Net voor de kerstdagen publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een weinig verrassend maar daarom niet minder verdrietig rapport over religieuze betrokkenheid van Nederlanders. Toch heeft dit rapport niet het laatste woord.
Enkele conclusies uit de CBS-publicatie: bijna zes op de tien Nederlanders rekenen zich in 2021 niet meer tot een religieuze groepering –elf jaar eerder was dit nog 45 procent– en slechts 13 procent bezoekt minstens een keer per maand een dienst.
Dergelijke statistieken zijn confronterend. Tegelijk zijn ze weinig verrassend. Iedereen herkent de trends. Wie voelt niet de pijn dat een familielid brak met de kerk en met God? Veel ouderen kennen het verdriet dat een kerkgebouw moest worden afgestoten omdat de kerkelijke gemeente kleiner werd.
In menige oudjaarspreek en -terugblik kreeg het CBS-rapport een plaats. Toenemende ontkerkelijking was een van de crises die bij name genoemd werden en die samen met veel andere symbool stond voor de pijn, de weerbarstigheid en de gebrokenheid van afgelopen jaar.
Nu bestaat het risico dat de sfeer op oudjaarsdag vooral een zwaarmoedige is en dat die een dag later is ingewisseld voor een optimistisch vooruitkijken. Echter, de boodschap van de oudjaarsdag is niet anders dan die van nieuwjaarsdag. Alleen al omdat de stikstofcrisis niet was opgelost toen 2023 aanbrak, omdat de oorlog in Oekraïne niet achterbleef in 2022 en de secularisatie niet is gestopt toen de klok twaalf keer sloeg.
Wie om zich heen kijkt, heeft weinig reden tot optimisme: er is oorlog op het Europese continent, de polarisatie binnenslands neemt toe, de huishoudfinanciën staan onder druk, de kerk krimpt, de liefde bekoelt.
En toch, hoeveel crises er ook zijn, wie alleen om zich heen kijkt, heeft nooit het complete beeld. Wie alles wil zien, moet ook omhoog kijken en vooruitblikken. Want niet alleen crises gingen mee van 2022 naar 2023, maar ook Jezus Christus is gisteren en heden Dezelfde en tot in eeuwigheid. Hij was de Koning over 2022 en heerst in 2023. Dat is voor elke christen een machtig houvast in crisistijd.
En wie vooruitkijkt, weet dat Gods Koninkrijk komt. Zijn Rijk wordt alleen maar groter en zal geen einde hebben. Intussen worden deze en gene in Sion geboren en worden ze bijgeschreven op de rol waarop Hij de volken schrijft, geteld als in Israël ingelijfd.
Afgelopen zondag stonden mijn vrouw en ik bij de doopvont. Jaren nadat we onze eigen kinderen ten doop hielden, kregen zondagochtend twee van onze pleegkinderen het teken en zegel van de heilige doop. Geboren buiten de christelijke gemeente werden ze gebracht onder de band van het verbond. God schreef ze niet af, maar schreef ze bij op de rol der volken. Hij bevestigt Zijn verbond van kind tot kind. Daarin ziet de christen zijn vaste toekomst, wat CBS-rapporten ook allemaal zeggen.
De auteur is adjunct-hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad.