Biblebelt na woensdag geen BBB-bastion
Hoe deed de BBB het op de Biblebelt? Behaalde Caroline van der Plas ook daar een monsterzege? En, bleven ChristenUnie en SGP er op de been?
Het is geen geheim dat verschillende SGP’ers zich bezorgd toonden over de populariteit van de BBB in hun achterban. Diverse lijsttrekkers noemden de partij openlijk een concurrent, andere riepen hun partijgenoten op om bij het uitbrengen van hun stem oog te hebben voor de principiële kant van de zaak. „Een stem op BBB betekent in de Senaat uiteindelijk een seculier geluid”, zo waarschuwde de Utrechtse lijsttrekker Bertrick van den Dikkenberg.
Geruststellende geluiden waren er ook. Zo liet Agractievoorman Bart Kemp op Twitter weten zijn SGP trouw te blijven.
Een eerste blik op de cijfers laat zien dat er in de positie van de BBB op de Biblebelt niets is veranderd ten opzichte van de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Bij die stembusstrijd van twee jaar geleden kreeg de partij van Van der Plas 1 procent van de stemmen in de Biblebeltgemeenten, hier gedefinieerd als de gemeenten waar CU en SGP woensdag gezamenlijk ten minste 20 procent van de stemmen haalden. Landelijk haalde Van der Plas toen dezelfde score, want bekeken over alle gemeenten stemde toen ook 1 procent op haar.
Iets ander beeld
Uit een analyse van de Provinciale Statenverkiezingen van woensdag blijkt een iets ander beeld. Landelijk kreeg de BBB woensdag 19,3 procent van de stemmen, in de Biblebeltgemeenten stemde 21,2 procent op de partij. Vrij vertaald: Van der Plas is daar nog populairder dan in de rest van het land. Dat gegeven hangt natuurlijk allereerst samen met de ligging van deze gemeenten met een christelijke signatuur. Die zijn vrijwel allemaal te vinden op het platteland of in agrarisch gebied, waar de aanhang van de BBB nu eenmaal sterk is vertegenwoordigd. Dat de score van de BBB in deze gemeenten gunstig uitvalt, betekent dus niet per se dat veel SGP’ers en CU’ers op de Biblebelt zijn overgestapt naar de BBB. Het kunnen ook hun seculiere dorpsgenoten zijn geweest die van partij veranderden.
Positie
Wel maakt die inhaalslag nieuwsgierig naar de vraag hoe ChristenUnie en SGP het woensdag deden op de Biblebelt. Is hun positie daar verzwakt of juist verstevigd? Enig rekenwerk laat zien dat de SGP er woensdag min of meer stabiel is gebleven. Het aandeel van de partij onder de Biblebeltstemmers daalde met slechts 0,3 procent van 19 naar 18,7 procent. Voor de ChristenUnie is de tendens wat negatiever. Deze partij kromp op de Biblebelt van 13,9 procent naar 10 procent. Heel verrassend is dat niet, omdat de NOS becijferde dat een op die tien CU-stemmers uit 2021 woensdag switchte naar de BBB.
Wat nog wel kan worden nagegaan, is hoe de BBB het in de Biblebeltgemeenten in Gelderland, Overijssel, Utrecht, Zeeland en Zuid-Holland deed ten opzichte van deze vier provincies als geheel. In Gelderland en Zeeland is er geen verschil tussen de Biblebeltgemeenten en daarbuiten, in Utrecht (19,5 procent tegenover 13,2 procent) en Zuid-Holland (17,6 tegenover 13,7) kwam de BBB in de Biblebeltgemeenten beter uit de verf, maar in Overijssel juist slechter (26,4 tegenover 31,3). Kortom, het beeld is wisselend.
Eén ding lijkt wel vast te staan: de Biblebeltgemeenten zijn na de laatste Statenverkiezingen geen BBB-bastions geworden. In slechts vijf van de 34 betreffende gemeenten is de BBB groter dan de gecombineerde percentages van CU/SGP.