De NAVO heeft Oekraïne beloofd dat het ooit tot de westerse militaire alliantie mag toetreden, zonder een specifieke datum te noemen. Het door Rusland belaagde land wil dat zo snel mogelijk. Niet alleen om de oorlog te kunnen doorstaan, maar ook om na een eventuele wapenstilstand te voorkomen dat Rusland nieuwe krachten aanspreekt en opnieuw aanvalt. Maar onder de nieuwe president Donald Trump zijn de Verenigde Staten nog terughoudender dan voorheen om Oekraïne toe te laten.

„We moeten ervoor zorgen dat vrede bestendig is”, zei Rutte op het WEF. „Lidmaatschap is de gemakkelijkste uitkomst, maar wat het ook wordt, het moet duurzaam zijn.” Oekraïnes bondgenoten overleggen momenteel over ‘veiligheidsgaranties’ voor het land, zoals beloften om het zwaar te bewapenen.

De NAVO neemt in ieder geval geen nieuwe leden op zolang huidige lidstaten niet genoeg aan defensie uitgeven, waarschuwt een van Trumps belangrijkste buitenlandadviseurs. „Je kunt het Amerikaanse volk niet vragen de veiligheidsparaplu van de NAVO uit te breiden als bondgenoten hun portie niet bijdragen”, zei Richard Grenell. Trumps speciale buitenlandgezant en de president zelf uitten die mening ook al voor Trumps terugkeer maandag in het Witte Huis. Ook Nederland hield zich lang niet aan de budgetafspraken, memoreerde Grenell donderdag.

Trump toonde eerder begrip voor Ruslands klacht over uitbreiding van de NAVO naar het oosten. Maar Rusland mag niets te zeggen krijgen over het al dan niet toetreden van Oekraïne, benadrukt Rutte. De Russische president Vladimir Poetin krijgt „geen stem over wie zich aansluit. Alleen als hij dat zelf zou willen, maar dat denk ik niet”.

Oekraïne, dat in het defensief is gedrongen, maakt zich al enige tijd op voor overleg over een wapenstilstand. Maar Rusland lijkt voorlopig door te willen vechten. Oekraïnes bondgenoten moeten ervoor zorgen dat het land een zo sterk mogelijke onderhandelingspositie heeft, herhaalde Rutte.