„De nieuwe wet zal ervoor zorgen dat een reeks belangrijke goederen die op de markt worden gebracht, niet langer zullen bijdragen tot ontbossing en aantasting van bossen in de EU en elders in de wereld”, aldus de commissie. „Wanneer de nieuwe regels in werking treden, zullen alle betrokken bedrijven strenge zorgvuldigheidseisen moeten stellen als zij producten op de EU-markt brengen.”

Bedrijven die hun producten in de EU willen verkopen moeten verklaren dat de bestanddelen ervan niet bijdragen aan het verwoesten van bos. Anders moeten ze vrezen voor hoge boetes. Producten zijn „aanjager van ontbossing” en dus verboden als ze afkomstig zijn van akkerland dat na 2020 is ontbost. Importeurs moeten met „precieze geografische informatie over de landbouwgrond” aantonen waar de grondstoffen vandaan komen. Ook moeten ze aantonen dat de rechten van inheemse bewoners niet zijn geschonden.

Bossen houden broeikasgassen vast, en hun teloorgang verergert dus de klimaatverandering. De bescherming van bossen staat ook hoog op de agenda van de topconferentie over biodiversiteit die dinsdag in Montreal begint.

Het voltallige parlement en de EU-lidstaten moeten de verordening nog formeel goedkeuren voordat deze in werking kan treden. Handelaren krijgen vervolgens achttien maanden de tijd om de regels uit te voeren. De EU-landen gaan de regels controleren en nemen dan vooral risicolanden en -sectoren op de korrel.

Natuurorganisaties zijn opgetogen over de nieuwe regels, maar hadden ze graag nog verstrekkender gezien. Greenpeace spreekt van een „historische stap” nu „sommige kettingzagen stilvallen”. „We hebben geschiedenis geschreven met deze eerste wet ooit tegen ontbossing”, jubelt het Wereldnatuurfonds. Het WNF wijst erop dat de EU met haar regels ook andere landen aanzet om hun bossen beter te beschermen.

Milieudefensie vindt dat ook „geweldig”, maar is net als Greenpeace teleurgesteld dat de nieuwe wet niet gaat gelden voor investeerders als banken en pensioenfondsen. Milieudefensie heeft nu haar hoop gevestigd op een evaluatie over twee jaar en wil de financiële instellingen dan alsnog toevoegen. Greenpeace hoopt dat dan ook zogeheten wetlands en savannes alsnog beschermd worden. Dan verdienen ook maïs en biodiesel een plek op de lijst van ‘ontbossingsvrije’ producten, hoopt de milieuorganisatie.