Landbouwakkoord. De Dutch Dairymen Board zegt geen vertrouwen meer te hebben in het kabinet en de nieuwe provinciale besturen niet met een „dichtgetimmerd akkoord” voor de voeten te willen lopen.
Landbouwminister Piet Adema vindt het jammer dat Agractie vooralsnog is opgestapt, laat hij via zijn woordvoerster weten. „We zitten nog middenin de onderhandelingen. Het ging vandaag over grond, dat is een heel belangrijk punt voor de boeren. Daarom werd er op het scherpst van de snede onderhandeld.”
Volgens de woordvoerster gaan de onderhandelingen met de andere partijen door.
