De kerk heeft alle eeuwen door nagedacht over de antichrist. Een basale Bijbelse lijn is immers dat Christus’ rijk altijd zijn tegenhanger heeft. Daarom moeten wij concreet nadenken over hoe we nu het rijk van de antichrist zien naderen.
Moeten christenen zich druk maken over de komst van het rijk van de antichrist? Volgens prof. dr. Beatrice de Graaf niet: er zijn belangrijkere dingen om ons op te richten. Met dat laatste ben ik het op zich eens. De kerk is des Heeren; alles wat harten van Christus weghoudt, is ballast. De hoogleraar wijst terecht op gevaren die zich kunnen voordoen als we te druk zijn met complottheorieën. Verspilling van tijd, verbittering tegenover anderen, angst voor de toekomst – dit zijn bittere vruchten.
Tegenhanger
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat deze vruchten ook groeien waar mensen(massa’s) gevoed worden door de mainstreammedia. Bovendien werpt De Graaf naar mijn gevoelen met het badwater ook het kind weg. Alsof je dan beter het hele rijk van de antichrist kunt negeren.
In tegenstelling tot de indruk die ze wekt, heeft de kerk alle eeuwen door wél concreet nagedacht over de antichrist (zie ”Antichrist” van B. McGinn). En terecht, want een basale Bijbelse lijn is dat het rijk van Christus altijd zijn tegenhanger heeft. Daarom gaat de wederkomst van Christus vergezeld van de samenspanning van alle antichristelijke machten. Wij moeten ons voorbereiden op zowel de wederkomst als de komst van dat duistere rijk. Maar hoe?
Dat begint bij zorgvuldig en evenwichtig Bijbellezen. De Graaf citeert in positieve zin slechts twee passages: Jeremia 29 en Romeinen 13. Die zijn zeker relevant, maar Jeremia zegt veel meer dan alleen dat Joden moeten bidden voor Babel. Zij moeten ook uit haar wegvluchten (51:6). En Jezus noch Paulus stond „nogal onverschillig tegenover de politiek” (bijvoorbeeld Lukas 13:32 en Handelingen 24:25). Profeten en apostelen zijn vaak kritisch over hun eigen tijd en profeteren over wat komen zal. De strijd tussen het rijk van Christus en het rijk van de duisternis is heel reëel. En we moeten onderwezen worden om het rijk van de duisternis daadwerkelijk te kunnen doorzien.
Het is als bij zondekennis. Prediking waarin de zonde gemarginaliseerd is, lijkt misschien vol Evangelie maar is dat niet. Waar de zonde ontmaskerd wordt, worden hoorders opgewekt om daarvandaan te vluchten en wordt de zaligheid in Christus heerlijk! Zo maakt een goede ontmaskering van het rijk van de antichrist het Koninkrijk van Christus begeerlijk.
Openbaring 13
De grootste moeite heeft de hoogleraar met pogingen om de antichrist concreet te duiden. Dat zorgt immers alleen maar voor polarisatie. En men heeft zich al vaak vergist, toch?
Toen ik bij het schrijven van een dagboek bij Openbaring kwam, werd ik zeer getroffen door de overeenkomsten met onze tijd. Nadien (2019) hield ik een prekenserie waarin ik bij Openbaring 13 tamelijk concreet was over de link tussen de antichrist en het internet. Die preek riep veel herkenning op, wat mij bracht tot het schrijven van een boek. Toen wist ik nog niets van het World Economic Forum, maar na ”corona” legde men het verband vanzelf.
Dit sterkte mij in de overtuiging dat de Heere Zijn profetische Woord op tijd zal verklaren. Eerdere generaties probeerden terecht te ontdekken wie de antichrist is, maar zij konden onmogelijk de huidige ontwikkelingen voorzien. Wij hebben meer reden dan ooit om concreet te zijn.
Complottheorieën
Dan kom je soms dicht bij ”complottheorieën”. Je moet je inderdaad niet laten meesleuren door de meest bizarre verhalen. En ga anderen niet als ”fout” en jezelf als ”goed” beschouwen – hét probleem bij polarisatie. Wij állen hebben gezondigd (Romeinen 3:23).
Tegelijkertijd moet je niet je ogen sluiten voor gevaren. Complotten doorzien kan levensreddend zijn (Handelingen 23:12-22). Er worden zeker grote complotten gesmeed.
De Bijbel laat een verband zien tussen wat onder wereldgroten gebeurt en wat zich in de geestelijke werkelijkheid afspeelt (onder andere Psalm 2). Wat plaatsvindt in bijvoorbeeld de hoogste regionen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), de kantoren van Google en de lobbyruimtes van de Verenigde Naties is werkelijk strijdig met het geestelijk welzijn van de mensheid. We moeten dat doorzien om vrij te kunnen zijn of worden van „der bozen netten” (Psalm 25:7 berijmd).
Terwijl De Graaf vooral het gevaar van kritiek ziet, zie ik juist veel kritiekloosheid. Soms leveren niet-christenen de scherpste analyses (zie Lukas 16:8). Tegelijk voelde ik de afgelopen drie jaar zo vaak dat zij geen antwoord hebben. Daarin val ik de hoogleraar bij: christenen moeten en mogen een lichtend licht zijn. Er is een Woord van hoop. Zowel voor hen die zich laten meevoeren met de massa als voor hen die zich laten meeslepen door complottheorieën.
Zó velen van hen zijn hopeloos. Zó velen proberen de leegte van hun hart te camoufleren door te consumeren of te protesteren. Maar alleen God kan hun hart vervullen, alleen het werk van Christus kan hun schuld wegnemen, alleen de komst van het Koninkrijk kan perspectief bieden. Laten we daarom satans listen zoeken te doorzien (2 Korinthe 2:11) en naar Christus’ komst uitzien.
De auteur is predikant in de Hersteld Hervormde Kerk en auteur van een boek over de antichrist.
