Calvijnkerk Baarn honderd jaar en ander plaatselijk kerknieuws
Ook plaatselijk is er vaak nieuws rond kerken te melden: een gemeente bestaat honderd jaar, er wordt een nieuw kerkgebouw in gebruik genomen, een kerkenraad besluit een van de drie bedehuizen af te stoten. In deze rubriek worden berichten hierover opgenomen.
Honderd jaar Calvijn in Baarn
De hervormde gemeente rondom de Calvijnkerk in Baarn herdenkt dit jaar dat een eeuw geleden toenmalig gebouw Calvijn in gebruik werd genomen. De reeks jubileumactiviteiten wordt geopend met een herdenkingsdienst op zondag 16 februari, waaraan oud-predikanten van de Calvijnkerk meewerken.
Gebouw Calvijn werd gebouwd om er tweemaal per zondag een kerkdienst te kunnen houden voor de hervormden in Baarn die een gereformeerde prediking voorstonden. Voor hen werd in 1923 een predikantsplaats gesticht. Met ds. I. Kievit uit Lunteren, die daarna het op hem uitgebrachte beroep aannam, was de afspraak gemaakt dat hij slechts één keer per zondag zou voorgaan in een dienst in de Pauluskerk in het centrum van Baarn. Ds. Kievit en een deel van de gemeente wilden graag twee diensten per zondag. Omdat dit kerkelijk niet viel in te passen, besloot Kievit zelf diensten te gaan beleggen. Om te komen tot een eigen kerkgebouw richtte hij de vereniging Calvijn op. In korte tijd werden tienduizenden guldens aan giften en renteloze leningen bijeengebracht. Tussen het voornemen en de ingebruikname van het kerkgebouw met 300 zitplaatsen zaten minder dan twaalf maanden. In de tijd van ds. Iz. Kok (1967-1973) onderging gebouw Calvijn een grote renovatie. Op voorstel van ds. Kok werd voortaan gesproken over Calvijnkerk.
Tot de jubileumactiviteiten behoren een speciale ouderenmiddag, een creatieve middag, een zangavond en een jubileumtijdschrift over de afgelopen honderd jaar. Ook de opening van het winterseizoen in september staat in het teken van het jubileum. De Calvijnkerkgemeente telt ongeveer 250 pastorale eenheden. Er zijn veel gezinnen met jonge kinderen bij.
Jacobuskerk Eindhoven
De gemeenteraad van Eindhoven heeft een positief bindend advies afgegeven voor een bouwplan voor de locatie van de Nederlands gereformeerde (voorheen vrijgemaakt gereformeerde) Jacobuskerk in het stadsdeel Woensel. Projectontwikkelaar Sonneborgh wil er samen met de gemeente van de Jacobuskerk een nieuw kerkgebouw realiseren, met daarbij 43 zorgwoningen voor ouderen met een matige tot intensieve zorgvraag en 80 reguliere, levensloopbestendige appartementen in de segmenten middelduur en duur. Op de begane grond komen een kerkruimte, een ontmoetingsruimte en multifunctionele ruimtes. De zorgwoningen zijn gepland op de eerste drie bouwlagen daarboven.
Het initiatief past niet binnen de regels van het omgevingsplan, omdat de functie wonen niet is toegestaan, het gebouw gedeeltelijk buiten het bouwvlak is gelegen en de toegestane maximale bouwhoogte en bebouwingspercentage worden overschreden. „Dit project ondersteunt de doorstroming binnen de wijk door het toevoegen van geschikte appartementen voor senioren en stimuleert tegelijkertijd de leefbaarheid en de sociale samenhang”, meent de gemeenteraad.
De Jacobuskerk werd in 1968-1969 gebouwd in de nieuwe wijk Woensel als rooms-katholieke kerk. Wegens problemen met de afbetaling van de bouwkosten werd het in 1973 alweer afgestoten. Sindsdien werd het gebruikt door de gereformeerde kerk vrijgemaakt.
Gregoriuskerk Axel
De gemeente Terneuzen moet van de rechter beter motiveren waarom ze de voormalige rooms-katholieke Gregoriuskerk in Axel geen monumentenstatus geeft.
De monumentenstatus is niet op goede gronden afgewezen en daarom moet de gemeente een nieuw besluit nemen, oordeelde de rechtbank in Breda in een zaak die was aangespannen door het Cuypersgenootschap, een erfgoedorganisatie.
Het neogotische kerkgebouw, gebouwd in 1861, is sinds 2013 niet meer voor erediensten in gebruik. In 2019 kocht een ondernemer het pand om er een restaurant te vestigen. Hij verzet zich tegen een aanwijzing als monument. Om omzet en rendement te verhogen is volgens hem constant doorontwikkelen van groot belang. Onder een monumentenstatus is dat niet mogelijk of zal het te lang duren voordat ontwikkelplannen daadwerkelijk kunnen worden uitgevoerd, meent hij.
De gemeente voerde aan dat het behoud van de kerk met de restauratie en herbestemming van het pand is gewaarborgd en dat een monumentenstatus nu niets toevoegt. Bovendien, aldus de gemeente, is het budget voor instandhoudingssubsidies voor gemeentelijke monumenten sinds 2010 wegens bezuinigingen enorm naar beneden bijgesteld, waardoor er in de afgelopen periode geen gemeentelijke monumenten meer bij zijn gekomen.
De rechtbank constateert een „motiveringsgebrek”. De gemeente heeft „onvoldoende gemotiveerd waarom de nadelige gevolgen van de aanwijzing voor de eigenaar onevenredig zijn in verhouding tot het met de aanwijzing te dienen doel, namelijk behoud van de kerk voor de toekomst”.
