Eerder weigerde het college een referendum te houden. Volgens burgemeester Jan van Zanen was dat juridisch onmogelijk. Hij had advies gevraagd, en de conclusie daarvan was dat de parkeertarieven een vorm van gemeentelijke belastingen zijn. Over belastingheffing mag geen referendum gehouden worden. Een referendumcommissie van de gemeenteraad gaf juist aan dat een referendum over betaald parkeren wel zou mogen.

Den Haag had de parkeerplannen in 2023 aangekondigd. De stad is nu al de dichtstbevolkte gemeente van Nederland, met bijna 7000 inwoners per vierkante kilometer. Den Haag is in oppervlakte kleiner dan Terschelling, maar heeft 566.000 inwoners en in de komende jaren komen daar waarschijnlijk nog tienduizenden mensen bij.

Om een explosieve toename van het aantal auto’s te beperken, wil het college dat mensen uiteindelijk in vrijwel de hele stad moeten betalen om hun auto aan de straat te parkeren. Dit zou niet gelden voor de wijken Leidschenveen, Wateringse Veld en een groot deel van Ypenburg. Een inwoner van de stad begon een burgerinitiatief om dat te voorkomen. Ongeveer 15.000 mensen ondertekenden die oproep.

De gemeenteraad stemde in november voor het opstellen van een zogenoemde startnotitie. Ook vier van de zes coalitiepartijen steunden zo’n opzet voor een referendum. Die is nu klaar. Als het aan het college ligt, gaat het referendum niet over betaald parkeren zelf, maar over de vraag of parkeerdruk en draagvlak mogen meewegen bij het uitbreiden van betaald parkeren. Die punten waren de basis voor de collegeplannen. Het referendum gaat dan niet over belastingen, maar over een verandering van beleid, en dat mag.

De inwoners van Haarlem en Katwijk spraken zich vorig jaar in referenda uit tegen betaald parkeren.